Thổ nhưỡng quyển - Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng

Sau khi học xong bài học, học sinh phải cần: - Trình bày được các khái niệm thổ nhưỡng (đất), độ phì của đất, thổ nhưỡng quyển. - Biết được các nhân tố hình thành đất, hiểu được vai trò của mỗi nhân tố trong sự hình thành đất. - Rèn luyện kỹ năng đọc, hiểu, giải thích kênh hình, xác lập mối quan hệ giữa các nhân tố đối với sự hình thành đất. - ý thức được sự cần thiết phải bảo vệ đất trong sản xuất và đời sống. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thổ nhưỡng quyển - Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng Thổ nhưỡng quyển. Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng A. Mục tiêu bài học:Sau khi học xong bài học, học sinh phải cần:- Trình bày được các khái niệm thổ nhưỡng (đất), độ phì của đất, thổ nhưỡngquyển.- Biết được các nhân tố hình thành đất, hiểu được vai trò của mỗi nhân tố trong sựhình thành đất.- Rèn luyện kỹ năng đọc, hiểu, giải thích kênh hình, xác lập mối quan hệ giữa cácnhân tố đối với sự hình thành đất.- ý thức được sự cần thiết phải bảo vệ đất trong sản xuất và đời sống. B. Thiết bị dạy học:- Các hình trong SGK.- Tranh ảnh về sự tác động của con người trong việc hình thành đất ở nhiều khuvực khí hậu khác nhau. C. Hoạt động dạy học: Kiểm tra 1 số kiến thức cũ đã học. Bài mới: Hoạt động của GV và HS Nội dung chính I. Thổ nhưỡng (đất).HĐ 1: Cá nhân.Bước 1:HS dựa vào SGK, vốn hiểu biết trả lời - Thổ nhưỡng (đất): Lớp vật chất mềm,các câu hỏi: xốp trên bề mặt lục địa, được đặc trưng- Trình bày các khái ni ệm: thổ nhưỡng bởi độ phì.(đất), độ phì của đất, thổ nhưỡng quyển. - Độ phì: Là khả năng cung cấp nước, khí,- Vì sao nói đất là vật thể tự nhiên độc nhiệt và các chất dinh dưỡng cần thiết chođáo? thực vật sinh trưởng và phát triển.- Trả lời câu hỏi của Mục I trang 63 - Thổ nhưỡng quyển: Lớp vỏ chứa vật chất tơ xốp trên bề mặt các lục địa.SGK.Bước 2:HS trình bày, GV chuẩn kiến thức.Chuyển ý: Đất được hình thành từ cácchất hữu cơ và vô cơ do tác động củacác nhân tố tự nhiên. Vậy có các nhân tốnào tham gia vào quá trình hình thànhđất. Mỗi nhân tố có vai trò như thế nàotrong việc hình thành đất. II. Các nhân tố hình thành đất.HĐ 2: Nhóm.Bước 1: Mỗi nhóm tìm hiểu hai nhân tố.Nhóm 1, 2: Dựa vào SGK, hình19.2trang 70 SGK (các nhóm đất chính trênthế giới), vốn hiểu biết thảo luận theo cáccâu hỏi: 1. Đá mẹ.- Nhân tố đá mẹ và khí hậu có vai trò gì - Là những sản phẩm phong hoá từ đá gốc.trong quá trình hình thành đất? Cho ví - Vai trò: Là nguồn cung cấp vật chất vôdụ. cơ cho đất, quyết định thành phần khoáng- Các câu hỏi ở mục 1, 2 trang 71 sgk. vật, thành phần cơ giới và ảnh hưởng trựcGợi ý: tiếp tới các tính chất lí, hoá của đất.- Các em có thể tham khảo, đối chiếu 2. Khí hậu.hình 19.2 với các hình 13.2 để biết mối - Các yếu tố nhiệt, ẩm ảnh hưởng trực tiếpquan hệ giữa nhiệt độ, độ ẩm, khí hậu với đến quá trình hình thành đất: Nhiệt độ, độviệc hình thành đất, từ đó nhận thức ẩm làm đá bị phá huỷ trở thành sản phẩmđược ứng với các kiểu khí hậu khác nhau phong hoá; hoà tan- rửa trôi, tích tụ, phâncó những loại đất khác nhau. giải tổng hợp chất hữu cơ. 3. Sinh vật.Nhóm 3, 4:Dựa vào SGK, vốn hiểu biết, thảo luận Đóng vai trò chủ đạo trong việc hìnhtheo các câu hỏi: thành đất.- Nhân tố sinh vật và địa hình có vai trò - Thực vật: Cung cấp xác vật chất hữu cơgì trong quá trình hình thành đất? Cho ví cho đất, phá huỷ đá.dụ. - Vi sinh vật: Phân giải xác vật chất hữu- Câu hỏi của mục 3 trang 64 SGK. cơ và tổng hợp thành mùn.Gợi ý: - Động vật: Góp phần làm thay đổi 1 số tính chất vật lí của đất.Chú ý:- Vai trò của sinh vật trong việc hình 4. Địa hình.thành lớp mùn cho đất. - ảnh hưởng đến gián tiếp quá trình hình- Sự khác nhau về hình thái của địa hình, thành đất thông qua sự thay đổi lượngđộ cao địa hình có ảnh hưởng như thế nhiệt và độ ẩm.nào tới hình thành đất. - Vùng núi: Lớp đất mỏng và bạc màu. - Vùng bằng phẳng: Đất màu mỡ.Nhóm 5,6:HS dựa vào SGK, tranh ảnh, vốn hiểu 5. Thời gian.biết thảo luận theo các câu hỏi: - Thời gian hình thành đất là tuổi đất.- Nhân tố thời gian và con người có vai - Đất có tuổi già nhất ở miền nhiẹt đới vàtrò gì trong quá trình hình thành đất? cận nhiệt, tuổi trẻ nhất ở cực và ôn đới.- Vì sao đất của nhiệt đới có tuổi gi à 6. Con người.nhất? - Hoạt động sản xuất của con người làm- Câu hỏi của mục 6 trang 65 SGK. gián đoạn hoặc thay đổi hướng phát triểnGợi ý: của đất.Chú ý phân tích các tác động của con - Đất bị xói mòn do đốt rừng, làm rẫy.người trên cả hai mặt: tích cực và tiêu - Đất mất cấu tượng do quá trình canh táccực. ...