Thiên môn đông thanh phế nhuận táo

Thiên môn đông còn gọi là thiên môn, tóc tiên leo, dây tóc tiên, vạn tuế đằng… Bộ phận dùng là rễ phình ra thành củ; trước khi dùng thường rút bỏ lõi giữa. Trong rễ củ có các saponin steroid, đường, chất dính, acid amin… Theo Đông y, thiên môn đông vị ngọt đắng, tính rất hàn, vào các kinh phế và thận. Có tác dụng tư âm, thanh nhiệt, thanh phế nhuận táo. Dùng cho các trường hợp phế âm hư, thận âm hư có các triệu chứng ho khan, đờm đặc dính, ít đờm, khái huyết, đau...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thiên môn đông thanh phế nhuận táo Thiên môn đông thanh phế nhuận táoThiên môn đông còn gọi là thiên môn, tóc tiên leo,dây tóc tiên, vạn tuế đằng… Bộ phận dùng là rễphình ra thành củ; trước khi dùng thường rút bỏ lõigiữa. Trong rễ củ có các saponin steroid, đường, chấtdính, acid amin… Theo Đông y, thiên môn đông vịngọt đắng, tính rất hàn, vào các kinh phế và thận. Cótác dụng tư âm, thanh nhiệt, thanh phế nhuận táo.Dùng cho các trường hợp phế âm hư, thận âm hư cócác triệu chứng ho khan, đờm đặc dính, ít đờm, kháihuyết, đau rát họng, khát nước, táo bón. Liều dùng:8 - 32g.Thiên môn được dùng làm thuốc trong cáctrường hợp:Nhuận phổi dịu ho:Trị chứng phế âm bị tổn thương,ho nóng, đờm đặc hoặc ho ra máu, khí nghịch: Thiênmôn đông 100g, mạch môn đông 100g. Nấu thànhcao, cô đặc, thêm mật ong đã cô đặc, trộn đều. Mỗilần uống 10g, ngày 3 - 5 lần, uống với nước đun sôiđể vừa nguội.Sinh tân chỉ khát: Trị chứng âm hư, tân dịch khô,miệng khát: thiên môn 16g, thục địa 16g, nhân sâm4g. Sắc uống.Nhuận trường thông tiện: Trị nhiệt thời kỳ cuối,chứng tân dịch khô, đại tiện táo bí: thiên môn 16g,sinh địa 16g, đương quy 12g, huyền sâm 12g, hoảma nhân 12g. Sắc uống.Một số món ăn – bài thuốc có thiên môn:Bánh vừng bột đậu thiên môn: Thiên môn 1kg, mậtmía 100g, vừng đen 200g, bột đậu xanh vừa đủ.Thiên môn sắc hãm lấy nước. Vừng đen rang chíntán vụn. Cho nước, thiên môn, vừng đen và mật vàochảo khuấy lắc, đun nhỏ lửa cô đặc. Cho bột đậuxanh lượng thích hợp vào trộn đều, đổ ra khay, dàncho phẳng, cắt thành từng lát như dạng bánh khảo.Mỗi lần ăn 1 lát, ngày ăn 3 lần. Dùng cho người caotuổi, người suy nhược cơ thể...Rượu nếp thiên môn:Thiên môn 0,5kg, gạo nếp lứtkhoảng 400g, men rượu 150g. Thiên môn đem sắchãm lấy nước cô đặc để sẵn, gạo nếp đồ chín. Trộnbột men rượu với nước cao thiên môn và cơm nếplứt đem ủ thành cơm rượu. Ngày ăn 3 lần, liều lượngtuỳ ý. Dùng để bổ dưỡng cơ thể phòng chống bệnhtật.Cháo thiên môn: Thiên môn 15 - 20g, gạo tẻ, đườngphèn vừa đủ. Thiên môn sắc lấy nước, nấu với gạothành cháo, khi cháo được cho đường phèn đảokhuấy đều. Dùng cho các trường hợp ho khan ítđờm, sốt nhẹ, có mồ hôi trộm (đạo hãn).Thịt lợn hầm thiên môn: Thiên môn 60g, thịt lợn nạc500g, thêm gia vị hầm nhừ. Dùng cho sản phụ ít sữa,tắc sữa.Kiêng kỵ: Người tỳ vị hư nhược, tiêu chảy, ho dongoại cảm phong hàn không được dùng.