Thao tác lập luận và thực trạng kĩ năng kết hợp các thao tác lập luận trong làm văn nghị luận của học sinh trung học phổ thông

Trên thực tế, việc vận dụng các thao tác lập luận cũng như kĩ năng kết hợp các thao tác lập luận trong bài văn nghị luận của học sinh THPT vẫn còn nhiều hạn chế. Với khía cạnh này, bài viết hướng tới mục tiêu nhìn nhận vấn đề từ thực trạng để tìm ra những biện pháp hữu hiệu nhằm rèn luyện cho học sinh kĩ năng vận dụng và kết hợp các thao tác lập luận trong bài văn nghị luận.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thao tác lập luận và thực trạng kĩ năng kết hợp các thao tác lập luận trong làm văn nghị luận của học sinh trung học phổ thôngVJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt tháng 7/2019, tr 195-198; 204 THAO TÁC LẬP LUẬN VÀ THỰC TRẠNG KĨ NĂNG KẾT HỢP CÁC THAO TÁC LẬP LUẬN TRONG LÀM VĂN NGHỊ LUẬN CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Phạm Khánh Dương - Nghiên cứu sinh K36, Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Ngày nhận bài: 18/6/2019; ngày chỉnh sửa: 22/7/2019; ngày duyệt đăng: 28/7/2019. Abstract: With the spirit of innovation as it is now, teaching about argumentative text is increasingly focused on practice. In fact, the application of argument manipulation as well as the skill of combining argument manipulations in writing argumentative text of high school students is still limited. With this aspect, the article aims to recognize the problem from the current situation to find effective measures to train students to apply skills and combine argument manipulations in writing argumentative text. This also contributes in part to improving the quality of teaching the argumentative writing in high school. Keywords: Argument manipulation, combining argument manipulations, the argumentative text.1. Mở đầu cho người đọc hiểu, tin, tán đồng những ý kiến của mình Trong chương trình Làm văn ở cấp trung học phổ và hành động theo những điều mà mình đề xuất” [1; trthông (THPT) hiện nay, tri thức về văn nghị luận đóng 37]. Văn nghị luận không chỉ cần có ý mà phải cần có lí.vai trò then chốt. Có thể khẳng định, trong văn nghị luận, Người làm văn nghị luận phải đưa ra các lí lẽ, dẫn chứnglập luận là một trong những yếu tố cơ bản. Có năng lực và vận dụng cách thức luận chứng phù hợp để dẫn dắtnày, người viết mới thuận lợi trong việc bày tỏ quan người đọc đi đến kết luận, tức tán đồng với quan điểm,điểm, thuyết phục người đọc, người nghe. Muốn tiến sự đánh giá của người viết. Nói cách khác, người làm vănhành lập luận, người nghị luận phải tiến hành tổ chức các nghị luận phải biết sử dụng kết hợp các TTLL nhằm trìnhyếu tố của lập luận, sắp xếp chúng theo dụng ý của bản bày vấn đề nghị luận một cách chặt chẽ, rành mạch, hợpthân. Khi đó, người nói, người viết sử dụng các thao tác lí, có sức thuyết phục trong quá trình lập luận.lập luận (TTLL). Sự hấp dẫn, chính xác của nội dung Trong bài văn nghị luận, lập luận là yếu tố không thểnghị luận được thể hiện rõ trong từng TTLL. Không chỉ thiếu được. “Lập luận là đưa ra những lí lẽ, dẫn chứngcó vậy, tính logic, chặt chẽ, mạch lạc của bài văn nghị một cách đầy đủ, chặt chẽ, nhất quán và đáng tin cậyluận được bộc lộ qua việc kết hợp các TTLL khi lập luận. nhằm dẫn dắt người đọc, người nghe đến với một kếtTTLL chính là hạt nhân cốt lõi giúp người nghị luận thực luận hoặc chấp nhận một kết luận nào đấy mà người viết,hiện lập luận, đồng thời cũng là yếu tố tạo nên hiệu quả người nói muốn đạt tới” [2; tr 10-11]. Lập luận trong văncho bài văn nghị luận. nghị luận là hành động ngôn ngữ giúp cho người tạo lập Để giúp học sinh (HS) tạo ra những văn bản nghị luận biểu đạt nội dung nghị luận sâu sắc, đầy đủ, chính xác.có giá trị, việc dạy học Làm văn nghị luận không thể Nó không chỉ là một câu, một đoạn mà là hành độngkhông chú trọng lập luận nói chung, năng lực sử dụng được người nghị luận thực hiện trong toàn bộ văn bản.các TTLL và kết hợp các TTLL nói riêng cho HS. Tuy Vì thế, lập luận được xem như “xương sống” của toàn bộnhiên, hiện nay, qua khảo sát của chúng tôi, năng lực sử nội dung văn bản, là một trong những căn cứ để đánh giádụng kết hợp các TTLL trong bài văn nghị luận của HS giá trị của bài văn nghị luận.còn một số hạn chế. Trong bài viết này, tác giả tập trung Để lập luận, người nghị luận phải sử dụng các TTLL.đề cập thực trạng kĩ năng kết hợp các TTLL trong bài TTLL là động tác tiến hành hành động lập luận nhằmvăn nghị luận của HS THPT. trình bày hệ thống lí lẽ và luận chứng của mình một cách2. Nội dung nghiên cứu chặt chẽ, rành mạch theo một trình tự hợp lí, đúng với2.1. Thao tác lập luận và yêu cầu kết hợp các thao tác quy luật logic. Đặc điểm của các thao tác này là ngườilập luận trong làm văn nghị luận của học sinh trung viết sử dụng ngôn ngữ để nêu sự thực, trình bày lí lẽ vàhọc phổ thông đánh giá sự đúng - sai, đưa ra các phán đoán, nêu ra các Theo các nhà nghiên cứu, “văn nghị luận là loại văn kiến giải, phát biểu ý kiến, biểu hiện rõ lập trường quantrong đó người viết đưa ra những lí lẽ, dẫn chứng về một điểm của bản thân. Việc trình bày lí lẽ được người viếtvấn đề nào đó và thông qua cách thức bàn luận mà làm thể hiện thông qua các phương thức tư duy logic như khái 195 Email: kduong.van@gmail.com VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt tháng 7/2019, tr 195-198; 204niệm, phán đoán, suy lí và hệ thống dẫn chứng nhằm đạt rõ nét, trọn vẹn một cách lí tưởng ý tưởng của mình trongmục đích nghị luận. Vậy, TTLL chính là thao tác được mỗi bài văn, người viết thường sử dụng một tổ hợp cácsử dụng để thực hiện một hành động lập luận. Nói cách TTLL khác nhau. Bởi nếu chỉ sử dụng một t ...