Thành phần và đặc điểm phân bố của các loài tôm hùm gai Panulirus White, 1847 (Palinuridae) ở khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm, tỉnh Quảng Nam

Bài viết đã ghi nhận lại được 6 trong tổng 8 loài tôm hùm gai đã biết ở Việt Nam, KBTB Cù Lao Chàm là nơi có thành phần loài tôm hùm gai rất phong phú. Các loài tôm hùm gai ở Cù Lao Chàm thường xuất hiện nhiều vào khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 7 hàng năm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thành phần và đặc điểm phân bố của các loài tôm hùm gai Panulirus White, 1847 (Palinuridae) ở khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm, tỉnh Quảng NamTAPCHISINHHOC2014,36(2):140146 LeDucThoetal. DOI:10.15625/08667160/v36n2.5112 THÀNHPHẦNVÀĐẶCĐIỂMPHÂNBỐCỦACÁCLOÀITÔMHÙMGAI PanulirusWhite,1847(Palinuridae)ỞKHUBẢOTỒNBIỂNCÙLAOCHÀM, TỈNHQUẢNGNAM LêVănThọ1*,LêNgọcThảo2,PhanDoãnĐăng1,HuỳnhNgọcDiên2,HoàngĐứcĐạt1 1 ViệnSinhhọcnhiệtđới,ViệnHànlâmKH&CNViệtNam,*tho1010@gmail.com 2 KhubảotồnbiểnCùLaoChàm,tỉnhQuảngNam TÓMTẮT:Quahaiđợtkhảosátvàotháng5vàtháng11năm2012tạiKhubảotồnbiểnCù LaoChàm,tỉnhQuảngNam,chúngtôiđãthuthậpđược22cáthểTômhùmgai( Panulirus)của 6 loài: Tôm hùm đỏ (Panulirus longipes), Tôm hùm mốc (P. stimpsoni), Tôm hùm sen (P. versicolor), Tôm hùm bông (P. ornatus), Tôm hùm ma (P. penicillatus) và Tôm hùm đá (P. homarus).CácloàitômhùmgaighinhậnđượcởKhubảotồnbiểnCùLaoChàmchiếmtỷ lệ 75,0%tổngsốloàitômhùmgaihiệnbiếtởViệtNam.Trongđó,có5loàiđượcxếphạngtrong SáchĐỏ ViệtNam2007 ở cácmức:rấtnguycấp(EN)Tômhùmđỏ (P.longipes);nguycấp (VU) gồm Tôm hùm bông (P.ornatus),Tômhùmsen(P.versicolor)vàTômhùmđá(P.homarus);cácloàiTômhùmmốc (P.stimpsoni)vàTômhùmma(P.penicillatus)đangthiếudẫnliệu(DD).Cácloàitômhùmgaiở CùLaoChàmphânbốxungquanhcácđảovàtậptrungởcáckhuvựcthuộcHònLao,HònMồ, HònDàivàHònLá.Đólànhữngnơicónềnđáylàbùn,cátsỏi,rạnsanhô,hangđá,hốcđávới độsâutừ0,530msovớimặtnước.CácloàitômhùmởkhubảotồnbiểnCùLaoChàmthường xuấthiệnnhiềuvàokhoảngthờigiantừtháng3đếntháng7hàngnăm.Đâycũnglàmùasinh sảncủahầuhếtcácloàitômhùmtạikhuvựcnghiêncứu. Từkhóa:Phânbố,tômhùm,tômhùmgai,Khubảotồnbiển,CùLaoChàm,QuảngNam.MỞĐẦU đó,cósự pháttriểndulịchvàkhaithácquá CùLaoChàmlàKhubảotồnbiểnthứ2 ở mức.ViệtNam,đượcthiếtlậpvớisự hỗ trợ của GiốngTômhùmgai(Panulirus)thuộchọchính phủ Đan Mạch. Khu bảo tồn biển Palinuridae, là loại hải sản có giá trị dinh(KBTB)CùLaoChàmcódiệntích235km2, dưỡng và xuất khẩu cao, được thị trường baoquanh8hònđảo,đâylàmộttrongnhững trongvàngoàinước ưachuộng. Ở ViệtNam,nơicócảnhbiểnđadạngnhất ở ViệtNam, tôm hùm phân bố từ biển Quảng Bình đếnbaogồmhơn311harạnsanhô,500hathảm BìnhThuận[],tuynhiên,chúngphânbố tậpcỏ biểnvà trên10bãi biển cùng nhiềuloài trung ở vùng biển thuộc các tỉnh Phú Yên,thủyhảisảncógiátrị [].Dobị khaithácquá Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận;mứcđể phụcvụ chonhucầuthựcphẩmcủa thườngtậptrungởcácvùngbiểncóđộsâutừkháchdulịch,tômhùmđanglàmộttrongsố6 2530msovớimặtnướcbiển,vùngrạnsan đốitượngcầnđượcưutiênbảotồn ở KBTB hô,cácbãiđánơicónhiềuhanghốcvàkheCùLaoChàm.Thựctế,tômhùmcógiátrịđặc rãnh.biệttronghệ sinhtháirạnsanhôvàhệ sinh Hiệnnay,KBTBCùLaoChàmđãcóquitháivùngtriềubờ đá.Hiệnnay,việcquảnlý địnhvềthờigian,phạmvivàkíchcỡtômhùm tồmhùmgặpnhiềukhókhăndothiếucơ sở đượcphépkhaithác.Tuynhiên,donhucầuthịdữ liệu khoa học. Mặt khác, tôm hùm đang trường rất cao nên ngư dân vẫn chưa chấpđứngtrướcnguycơbịsuygiảmnghiêmtrọng hànhnghiêmnhữngquiđịnhđó.Vìvậy,việcdotácđộngcủanhiềuyếutốkhácnhau,trong nghiên cứu thành phần loài và các đặc tính 140 LeDucThoetal.phânbố sinhtháicủatômhùmlàcơ sở khoa lượngcá thể của các tiêubản mẫu nhưhọcchoviệcxâydựngmôhìnhđồngquảnlý bảng1.tôm hùm, góp phần quản lý hữu hiệu tìnhtrạngcácloàitômhùmhiệnnay ở ViệtNam Bảng1. MẫuvậtcácloàiTômhùmgaiđượcnóichungvàtỉnhQuảngNamnóiriêng. lưugiữtạiKBTBCùLaoChàm Mãkýhiệu SốlượngVẬTLIỆUVÀPHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU Loàitômhùm tiêubản cáthể Vậtliệugồm22cáthể tômhùmgaithu CLCGX01 Tômhùmđá 2được ở KBTB Cù Lao Chàm trong hai đợt CLCGX02 Tômhùmbông 1khảosátnăm2012. ...