Thuế thuốc lá ở Việt Nam: Cải cách là rất cần thiết để đạt được mục tiêu sức khỏe

Bài viết thảo luận về những hạn chế của hệ thống thuế thuốc lá ở Việt Nam, bao gồm phương pháp đánh thuế và thuế suất trong tương quan so sánh với các quốc gia khác và đưa ra các khuyến nghị về cải cách thuế thuốc lá cho những năm tiếp theo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thuế thuốc lá ở Việt Nam: Cải cách là rất cần thiết để đạt được mục tiêu sức khỏe CHÑNH SAÁCH THUẾ THUỐC LÁ Ở VIỆT NAM: CẢI CÁCH LÀ RẤT CẦN THIẾT ĐỂ ĐẠT ĐƯỢC MỤC TIÊU SỨC KHỎE Kidong Park* * Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: thuốc lá, thuế thuốc lá, cải cách Bài viết thảo luận về những hạn chế của hệ thống thuế thuốc lá thuế thuốc lá ở Việt Nam, bao gồm phương pháp đánh thuế và thuế suất trong tương quan so sánh với các quốc gia khác và đưa ra các khuyến Lịch sử bài viết: nghị về cải cách thuế thuốc lá cho những năm tiếp theo. Nhận bài : 03/11/2018 Biên tập : 06/11/2018 Duyệt bài : 07/11/2018 Article Infomation: Abstract Keywords: tobacco; tobacco taxation; The article provides discussions of the limitations of the tobacco tobacco taxation reform taxation system in Vietnam, which includes the taxation method and taxation rates in a comparison with those with a number of Article History: countries, and also provides recommendations to the tobacco Received : 03 Nov. 2018 taxation reform for the coming years. Edited : 06 Nov. 2018 Approved : 07 Nov. 2018 Từ khóa: bệnh không lây nhiễm (NCD)1, gây ra tổn Việt Nam đã đạt được những tiến bộ thất kinh tế to lớn từ chi phí điều trị y tế đáng kể về kinh tế và y tế trong những thập và mất năng suất lao động do ốm đau và tử niên gần đây. Tuy nhiên, hiện cũng đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm vong sớm, đe dọa khả năng phát triển bền trọng do sự gia tăng nhanh chóng của các vững của đất nước. 1 Bệnh không lây nhiễm bao gồm các bệnh ung thư, bệnh tim mạch, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản và các bệnh không lây nhiễm khác (theo Bộ Y tế, Chiến lược quốc gia Phòng chống bệnh không lây nhiễm giai đoạn 2015-2025)28 Số 21(373) T11/2018 CHÑNH SAÁCH Việc sử dụng thuốc lá ở Việt Nam, thuốc lá bao gồm: thuế tuyệt đối, thuế theomột trong những yếu tố nguy cơ chính của tỷ lệ phần trăm và thuế hỗn hợp với kháicác bệnh không lây nhiễm, đã bắt đầu giảm niệm cụ thể như sau:nhưng vẫn ở mức cao với gần một phần Thuế “tuyệt đối” là loại thuế thu mộthai số nam giới trưởng thành hiện đang hút khoản tiền thuế nhất định trên mỗi đơn vịthuốc lá. Một trong những lý do chính cho của sản phẩm như theo bao thuốc, theo trọngviệc sử dụng thuốc lá cao ở Việt Nam là do lượng, theo tút, theo điếu. Ví dụ, Singaporegiá thuốc lá thấp và những bất cập trong hệ thu thuế tuyệt đối ở mức 8 đô la Singaporethống thuế thuốc lá hiện hành. trên mỗi bao thuốc lá 20 điếu. Chiến lược quốc gia Phòng, chống tác Thuế “tỷ lệ phần trăm” được tính làhại của thuốc lá đến năm 2020 được Chính tỷ lệ % theo giá của sản phẩm tại một thờiphủ phê duyệt đặt mục tiêu giảm tỷ lệ hút điểm nhất định trong chuỗi cung ứng nhưthuốc ở nam giới trưởng thành xuống còn giá xuất xưởng, giá bán buôn, hay giá bán39% vào năm 2020. Mục tiêu này sẽ không lẻ. Ở Việt Nam, thuế thuốc lá được thu theođạt được, trừ khi thuế thuốc lá được tăng tỷ lệ phần trăm trên giá xuất xưởng của sản Hình 1: Ba cách đánh thuế TTĐB áp dụng trên thế giới (Nguồn: Số liệu từ báo cáo của WHO về Nạn dịch thuốc lá toàn cầu, 2017)mạnh và phương pháp đánh thuế được cải phẩm thuốc lá.cách trong những năm tới. Phương pháp đánh thuế tuyệt đối cóPhương pháp đánh thuế thuốc lá hiện những ưu thế rõ rệt như: 1) giúp giảm cáchành của Việt Nam tồn tại nhiều hạn chế sản phẩm thuốc lá giá rẻ trên thị trường, qua Trên toàn cầu, có ba phương pháp đó làm giảm sự tiếp cận và sử dụng thuốcđánh thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với lá ở trẻ em và thanh thiếu niên; 2) làm giảm Số 21(373) T11/2018 29 CHÑNH SAÁCH Hình 2: Tỷ trọng thuế thuốc lá trong giá bán lẻ của các nước trong khu vực (2016) Tỷlệthuếtronggiábánlẻ(2016) TháiLan Singapore Phillippines Brunei Indonesia Malaysia ViệtNam Myanmar Campuchia Lào 0 10 20 30 40 50 60 70 80 (Nguồn: Số liệu từ báo cáo của WHO về Nạn dịch thuốc lá toàn cầu, 2017) nguy cơ chuyển giá giữa các nhà sản xuất và lá giá rẻ - qua đó tăng khả năng tiếp cận và các công ty phân phối; và 3) dễ quản lý và sử dụng thuốc lá ở trẻ em và thanh thiếu dễ dự đoán mức thu ngân sách từ thuế hơn. niên; và 3) làm giảm hiệu quả của việc tăng Phương pháp đánh thuế thuốc lá theo thuế, vì người tiêu dùng dễ chuyển sang các tỷ lệ phần trăm hiện đang được sử dụng ở thương hiệu giá rẻ hơn khi thuế tăng thay vì Việt Nam có một số nhược điểm như: 1) làm bỏ thuốc lá. tăng nguy cơ chuyển giá của các nhà sản Trên toàn cầu, số lượng các quốc gia xuất; 2) khuyến khích sự sẵn có của thuốc áp dụng hệ thống đánh thuế theo tỷ lệ đang Hình 3: Giá một bao thuốc lá nhãn phổ biến ...