Thông tin tài liệu:
Bài viết "Thực tiễn giải quyết tranh chấp của trọng tài đầu tư quốc tế về thủ tục tố tụng công bằng và minh bạch trong nguyên tắc đối xử công bằng và thỏa đáng"sẽ làm rõ những yêu cầu về thủ tục trong FET thông qua nội dung tại các Hiệp định đầu tư song phương (Bilateral Investment Treaty - BIT) và các Chương Đầu tư trong các Hiệp định thương mại tự do (Free Trade Agreement – FTA) và thực tiễn giải quyết tranh chấp của trọng tài đầu tư quốc tế có liên quan, qua đó rút ra các bài học kinh nghiệm cho Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực tiễn giải quyết tranh chấp của trọng tài đầu tư quốc tế về thủ tục tố tụng công bằng và minh bạch trong nguyên tắc đối xử công bằng và thỏa đáng
Soá 3/2023 - Naêm thöù möôøi taùm
THỰC TIỄN GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP CỦA TRỌNG TÀI ĐẦU TƯ
QUỐC TẾ VỀ THỦ TỤC TỐ TỤNG CÔNG BẰNG VÀ MINH BẠCH
TRONG NGUYÊN TẮC ĐỐI XỬ CÔNG BẰNG VÀ THỎA ĐÁNG
Nguyễn Mai Linh1
Tóm tắt: Một trong những nội dung về thủ tục trong nguyên tắc đối xử công bằng và thỏa đáng (Fair
and Equitable Treatment - FET) là yêu cầu thủ tục tố tụng công bằng (Fair procedure) và tính minh bạch
(transparency). Bài viết này sẽ làm rõ những yêu cầu về thủ tục trong FET thông qua nội dung tại các
Hiệp định đầu tư song phương (Bilateral Investment Treaty - BIT) và các Chương Đầu tư trong các Hiệp
định thương mại tự do (Free Trade Agreement – FTA) và thực tiễn giải quyết tranh chấp của trọng tài
đầu tư quốc tế có liên quan, qua đó rút ra các bài học kinh nghiệm cho Việt Nam.
Từ khóa: Trọng tài đầu tư quốc tế, nguyên tắc đối xử công bằng và thoả đáng, minh bạch, thủ tục tố
tụng công bằng.
Nhận bài: 25/01/2023; Hoàn thành biên tập: 10/3/2023; Duyệt đăng: 17/3/2023.
Abstract: One of the procedural aspects of Fair and Equitable Treatment (FET) is the requirement
for fair procedure and transparency. This article will clarify the procedural requirements in the FET
through the content in the Bilateral Investment Treaty (BIT) and the Investment Chapter in the Free Trade
Agreement (Free Trade Agreement). – FTA) and related international investment arbitration dispute
settlement practices, thereby drawing lessons for Vietnam.
Keywords: International investment arbitration, principles of fair and equitable treatment,
transparency, fair procedure.
Date of receipt: 25/01/2023; Date of revision: 10/3/2023; Date of Approval: 17/3/2023.
Tiêu chuẩn đối xử công bằng và thỏa đáng đã chính và từ chối công lý - những quan niệm có
trở thành một phần không thể thiếu trong các BITs truyền thống lâu đời trong luật pháp quốc gia, pháp
kể từ khi Hiến chương Havana năm 1948 quy định luật quốc tế và đã được đưa vào bối cảnh luật đầu tư
điều khoản “đối xử công bằng và thỏa đáng”2. Tuy quốc tế thông qua phương tiện đối xử công bằng và
nhiên việc giải thích và áp dụng FET vẫn còn là thỏa đáng3. Mức tối thiểu của đối xử công bằng về
một vấn đề gây tranh cãi trong pháp luật đầu tư thủ tục bao gồm các quyền được thông báo trước về
quốc tế. Nhìn chung, yêu cầu của thủ tục tố tụng các quyết định, được tham dự một phiên điều trần
trong tiêu chuẩn FET gồm có 02 nội dung chính: (i) công bằng và có một quyết định/bản án không thiên
Sự công bằng trong các thủ tục hành chính và tư vị4. Các phạm vi này ở góc độ quốc gia thuộc nội
pháp; (ii) Tính minh bạch trong hệ thống pháp luật dung của thủ tục tố tụng (due process of law), nhưng
của nước sở tại. khi quốc gia không thực hiện được nghĩa vụ này đặt
1. Sự công bằng trong các thủ tục hành trong bối cảnh của pháp luật quốc tế thì thuộc nội
chính và tư pháp (Fair procedure) dung của từ chối công lý (denial of justice).
Một khía cạnh quan trọng của FET là tôn trọng 1.1. Từ chối công lý
sự công bằng trong quan hệ tố tụng giữa nhà đầu tư Khái niệm từ chối công lý có một lịch sử lâu
nước ngoài và nước tiếp nhận đầu tư. Việc tuân thủ đời trong pháp luật quốc tế, đặc biệt là trong luật
các thủ tục công bằng góp phần đáng kể vào tính liên quan đến việc đối xử với công dân nước ngoài.
hợp pháp và ổn định của hệ thống pháp luật. Các Theo nghĩa rộng nhất, thuật ngữ này được hiểu là
BIT, FTA và phán quyết của Hội đồng Trọng tài bất kỳ hành vi sai trái nào liên quan đến quản lý tư
(HĐTT) đều áp dụng và giải thích nguyên tắc này pháp dân sự và hình sự người nước ngoài và được
chủ yếu theo quan điểm của thủ tục tố tụng hành thực hiện bởi bất kỳ cơ quan nào trong ba nhánh
1
Thạc sỹ, Trường Đại học Luật Hà Nội.
2
Điều 11 (2) (a) (i) Hiến chương Havana cho Tổ chức Thương mại Quốc tế (ký ngày 24/3/1948, không có hiệu
lực) UN Doc. E / CONF.2 / 78, 3.
3
Roland Kla¨ger, ‘Fair and Equitable Treatment’ in International Investment Law, Cambridge Studies in
International and Comparative Law, Series Number 83, 2011, tr. 213.
4
Roland Kla¨ger, ‘Fair and Equitable Treatment’ in International Investment Law, Cambridge Studies in
International and Comparative Law, Series Number 83, 2011, tr. 214.
83
HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP
quyền lực lập pháp, hành pháp và tư pháp5. Theo Tranh chấp phát sinh từ một hợp đồng thỏa thuận
đó, các hành vi thuộc phạm vi rộng này bao gồm từ phát triển bất động sản xây dựng một cửa hàng
chối tiếp cận Tòa án, thủ tục không đầy đủ và các bách hóa, trung tâm bán lẻ và một khách sạn trong
quyết định không công bằng. Theo nghĩa hẹp hơn, khu vực được chỉ định được ký kết vào năm 1978
từ chối công lý chỉ bao gồm các hành vi sai trái của giữa Thành phố Boston, và Cơ quan lập kế hoạch
các cơ quan nhà nước thực hiện hành vi đó6. và phát triển kinh tế của Thành phố (Boston
Tranh chấp đầu tiên đề cập đến từ chối công lý Redevelopment Authority - BRA) và Lafayette
trong phạm vi giải thích vi phạm FET là Robert Place Associates (LPA) - một công ty trách nhiệm
Azinian v. Mexico7 được giải quyết bởi trọng tài của hữu hạn thuộc sở hữu của công ty Mondev
Trung tâm Quốc tế về Giải quyết Tranh chấp Đầu tư International Ltd tại Canada. Hợp đồng đã cho LPA
(“ICSID”). Phán quyết liên quan đến công ty quyền chọn mua một mảnh đất H ...