Tiểu luận: Nhìn lại chính sách đối ngoại của Việt Nam sau 20 năm đổi mới

Hai mươi năm trước đây Việt Nam bước vào công cuộc đổi mới trong bối cảnh quốc tế có nhiều biến động hết sức phức tạp, nhất là sau khi chế độ XHCN bị xoá bỏ ở Đông Âu, Liên Xô tan rã và phong trào cách mạng thế giới tạm thời rơi vào thoái trào. Tương quan so sánh lực lượng nghiêng về phía có lợi cho CNTB - nhất là Mỹ - siêu cường duy nhất còn lại sau trật tự thế giới hai cực đã từng tồn tại gần nửa thế kỷ. Dưới tác động của...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiểu luận: Nhìn lại chính sách đối ngoại của Việt Nam sau 20 năm đổi mới Tiểu luận:Nhìn lại chính sách đối ngoại của Việt Nam sau 20 năm đổi mới Hai mươi năm trước đây Việt Nam bước vào công cuộc đổi mới trong bối cảnhquốc tế có nhiều biến động hết sức phức tạp, nhất là sau khi chế độ XHCN bị xoá bỏ ởĐông Âu, Liên Xô tan rã và phong trào cách mạng thế giới tạm thời rơi vào thoái trào.Tương quan so sánh lực lượng nghiêng về phía có lợi cho CNTB - nhất là Mỹ - siêucường duy nhất còn lại sau trật tự thế giới hai cực đã từng tồn tại gần nửa thế kỷ. Dướitác động của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ và xu thế toàn cầu hóa, các quốc giađều ưu tiên cho phát triển kinh tế, quá trình giao lưu và thâm nhập qua lại giữa các quốcgia ngày càng trở nên sôi động và chặt chẽ. Sự đơn lẻ của mỗi quốc gia trở nên hết sứcmong manh trước những rủi ro, biến động của nền kinh tế thế giới, cũng như năng lựcquá nhỏ bé không thể giải quyết được những vấn đề mang tính toàn cầu như: môi trườngsinh thái, nạn nghèo đói, bệnh tật hiểm nghèo... Trong bối cảnh quốc tế như vậy cũng nhưnhiều nước khác Việt Nam phải điều chỉnh lại chính sách đối ngoại của mình để thíchnghi với điều kiện mới, đây là đòi hỏi khách quan, cấp bách đặt ra cho cách mạng nướcta. Chúng ta cùng nhìn lại chính sách đối ngoại của nước ta sau 20 năm đổi mới trênnhững nội dung chính sau: 1. Điểm lại những nét chính của chính sách đối ngoại Việt Nam qua các giaiđoạn Đối với nước nào cũng vậy, chính sách đối ngoại là sự tiếp nối của chính sáchđối nội, và phục vụ chính sách đối nội. Chính sách đối ngoại là một bộ phận của đườnglối chính trị, đường lối cách mạng của Đảng ta trong từng thời kỳ cách mạng. Chính sáchđối ngoại là tổng hoà của những quan điểm, biện pháp, hình thức đối ngoại nhằm làm chomục tiêu cách mạng trong nước phù hợp với xu hướng, quy luật vận động của thế giới. a. Chính sách đối ngoại của Việt Nam giai đoạn 1986-1991 Đại hội VI (12/1986) đã khởi đầu sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước trong đócó lĩnh vực đối ngoại. Đại hội xác định nhiệm vụ trong lĩnh vực đối ngoại là: Ra sức kếthợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh của thời đại... Phấn đấu giữ vững hoà bình ở ĐôngDương, góp phần giữ vững hoà bình ở Đông Nam á và trên thế giới, tăng cường quan hệđặc biệt giữa ba nước Đông Dương, tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diệnvới Liên Xô và các nước trong cộng đồng XHCN, tranh thủ điều kiện quốc tế thuận lợicho sự nghiệp xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc; đồng thời tích cực góp phần vào cuộcđấu tranh chung của nhân dân thế giới vì hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và CNXH(1).Nhiệm vụ đối ngoại được đề ra tại Đại hội VI đã phản ánh nhận thức đúng đắn và tư duynhạy bén của Đảng ta trước những thay đổi lớn của thời cuộc. Ra sức kết hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại là sự quán triệtsâu sắc bài học của thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc, nhưng trước những diễn biếnmới của tình hình: Kết hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại còn có nghĩalà kết hợp yếu tố nội lực với yếu tố ngoại lực để tạo nên sức mạnh tổng hợp làm động lựcmạnh mẽ thúc đẩy nền kinh tế nước ta phát triển nhanh. Góp phần tích cực giữ vững hoà bình ở Đông Nam á và trên thế giới thể hiệnbản chất, lập trường đối ngoại hoà bình của Đảng và Nhà nước ta. Hoà bình mỗi khu vựcvà hoà bình trên thế giới có quan hệ biện chứng với nhau. Thế giới có hoà bình thì khuvực mới có hoà bình và hoà bình ở mỗi khu vực là bộ phận trong nền hoà bình thế giới. Bên cạnh đó, hoạt động đối ngoại của Việt Nam còn phải tranh thủ điều kiệnquốc tế thuận lợi để thực hiện mục tiêu xây dựng CNXH, đồng thời phải góp phần tíchcực vào cuộc đấu tranh chung của nhân loại vì các mục tiêu của thời đại. Hai yếu tố nàycó quan hệ tương tác lẫn nhau bởi vì tranh thủ điều kiện quốc tế thuận lợi sẽ góp phầnổn định tình hình trong nước, khắc phục khó khăn, phát triển kinh tế - xã hội tạo tiền đềcho những bước phát triển tiếp theo. Yếu tố này một phần cũng đóng góp tích cực vàocuộc đấu tranh chung của nhân loại, mặt khác lại là cơ sở để nâng cao uy tín của ViệtNam trên trường quốc tế và đem lại nhiều cơ hội để hội nhập và phát triển. Sau Đại hội VI của Đảng, tình hình thế giới diễn biến nhanh và phức tạp. Nghịquyết 13 khoá VI (5-1988) của Bộ Chính trị đã khẳng định Lợi ích cao nhất của Đảng vànhân dân ta là phải củng cố và giữ vững hoà bình để tập trung xây dựng và phát triểnkinh tế vì với một nền kinh tế mạnh, một nền quốc phòng vừa đủ mạnh cùng với sự mởrộng quan hệ quốc tế, chúng ta sẽ có nhiều khả năng giữ vững độc lập và xây dựng thànhcông CNXH hơn. Phương châm chỉ đạo công tác đối ngoại được điều chỉnh là thêm(1) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứVI, NxbSự thật, Hà Nội, 1987, tr.99.bạn bớt thù ra sức tranh thủ các nước anh em bầu bạn và dư luận rộng rãi trên thế giới,nhằm phân hoá hàng ngũ đối phươn ...