CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP 1. Nêu những điểm khác nhau của cơ quan tiêu hoá ở động vật ăn thịt và động vật ăn tạp. 2. Quá trình tiêu hoá quan trọng nhất xảy ra ở đâu trong các cơ quan tiêu hoá? Vì sao? 3. Cấu tạo của ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ các chất dinh dưỡng được thể hiện như thế nào? 4. Hãy chọn phương án trả lời đúng nhất Tiêu hoá ở ruột là giai đoạn tiêu hoá quan trọng nhất vì: A. ruột là bộ phận dài nhất trong ống...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiêu hoá (câu hỏi & bt) Tiêu hoá (câu hỏi & bt)CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP1. Nêu những điểm khác nhau của cơquan tiêu hoá ở động vật ăn thịt và độngvật ăn tạp.2. Quá trình tiêu hoá quan trọng nhất xảyra ở đâu trong các cơ quan tiêu hoá? Vìsao?3. Cấu tạo của ruột non phù hợp với chứcnăng hấp thụ các chất dinh dưỡng đượcthể hiện như thế nào?4. Hãy chọn phương án trả lời đúng nhấtTiêu hoá ở ruột là giai đoạn tiêu hoá quantrọng nhất vì:A. ruột là bộ phận dài nhất trong ống tiêuhóaB. bề mặt hấp thụ của ruột lớnC. ở ruột có đầy đủ các loại enzim để phângiải tất cả các loại thức ănD. cả A và BE. cả B và C5. Nêu rõ cơ chế hấp thụ các sản phẩmcủa quá trình tiêu hoá.EM CÓ BIẾTTẠI SAO NÓI TIÊU HOÁ Ở RUỘT NONLÀ GIAI ĐOẠN TIÊU HOÁ QUANTRỌNG NHẤT?Vì ở miệng và dạ dày thức ăn mới chỉ biếnđổi chủ yếu về mặt cơ học nhờ răng và cơthành dạ dày, tạo điều kiện thuận lợi chosự biến đổi hoá học chủ yếu ở ruột. Ởruột, nhờ có đầy đủ các loại enzim để biếnđổi tất cả các loại thức ăn chưa được biếnđổi (lipit) hoặc mới chỉ biến đổi một phầnthành các phần tử tương đối đơn giản nhưmantôzơ và chuỗi pôlipeptit ngắn.Chỉ riêng prôtêin là loại thức ăn có cấutrúc phức tạp phải trải qua quá trình biếnđổi cũng rất phức tạp, cần tới 7 loại enzimkhác nhau, trong đó ở dạ dày chỉ cópepsin biến đổi thành các pôlipeptit chuỗingắn (khoảng 8 – 10 axit amin). Còn lại làdo các enzim từ tuyến tuỵ và tuyến ruộttiết ra phân cắt các chuỗi pôlipeptit đó ởcác vị trí xác định, cuối cùng thành cácaxit amin. Các enzim đó là: tripsin,chimotripsin, cacboxipeptiđaza,aminopeptitaza, tripepetitđaza vàđipeptiđaza gọi chung là peptiđaza.IV. TIÊU HOÁ Ở ĐỘNG VẬT ĂN THỰCVẬTThành phần chủ yếu trong thức ăn của cácđộng vật ăn thực vật là xenlulôzơ, thànhphần prôtêin và lipit ít. Hàm lượng cácchất dinh dưỡng tương đối ít nên lượngthức ăn cần cung cấp phải đủ nhiều, do đónơi chứa thức ăn phải có sức chứa lớn vàruột phải đủ dài, bảo đảm cho quá trìnhtiêu hóa và hấp thụ được tốt hơn, cungcấp đủ chất dinh dưỡng cho nhu cầu củacơ thể.1. Biến đổi cơ họcCơ quan nghiền thức ăn ở động vật ănthực vật chủ yếu là hàm răng có bề mặtnghiền rộng và nhiều nếp men răng cứnghoặc dạ dày cơ dày, chắc và khoẻ như ởchim.Quá trình biến đổi thức ăn về mặt cơ họcđược thực hiện trong khoang miệng và dạdày.a) Ở động vật nhai lại như trâu, bò, dê,cừu, hươu, nai… lúc ăn chúng chỉ nhai sơqua rồi nuốt ngay vào da cỏ, tranh thủ lấyđược nhiều thức ăn để sau đó mới “ợ lên”,nhai kĩ lại lúc nghỉ ngơi ở một nơi an toàn.b) Chim ăn hạt và gia cầm không có răngnên mổ hạt và nuốt ngay, cố “ních” đầydiều để tiêu hoá dần . Trong diều khôngcó dịch tiêu hoá mà chỉ có dịch nhày đểlàm trơn và mềm thức ăn, giúp cho sựtiêu hoá dễ dàng ở các phần sau của ốngtiêu hoá.2. Biến đổi hoá học và biến đổi sinhhọcThức ăn chỉ được lưu lại một thời gianngắn trong miệng rồi được chuyển xuốngdạ dày, ruột. Ở đây, thức ăn được biến đổicả về mặt cơ học, hoá học và đặc biệt cònchịu sự biến đổi sinh học.a) Ở động vật nhai lạiDạ dày của các động vật nhai lại (trâu, bò,dê, nai, cừu) chia làm 4 ngăn là: dạ cỏ, dạtổ ong, dạ lá sách và dạ múi khế (dạ dàychính thức).Thức ăn (cỏ, thân ngô hoặc rơm…) đượcthu nhận và nhai sơ qua rồi nuốt vào dạcỏ là ngăn lớn nhất ( ở bò). Ở đây, thứcăn được nhào trộn với nước bọt. Khi dạ cỏđã đầy, con vật ngừng ăn và thức ăn từ dạcỏ chuyển dần sang dạ tổ ong, từng búithức ăn được “ợ lên” miệng để nhai kĩ lại(nhai lại). Đây là quá trình biến đổi cơ họcchủ yếu và quan trọng đối với thức ănxenlulôzơ. Chính thời gian thức ăn lưu lạitại dạ cỏ đã tạo điều kiện cho hệ vi sinhvật phát triển mạnh gây nên sự biến đổisinh học đối với thức ăn giàu xenlulôzơ.Thức ăn sau khi đã được nhai kĩ với lượngnước bọt tiết ra dồi dào cùng với mộtlượng lớn vi sinh vật sẽ được chuyểnthẳng xuống dạ lá sách để hấp thụ bớtnước và chuyển sang dạ múi khế. Ở dạmúi khế (là dạ dày chính thức) thức ăncùng với vi sinh vật chịu tác dụng của HClvà enzim trong dịch vị. Chính vi sinh vật lànguồn cung cấp phần lớn prôtêin cho nhucầu của cơ thể vật chủ. Như vậy, quá trìnhtiêu hóa ở dạ dày của động vật nhai lạiđược bắt đầu bằng quá trình biến đổi cơhọc và biến đổi sinh học. Tiếp theo là quátrình biến đổi hoá học diễn ra ở dạ múikhế và ruột, tương tự như ở các động vậtkhác.* Quá trình tiêu hoá ở trâu, bò diễn ranhư thế nào?b) Ở động vật có dạ dày đơnCác động vật có dạ dày đơn như ngựa,thỏ… thức ăn được tiêu hoá một phần ở dạdày và ruột như các động vật khác. Riêngthức ăn xenlulôzơ trải qua quá trình biếnđổi sinh học nhờ vi sinh vật diễn ra chủyếu trong ruột tịt (manh tràng), ruột tịtrất phát triển và được coi như là dạ dàythứ hai, chứa một lượng lớn vi sinh vật.c) Ở chim ăn hạt và gia cầmThức ăn được chuyển từ diều xuống dạdày tuyến và dạ dày cơ (mề). Dạ dàytuyến tiết dịch tiêu hoá. Lớp cơ khoẻ vàchắc của dạ dày cơ nghiền nát các hạt đãthấm dịch tiêu hoá tiết ra từ dạ dày tuyến.Thức ăn sẽ biến đổi một phần, sau đóchuyển xuống ruột. Ở ruột, thức ăn tiếptục được biến đổi nhờ các enzim có trongcác dịch tiêu hoá tiết ra từ các tuyến gan,tuyến tuỵ, tuyến ruột.* Vì sao nói: “Lôi thôi như cá trôi lòiruột”? (Cá trôi, cá trầm ăn gì?)Thành phần thức ăn của động vật ăn thựcvật chủ yếu là xenlulôzơ. Xenlulôzơ chịusự biến đổi sinh học nhờ hệ vi sinh vậtsống trong hệ tiêu hoá ở vật chủ (trong dạdày của động vật nhai lại hoặc trong ruộttịt của động vật ăn thực vật có dạ dàyđơn). Vi sinh vật tiết ra enzim xenlulazađể tiêu hoá xenlulôzơ, tạo nên các sảnphẩm dùng làm nguyên liệu tổng hợp nênchất sống của bản thân chúng. Chính visinh vật là nguồn bổ sung prôtêin cho cơthể vật chủ.CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP1. Nêu rõ sự sai khác cơ bản trong tiêuhoá thức ăn của động vật ăn thực vật sovới động vật ăn thịt và ăn tạp.2. Trình bày sự tiêu hoá ở động vật nhailại3. Hãy chọn phương án trả lời đúngTại sao thức ăn của động vật ăn thực vậtchứa ...