THAI CHẾT LƯU ĐỦ THÁNG – Phần 2

Xuất độ thai chết lưu là bao nhiêu? Thai chết lưu được định nghĩa là thai chết sau 20 tuần tuổi hoặc thai cân nặng từ 500 g trở lên. Tỉ lệ thai chết lưu trong các thai kỳ đơn thai ở tất cả các chủng tộc là 5-6 trường hợp trên 1000 lượt sinh. Phân nửa số này xảy ra ngay trong hoặc sau tuần 28 của thai kỳ, và khoảng một phần năm xảy ra lúc ≥37 tuần.1 Tỉ lệ thai chết lưu đủ tháng vào khoảng 1-2 thai chết/1000 lượt sinh. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
THAI CHẾT LƯU ĐỦ THÁNG – Phần 2 THAI CHẾT LƯU ĐỦ THÁNG – Phần 2Xuất độ thai chết lưu là bao nhiêu?Thai chết lưu được định nghĩa là thai chết sau 20 tuần tuổi hoặc thai cân nặng từ500 g trở lên. Tỉ lệ thai chết lưu trong các thai kỳ đơn thai ở tất cả các chủng tộc là5-6 trường hợp trên 1000 lượt sinh. Phân nửa số này xảy ra ngay trong hoặc sautuần 28 của thai kỳ, và khoảng một phần năm xảy ra lúc ≥37 tuần.1 Tỉ lệ thai chếtlưu đủ tháng vào khoảng 1-2 thai chết/1000 lượt sinh.Các nguyên nhân chính của thai chết lưu đủ tháng là gì?Những nguyên nhân đã biết hoặc nghi ngờ của thai chết lưu đủ tháng có thể phânloại thành các rối loạn bào thai, bánh nhau ho ặc rối loạn ở người mẹ. Một phần tưtổng số trường hợp thai chết lưu được qui cho các nguyên nhân nội tại ở bào thai,bao gồm dị bội nhiễm sắc thể (5-8%), rối loạn di truyền một gen kiểu Mendel(1%), và các bất thường cấu trúc như dị tật bẩm sinh, loạn sản, và các hội chứng ditruyền đa nguyên (16%).2-4Từ 35-30% số trường hợp thai chết lưu khác được qui cho các bất thường củabánh nhau, dây rốn và màng nhau.4 Nhau bong non chiếm khoảng 10-12% sốtrường hợp thai chết khi sinh, trong khi suy nhau thai chiếm đến 14% số tr ườnghợp thai chết lưu.3,4 tai biến dây rốn phối hợp với các bất thường nội tại của dâyrốn được nhận thấy ở 2-4% số trường hợp (Hình 1).1,3,4 Xuất huyết mẹ-bào thai chỉtìm thấy ở 5% số trường hợp thai chết lưu.5Khoảng 10% tổng số thai chết lưu có liên quan đến các bệnh nội khoa tiềm ẩn củamẹ, bao gồm tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh thận, và rối loạn tuyến giáp.6 Từ khicó liệu pháp dự phòng miễn dịch Rh, thai chết lưu do mẫn cảm đồng loài cực kỳhiếm. Phần lớn trong tỉ lệ 3% thai chết lưu do bệnh tiểu đường xảy ra trong batháng cuối thai kỳ và kết hợp với bệnh tiểu đường týp 2 phụ thuộc insulin. Bệnhtăng huyết áp của mẹ kết hợp với khoảng 4% số trường hợp thai chết lưu và là yếutố hàng đầu trong thai chết lưu đủ tháng có thể đề phòng được.6,7 Tăng huyết ápcòn kết hợp với suy nhau thai, nhau bong non, xuất huyết mẹ -bào thai, hoặc nhồimáu nặng. Các bệnh trạng khác của mẹ giải thích cho một tỉ lệ nhỏ của thai chếtlưu cuối thai kỳ, bao gồm cường giáp không được kiểm soát, ứ mật trong thai kỳ,các bệnh huyết sắc tố, chấn thương, và phơi nhiễm thuốc hoặc độc tố.6Hút thuốc lá, trình độ học vấn thấp, người Mỹ gốc Phi, béo phì (chỉ số thân khối≥30 kg/m2), và mẹ lớn tuổi (≥35 tuổi) là những yếu tố kết hợp độc lập với sự tăngđôi tỉ lệ thai chết lưu ước tính.3,6 Mặc dù các rối loạn tự miễn ở mẹ ít gặp như bệnhlupus đỏ hệ thống và hội chứng kháng-phospholipid kết hợp với tăng nguy cơ thaichết lưu, nhưng chủ yếu là do suy nhau thai hoặc các rối loạn tăng huyết áp. Cónhững số liệu trái ngược nhau về sự kết hợp giữa bệnh ưa huyết khối và thai chếtlưu.8,9 Nguyên nhân thai chết lưu đủ tháng ở các nước phát triển Bất thường nhau thai 25-30% Bất thường thai nhi 25% Bệnh nội khoa của mẹ 10% Nhiễm khuẩn 5% Không rõ nguyên nhân 15-40%Có vô số nhiễm khuẩn virus, vi khuẩn và ký sinh trùng có thể làm cho thai chết.10Tuy nhiên, những nhiễm khuẩn này có lẽ chỉ chiếm dưới 5% số trường hợp thaichết lưu đủ tháng ở các nước phát triển.10 Các bệnh nhiễm virus chính có thể gâythai chết lưu đủ tháng bao gồm parvovirus B19, cytomegalovirus, rubella,Coxsackie A và B, và enterovirus, nhưng tại Hoa Kỳ, parvovirus có khả năng làyếu tố góp phần duy nhất có ý nghĩa vào thai chết lưu đủ tháng.10Trong số các trường hợp nhiễm vi khuẩn dẫn đến thai chết lưu, nhiễm khuẩnngược dòng từ đường sinh dục dưới với những tác nhân như Escherichia coli, liêncầu khuẩn nhóm B, và Klebsiella thường gặp hơn nhiều so với các bệnh lây quađường máu trên phụ nữ sống tại các nước phát triển.10 Ureaplasma urealyticum,Mycoplasma hominus, Gardenella, Bacteroides, và các loài Enterococcus cũngđược gán cho là nguyên nhân của thai chết lưu, nhưng sự trú đóng của những vikhuẩn này khá phổ biến nên vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau về ý nghĩa cănnguyên của chúng. Nhiễm khuẩn qua nhau thai với Treponema pallidum là mộtnguyên nhân đã biết rõ của thai chết lưu, đặc biệt là ở những quần thể có nguy cơcao. Tác nhân gây bệnh đường tiêu hóa Listeria monocytogenes, thường mắc phảido dùng các chế phẩm sữa không tiệt trùng, cũng là một nguyên nhân được thừanhận của thai chết lưu đủ tháng.10Đáng tiếc là 15-40% số trường hợp thai chết lưu đủ tháng vẫn không giải thíchđược mặc dù đã khám tỉ mỉ trên bào thai, bánh nhau và người mẹ. Tỉ lệ thai chếtlưu đủ tháng không rõ nguyên nhân cao nhất ở phụ nữ trên 35 tuổi (xem hộp Cácnguyên nhân của thai chết lưu đủ tháng ở các nước phát triển).Nên làm xét nghiệm cận lâm sàng nào trên một phụ nữ có thai chết lưu?Đánh giá người mẹ phải lưu ý đến hội chứng tăng huyết áp, tiền sản giật/tán huyết,tăng enzym gan, giảm tiểu cầu (hội chứng HELLP), nhau bong non, nhiễm kh ...