TIẾT 70: TIA RONGHEN (TIA X)

Cấu trúc và hoạt động của ống Ronghen - Bản chất, tính chất, tác dụng và công dụng của tia Ronghen - Cấu trúc và những đặc điểm của thang sóng điện từ B. Kỹ năng: C. Phương pháp: Giải thích sự tạo thành và ứng dụng của tia Ronghen Diễn giảng, pháp vấn, gợi mở.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TIẾT 70: TIA RONGHEN (TIA X) TIẾT 70: TIA RONGHEN (TIA X)I. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU:A. Trọng tâm:- Cấu trúc và hoạt động của ống Ronghen- Bản chất, tính chất, tác dụng và công dụng của tia Ronghen- Cấu trúc và những đặc điểm của thang sóng điện từ Giải thích sự tạo thành và ứng dụng của tia RonghenB. Kỹ năng: Diễn giảng, pháp vấn, gợi mở.C. Phương pháp:II. CHUẨN BỊ: Học sinh xem Sgk.III. TIẾN HÀNH LÊN LỚP:A. Ổn định: 1. Tia hồng ngoại: định nghĩa, tính chất, ứng dụng?B. Kiểm tra:2. Tia tử ngoại: định nghĩa, tính chất, ứng dụng?C. Bài mới: NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP* Nhắc lại ở lớp 11: tính chất của tia e- ? I. ỐNG RONGHEN:- Tia e- truyền như thế nào ở trong và Để tạo ra tia Ronghen người ta dùng ốngngoài vùng điện, từ trường? Ronghen.- Tia e- có mang năng lượng không? * Cấu tạo: ống Ronghen đơn giản là ống tia âm- Tia e- có xuyên qua được một số vật cực (tia Katod) trong đó lắp thêm một đối âm cựcchất không? (xuyên qua kim loại 0,003  AK, làm bằng kim loại có nguyên tử lượng lớn và khó nóng chảy.0,03mm).- Kia tia Katod có vận tốc lớn, đập vào Đối âm cực thường được nối với Anod, và được -các nguyên tử lượng lớn (platin) có hiện bố trí sao cho nó chắn dòng tia e từ Katod. -3tượng gì? (bị hãm lại và làm phát ra tia Áp suất trong ống rất thấp, khoảng 10 mmHg. * Hoạt động: Nối giữa Katod và Anod một hiệuRonghen)* GV trình bày cấu tạo và hoạt động của điện thế khoảng vài vạn vôn. Trong ống còn tồn tại một ít ion dương và được tăng tốc mạnh trongống Ronghen. điện trường. Chúng bay lên đập vào Katod làm bứt ra các e- . Dòng e- này cũng được tăng tốc trong điện trường bay đến và đập vào đối âm cực làm phát ra một bức xạ không nhìn thấy được, bức xạSau đó trình bày bản chất và cơ chế phát này đi xuyên qua thủy tinh và ra ngoài và gọi là tia Ronghen (hay tia X)ra tia Ronghen: II. BẢN CHẤT VÀ CƠ CHẾ PHÁT RA TIA RONGHEN: * Bản chất tia Ronghen: Tia Ronghen là một sóng điện từ có bước sóng ngắn (ngắn hơn bước sóng của tia tử ngoại), nằm trong khoảng 10-12m (tia X cứng) đến 10-8m (tia X mềm) * Cơ chế phát ra tia Ronghen: có e- trong tia Katod được tăng tốc trong điện mạnh, nên chúng thu được động năng rất lớn. Khi đến đối âm cực, chúng gặp các nguyên tử đối âm cực, xuyên sâu vào những lớp bên trong của vỏ nguyên tử và tương tác với hạt nhân nguyên tử. Trong sự tương tác này sẽ phát ra một sóng điện từ có bước sóng rất ngắn mà ta gọi là bức xạ hãm, đó chính là tia Ronghen.- Khi mới phát hiện ra tia Ronghen, người III. CÁC TÍNH CHẤT VÀ CÔNG DỤNG CỦAta lầm tưởng tia Ronghen là một dòng hạt TIA RONGHEN:nào đó, nhưng khi cho đi qua môi trường - Tia Ronghen có bản chất là sóng điện từ nên nóđiện trường và từ trường thì nó không bị không mang điện, không bị lệch trong từ trườnglệch quỹ đạo  chứng tỏ tia Ronghen và điện trường.không mang điện - Tính chất nổi bật của tia Ronghen là khả năng đâm xuyên rất mạnh, những vật như bìa, gỗ, giấy… gần như trong suốt với tia Ronghen. Với kim loại, đặc biệt là kim loại nặng (khối lượng riêng lớn), nó đi qua khó khăn hơn. - Tác dụng mạnh lên kính ảnh; làm phát quang nhiều chất, có khả năng ion hóa chất khí, có tác dụng sinh học mạh (hủy hoại tế bào, diệt vi khuẩn…) * Ứng dụng của tia Ronghen: - Trong y học: chiếu điện, chụp điện; diệt tế bào ung thư nông ở ngoài da, diệt vi khuẩn trong các sản phẩm tiệt trùng. - Trong công nghiệp: dò các chỗ hổng của các sản phẩm đúc; tiệt trùng trong nước nóng, kiểm tra hành lsy ở các cửa khẩu… - Trong khoa học: nghiên cứu cấu trú tinh thể, vật chất…Trong sóng điện từ: IV. THANG SÓNG ĐIỆN TỪ:- Sóng vô tuyến Khi sắp xếp các loại sóng có chung bản chất là- Tia hồng ngoại sóng điện từ theo thứ tự tăng dần hoặc giảm- Ánh sáng nhìn thấy dần mà ta có thang sóng điện từ. Đặc điểm:- Tia tử ngoại- Tia Ronghen (tia ...