Tìm hiểu vấn đề nghèo khổ từ quan điểm giới qua nghiên cứu tại một xã miền núi ở Thanh Hóa - Nguyễn Khánh Bích Trâm

Nội dung bài viết "Tìm hiểu vấn đề nghèo khổ từ quan điểm giới qua nghiên cứu tại một xã miền núi ở Thanh Hóa" trình bày về đặc điểm kinh tế xã hội ở Thanh Hóa, những nguyên nhân của sự nghèo khổ từ lăng kính giới,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài viết để nắm bắt nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu vấn đề nghèo khổ từ quan điểm giới qua nghiên cứu tại một xã miền núi ở Thanh Hóa - Nguyễn Khánh Bích Trâm46 X· héi häc sè 1(73), 2001T×m hiÓu vÊn ®Ò nghÌo khæ tõ quan ®iÓm giíiqua nghiªn cøu t¹i mét x· miÒn nói ë Thanh Hãa NguyÔn Kh¸nh BÝch Tr©m 1. §Æt vÊn ®Ò Nh÷ng n¨m qua, sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë n−íc ta ®¹t ®−îc nhiÒu thµnh tùusau khi chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ tr−êng theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa. Tuynhiªn ë n«ng th«n, nhÊt lµ c¸c vïng s©u vïng xa, ®êi sèng cña ng−êi d©n vÉn cßnnhiÒu khã kh¨n, ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò viÖc lµm vµ thu nhËp. Nh÷ng yÕu tè nµo lµnguyªn nh©n chñ yÕu cña vÊn ®Ò nghÌo khæ ë n«ng th«n? Môc ®Ých cña nghiªn cøunµy lµ t×m hiÓu vÊn ®Ò nghÌo khæ tõ quan ®iÓm giíi qua ho¹t ®éng cña c¸c ch−¬ngtr×nh tÝn dông. 2. §Æc ®iÓm kinh tÕ - x· héi cña ®Þa bµn nghiªn cøu. Th¹ch S¬n lµ mét x· miÒn nói cña Thanh Hãa cã diÖn tÝch tù nhiªn lµ 15km2, d©n sè cã 6100 khÈu, 1100 hé, gåm hai d©n téc chÝnh lµ M−êng vµ Kinh. Trong®ã d©n sè ng−êi Kinh chñ yÕu lµ bµ con ®Õn ®Þnh c− tõ n¨m 1963. §Æc ®iÓm kinh tÕlµ thuÇn n«ng, chñ yÕu ®éc canh c©y lóa. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nhê sù chuyÓndÞch c¬ cÊu c©y trång, ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp, bªn c¹nh h¬n 300 ha lóa, Th¹chS¬n hiÖn nay cã thªm gÇn 300 ha mÝa. VÒ ngµnh nghÒ, ë ®©y chñ yÕu cã c¸c nghÒdÞch vô nh− khai th¸c vËt liÖu x©y dùng nh− ®¸, v«i, g¹ch vµ ®å méc gia dông. Ph¸ttriÓn c©y c«ng nghiÖp vµ ngµnh nghÒ lµ mét h−íng ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, xãa ®ãigi¶m nghÌo vµ dÉn ®Õn t¨ng nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c hé gia ®×nh. VÊn ®Ò quy ho¹ch l¹i s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ thñy lîi còng lµ mét trong nh÷ng ho¹t®éng cÇn nhiÒu nguån vèn ®Çu t− tõ nhµ n−íc vµ hé gia ®×nh. Ch−¬ng tr×nh bª t«ng hãathñy lîi néi ®ång víi nguån vèn tr−íc hÕt do nh©n d©n ®ãng gãp, sau ®ã lµ sù hç trî cñax· vµ huyÖn. Trªn ®Þa bµn x·, bªn c¹nh c¸c ch−¬ng tr×nh xãa ®ãi gi¶m nghÌo cña nhµ n−ícnh»m gióp c¸c hé gia ®×nh nµy ph¸t triÓn s¶n xuÊt th«ng qua c¸c ch−¬ng tr×nh tÝndông nh− ho¹t ®éng cña ng©n hµng ng−êi nghÌo, ch−¬ng tr×nh tÝn dông th«ng quaho¹t ®éng cña Héi phô n÷. Ho¹t ®éng cña c¸c ch−¬ng tr×nh tÝn dông còng h−íng tíic¸c hé gia ®×nh cã n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ cã nhu cÇu vÒ vèn. 3. Nh÷ng nguyªn nh©n cña sù nghÌo khæ tõ l¨ng kÝnh giíi 3.1 Nh÷ng t¸c ®éng cña ch−¬ng tr×nh tÝn dông Víi sù chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i vµ t¸c ®éng cña c¸c ch−¬ng tr×nh Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn NguyÔn Kh¸nh BÝch Tr©m 47tÝn dông, c¬ cÊu kinh tÕ cña x· ®· ph¸ ®−îc thÕ ®éc canh c©y lóa, ch¨n nu«i hé gia®×nh ®· ph¸t triÓn. NÕu nh− tr−íc ®©y, hÇu hÕt c¸c hé gia ®×nh lµ n«ng nghiÖp th×hiÖn t¹i sè hé thuÇn n«ng chØ cßn kho¶ng 50% trªn tæng sè c¸c hé gia ®×nh cña x·.§èi víi nh÷ng hé ®ang s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, c¬ cÊu c©y trång còng cã sù thay ®æi.Do nhu cÇu vÒ mÝa cña nhµ m¸y ®−êng, nhiÒu hé gia ®×nh ®· chuyÓn mét phÇn ®Êtcanh t¸c hoÆc khai ph¸ ®Êt hoang trång mÝa ®Ó t¨ng thu nhËp. Theo ý kiÕn cña métphô n÷, 35 tuæi, hé gia ®×nh cã møc sèng trung b×nh, ®ang vay vèn trong ch−¬ngtr×nh th× hiÖn nay, mÆc dï cßn nhiÒu khã kh¨n vÒ chi tiªu nh−ng thu nhËp ®· t¨nglªn nhê chuyÓn ®æi c©y trång: “Thu nhËp tõ nguån mÝa vµ s¾n lµ chÝnh. L−¬ng thùc th× bän em ph¶i ®ongthªm 2 th¸ng. Nãi chung cuèi n¨m th× b¸n mÝa hay nu«i con lîn con gµ cã d− ®−îc®ång nµo th× vµo cuèi n¨m l¹i ®Çu t− vµo tiÒn mÝa lu«n.” N÷ giíi, 35 tuæi, häc vÊn líp7, kinh tÕ trung b×nh, hiÖn cã vay vèn. C¸c gia ®×nh ë ®©y ngoµi viÖc b¸n s¶n phÈm cho nhµ m¸y ®−êng cßn ®Ó métphÇn mÝa ®Ó b¸n lÎ ë c¸c chî phiªn hoÆc Ðp mËt b¸n víi gi¸ 2500 ®/ kg. Sù ph¸t triÓns¶n xuÊt còng ®ång thêi víi viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ, dÞch vô. Nhê vËy, mét sèhé ®· cã sù dÞch chuyÓn c¬ cÊu ngµnh nghÒ nh−, ngoµi lµm n«ng nghiÖp lµ chÝnh häcßn lµm thªm dÞch vô. Sè hé lµm c¸c ngµnh nghÒ phi n«ng nghiÖp ®· t¨ng lªn ®¸ngkÓ nhÊt lµ ®èi víi c¸c nghÒ xay x¸t, dÞch vô, bu«n b¸n, vËt liÖu x©y dùng, söa ch÷a xe®¹p, lµm thî may, bu«n b¸n vµ ®· h×nh thµnh nh÷ng th«n lµm dÞch vô. VÝ dô th«nM.S. chñ yÕu lµm dÞch vô vµ ngµnh nghÒ b¸n n«ng nghiÖp; lµng B.C. chuyªn s¶nxuÊt g¹ch ngãi Qua c¸ch thøc ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh tÝn dông, ®Æc biÖt lµ ch−¬ng tr×nhdµnh cho phô n÷ nghÌo, n¨ng lùc cña phô n÷ ®· ®−îc n©ng lªn qua viÖc qu¶n lý ®ångvèn vay mét c¸ch hiÖu qu¶. ChÞ em ®−îc chia thµnh nh÷ng nhãm n¨m ng−êi lÇn l−îtvay víi møc vèn tèi thiÓu lµ 500.000® vµ tèi ®a lµ 1.000.000® trong thêi h¹n 1 n¨m,l·i tr¶ hµng th¸ng. C¸n bé Héi phô n÷ ®ång thêi lµ c¸n bé cña ch−¬ng tr×nh ®·h−íng dÉn, kiÓm tra viÖc sö dông vèn cña c¸c thµnh viªn trong nhãm theo ®óng môc®Ých ®Ó võa t¨ng thu nhËp c¶i thiÖn ®êi sèng kinh tÕ gia ®×nh võa gióp chÞ em biÕtc¸ch qu¶n lý ®ång vèn mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ trªn c¬ së ®ã, ph¸t triÓn sang ...