Thế tương tác ở mô hình hai hạt Higgs căn chỉnh

Nghiên cứu lý thuyết mô hình hai hạt Higss căn chỉnh trên cơ sở lý thuyết trường lượng tử ở nhiệt độ hữu hạn ở gần đúng bong bóng kép, thu được các kết quả chính như sau: Xây dựng được biểu thức Lagrangien tương tác khối lượng của mô hình và phương trình khe cho hạt Higgs; Tìm được điều kiện căn chỉnh của mô hình phù hợp với mô hình chuẩn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thế tương tác ở mô hình hai hạt Higgs căn chỉnh Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2023. ISBN: 978-604-82-7522-8 THẾ TƯƠNG TÁC Ở MÔ HÌNH HAI HẠT HIGGs CĂN CHỈNH Đặng Thị Minh Huệ, Lê Thị Thắng Trường Đại học Thủy lợi, email: dtmhue@tlu.edu.vn 1. GIỚI THIỆU CHUNG trong chất siêu dẫn. Như vậy, nhờ tương tác với các cặp Cooper trong chất siêu dẫn mà Năm 2012, Trung tâm Nghiên cứu Hạt nhân photon trở thành có khối lượng. Trên cơ sở châu Âu (CERN) tuyên bố tìm ra dấu vết đáng này, có thể suy luận rằng hai boson chuẩn tin cậy của hạt Higgs, là loại hạt cơ bản mới, không khối lượng nói chung và boson Higgs nhỏ nhất, có spin bằng không [2]. Hạt cơ bản nói riêng có thể liên kết với nhau để có khối vô hướng này được gọi là boson Higgs. Hạt lượng và cứ thế tiếp tục liên kết, tương tác với Higgs được cho rằng có thời gian sống cực nhau để có vật chất khối lượng lớn hơn. Do đó ngắn và phân rã theo nhiều cách khác nhau và khả năng có nhiều boson Higgs là vô cùng thú đóng vai trò quan trọng, làm cho mô hình vị, tương ứng với mô hình đa Higgs của vật lý chuẩn (SM) trở nên hoàn chỉnh trong việc mô mới, trong đó mô hình hai hạt Higgs nhân đôi tả thế giới vi mô cũng như sự tồn tại của vũ căn chỉnh là mô hình đơn giản nhất. Mô hình trụ. Khi vũ trụ đang nguội dần, ở nhiệt độ cỡ này gồm hai Higgs vô hướng giống hệt nhau, 100 GeV, trải qua quá trình chuyển đổi từ pha đều có hệ số siêu tích Y = 1/2. Kí hiệu trường đối xứng sang pha đứt gãy điện yếu, tại đó các Higgs tương ứng là Φ1 và Φ2 [1,4]. boson Higgs ngưng tụ và khối lượng của các hạt được tạo ra. Diễn biến của quá trình này 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU phụ thuộc rất nhiều vào hình dạng của thế năng Higgs. Câu hỏi đặt ra là: tương tác nào Ở bài báo này, chúng tôi nghiên cứu thế giúp cho hạt Higgs có khối lượng và tồn tại? tương tác của hệ lượng tử trong mô hình hai Các cấu hình riêng biệt của thế năng Higgs hạt Higgs căn chỉnh trên cơ sở lý thuyết quy định các dạng chuyển pha tương ứng. trường lượng tử ở nhiệt độ hữu hạn thỏa mãn Tuy nhiên, SM vẫn chưa thể là lý thuyết định lý Goldstone với khai triển loop dừng ở cuối cùng của vật lý hạt cơ bản. Bất chấp khai triển 2 vòng. Lagrangian của mô hình là: thành công không thể phủ nhận của SM trong L   D 1   D 1    D 2   D 2  V , (1)   việc giải thích các hiện tượng quan sát được (đặc biệt liên quan đến boson Higgs). Đến trong đó: 1 ,  2 là hàm trường của hai Higgs nay rõ ràng là phải có vật lý ngoài SM - gọi và V là thế vô hướng của mô hình, có biểu là vật lý mới vì SM không có khả năng giải thích chính xác sự bất đối xứng baryon của thức như sau: Vũ trụ, cũng như không thể chứa cả vật chất V  m121 1  m2 2 2  m12  1 2 21   2  2   (2) tối và khối lượng neutrino [3-5]. 1 2        3  1 1  22   2  2   Từ kết quả nghiên cứu về chất siêu dẫn cho  1 1  2 2 thấy sự phá vỡ đối xứng tự phát của chất siêu 2 2 5  4  1 2  21    1 2   2 1   dẫn làm cho hạt photon từ không có khối lượng     ,   2 2 trở thành có khối lượng hiệu dụng. Hơn nữa, 2  sự kết cặp của hai electron có spin đối song trong đó m1; m2 là khối lượng của hai hạt trong chất siêu dẫn tạo thành cặp Cooper có mm spin bằng 0 (là một hạt boson mang điện tích) Higgs trong mô hình; m12  1 2 là khối đã ngăn cản chuyển động của các hạt photon m1  m2 265 Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2023. ISBN: 978-604-82-7522-8 lượng rút gọn của hai hạt Higgs; λi (i = 1; 2; 3 3  v12   2   2   2   2   2 2 2 2 4v1v2 1 2 3; 4; 5) là các hằng số liên kết giữ ...