Tìm hiểu quá trình hình thành và phát triển vùng đất Nam Bộ (Tập 2): Phần 1

Phần 1 cuốn sách "Vùng đất Nam Bộ - Quá trình hình thành và phát triển" - Tập 2) trình bày các nội dung: Đặc trưng tín ngưỡng, tôn giáo và sinh hoạt văn hóa của cộng đồng cư dân Nam Bộ, thiết chế quản lý xã hội ở Nam Bộ, tộc người và quan hệ tộc người ở Nam Bộ. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu quá trình hình thành và phát triển vùng đất Nam Bộ (Tập 2): Phần 1 Chịu trách nhiệm xuất bản GIÁM ĐỐC - TỔNG BIÊN TẬP PGS. TS. PHẠM MINH TUẤN Chịu trách nhiệm nội dung ỦY VIÊN HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP - XUẤT BẢN TS. VÕ VĂN BÉ Biên tập nội dung: ThS. NGUYỄN THỊ HẢI BÌNH ThS. VŨ THỊ HỒNG THỊNH TRẦN PHAN BÍCH LIỄU ThS. PHÙNG MINH TRANG Trình bày bìa: HOÀNG MINH TÁM Chế bản vi tính: PHÒNG BIÊN TẬP KỸ THUẬT Sửa bản in: Đọc HỒNG THỊNH sách mẫu: VIỆT HÀSố đăng ký kế hoạch xuất bản: 2266-2021/CXBIPH/27-23/CTQG.Số quyết định xuất bản: 439-QĐ/NXBCTQG, ngày 29/6/2021.Nộp lưu chiểu: tháng 7 năm 2021.Mã ISBN: 978-604-57-6912-6. CHỦ BIÊN GS. PHAN HUY LÊ PHÂN CÔNG BIÊN SOẠNGS. PHAN HUY LÊ: Lời giới thiệu, Chương mở đầu, Chương kếtTS. TRƯƠNG THỊ KIM CHUYÊN: Chủ biên Chương IGS. TSKH. VŨ MINH GIANG: Chương IIGS. TS. NGUYỄN VĂN KIM: Chủ biên Chương IIIGS. TS. NGUYỄN QUANG NGỌC: Chủ biên Chương IVPGS. TS. ĐOÀN MINH HUẤN: Chủ biên Chương VPGS. TS. TRẦN ĐỨC CƯỜNG: Chủ biên Chương VIGS. TS. NGÔ VĂN LỆ: Chủ biên Chương VIIPGS. TS. VŨ VĂN QUÂN: Chủ biên Chương VIIITS. VÕ CÔNG NGUYỆN: Chủ biên Chương IXPGS. TS. VÕ VĂN SEN: Chủ biên Chương XPGS. TS. PHAN XUÂN BIÊN: Chủ biên Đề xuất, kiến nghịCùng các thành viên tham gia Ban biên soạn của các đề tài 5 Chương VII ĐẶC TRƯNG TÍN NGƯỠNG, TÔN GIÁO VÀ SINH HOẠT VĂN HÓA CỦA CỘNG ĐỒNG CƯ DÂN NAM BỘ I- ĐẶT VẤN ĐỀ Nam Bộ là đồng bằng lớn ở Việt Nam, với tổng diện tích trên64.000 km2. Xét về nhiều phương diện hiện nay cũng như trong tươnglai lâu dài, Nam Bộ sẽ đóng vai trò hết sức quan trọng trong chiếnlược phát triển kinh tế, văn hóa ở nước ta. Nam Bộ là vùng đất mới sovới lịch sử lâu đời của nước Việt Nam. Nhưng chính vùng đất này lạilà vùng đất hứa, là niềm hy vọng của bao lớp cư dân người Việt cùngvới các cộng đồng dân cư khác như Khmer, Hoa, Chăm vì nhiều lý dokhác nhau đã đến đây để sinh cơ lập nghiệp, mưu cầu cuộc sống mớiấm no, hạnh phúc hơn. Các thế hệ người Việt cùng với các thế hệ củacác tộc người anh em khác đã chung lưng đấu cật khai phá và bảo vệvùng đất này, làm nên những kỳ tích trong kháng chiến chống xâmlược cũng như trong xây dựng hòa bình. Do tính chất và tầm quantrọng của vùng đất này mà từ lâu đã có nhiều công trình nghiên cứura mắt độc giả. Những công trình đó đã khắc họa bức tranh khá sinhđộng về con người và vùng đất Nam Bộ với những đặc trưng văn hóa,xã hội. Tất cả những sắc thái văn hóa địa phương đó đã làm nên một6 VÙNG ĐẤT NAM BỘ QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN “văn minh miệt vườn” được Sơn Nam trình bày trong tập khảo cứu của mình1. Trong phân loại các vùng văn hóa ở Việt Nam, các tác giả đều coi Nam Bộ là một vùng văn hóa với những đặc trưng rất đa dạng và phong phú, làm nên sắc thái của một vùng so với các vùng văn hóa khác ở nước ta2. Khi nghiên cứu văn hóa tộc người và lịch sử tộc người thì Nam Bộ là một khu vực lịch sử - dân tộc học (zone historico - ethnographique). Với tư cách là một vùng lịch sử - dân tộc học, Nam Bộ có những yếu tố địa lý tự nhiên, môi trường xã hội chi phối một cách sâu sắc đến các yếu tố văn hóa, đến sự phát triển kinh tế, xã hội của cả khu vực cũng như của từng cộng đồng dân cư sinh sống trên vùng đất phương Nam. Nghiên cứu đặc trưng tín ngưỡng, tôn giáo và sinh hoạt văn hóa của cư dân Nam Bộ thực chất là nghiên cứu khu vực lịch sử - dân tộc học, vì vậy chúng tôi nêu lên một số hướng tiếp cận để tạo tiền đề cho việc nghiên cứu như sau: 1. Tiếp cận theo hướng môi trường sinh thái Nam Bộ là vùng đất mới so với các khu vực khác của Việt Nam. Cách đây trên 3 thế kỷ, vào năm 1698, khi chúa Nguyễn cử Nguyễn Hữu Cảnh vào kinh lược phương Nam, chính thức hóa một tình hình thực tế, xác lập bộ máy hành chính thuộc quyền cai quản của chúa Nguyễn, thì nơi đây còn là một vùng đất hoang vu, thiên nhiên khắc nghiệt, môi sinh đa dạng với các tiểu vùng khác nhau. Những điều kiện thiên nhiên khắc nghiệt và đa dạng, có những nét đặc thù so với các vùng khác, thí dụ so với vùng đồng bằng sông Hồng, ảnh hưởng một cách trực tiếp và sâu sắc đến việc hình thành các yếu tố văn hóa 1. Sơn Nam ...