Tìm hiểu về Các quan Đô Đốc, Đô-Hộ, Kinh-Lược-Sứ An-nam, Các quan Thứ- Sử ba quận Giao, Ái, Hoan đời nhà Đường – Phần 2

Lý-Đại-Lượng Đầu niên hiệu Trinh-Quán (627), Đường Thái-Tông, làm Đô-Đốc GiaoChâu. Lý-Thọ Tôn-Thất nhà Đường, làm Đô-Đốc Giao-Châu, vì tham-lam bị tội. Lư-Tổ-Thượng Tự là Quý-Lương, người Quang-Châu. Đầu niên hiệu Trinh-Quán (627), LýThọ bị tội, Thái-Tông muốn tìm một vị Châu-Mục xứng đáng, triều đình đều khen Tổ-Thượng tài gồm văn võ, tính người liêm bình công trực. Vua vời đến bảo rằng: "Giao-Châu là một phiên-trấn lớn, cần có kẻ hiền trông coi, lâu nay các quan Đô-Đốc đều không xứng chức, khanh có tài yên vỗ biên-thuỳ, khá vì ta ra đó trấn nhậm, chớ vì...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tìm hiểu về Các quan Đô Đốc, Đô-Hộ, Kinh-Lược-Sứ An-nam, Các quan Thứ- Sử ba quận Giao, Ái, Hoan đời nhà Đường – Phần 2 Các quan Đô Đốc, Đô-Hộ, Kinh-Lược-Sứ An-nam, Các quan Thứ- Sử ba quận Giao, Ái, Hoan đời nhà Đường – Phần 1Lý-Đại-LượngĐầu niên hiệu Trinh-Quán (627), Đường Thái-Tông, làm Đô-Đốc Giao-Châu.Lý-ThọTôn-Thất nhà Đường, làm Đô-Đốc Giao-Châu, vì tham-lam bị tội.Lư-Tổ-ThượngTự là Quý-Lương, người Quang-Châu. Đầu niên hiệu Trinh-Quán (627), Lý-Thọ bị tội, Thái-Tông muốn tìm một vị Châu-Mục xứng đáng, triều đình đềukhen Tổ-Thượng tài gồm văn võ, tính người liêm bình công trực. Vua vờiđến bảo rằng: Giao-Châu là một phiên-trấn lớn, cần có kẻ hiền trông coi,lâu nay các quan Đô-Đốc đều không xứng chức, khanh có tài yên vỗ biên-thuỳ, khá vì ta ra đó trấn nhậm, chớ vì đường sá xa xuôi mà từ chối. Tổ-Thượng tạ ơn, nhưng sau lại hối hận, lấy cớ bệnh-tật từ chối.Vua khiến Đổ-Như-Hối khuyên dỗ, Tổ-Thượng cố từ; vua lại khiến anh vợông là Châu, Phạm qua dụ rằng: Kẻ thất-phu hứa với nhau cũng còn giữ tín,khanh đã hứa trước mặt trẩm, há được ăn-năn, nên hãy sớm đi qua, ba nămắt có chiếu triệu về, khanh chớ thối thác, trẩm quyết chẳng nuốt lời.Thượng tâu rằng: Lĩnh-Nam nhiều chướng khí, đã đi không thể trở về.Thái-Tông nổi giận phán rằng: Ta khiến người không chịu đi, làm sao làmviệc nước cho được?. Bèn khiến chém ngay ở trước triều đường. Sau vuahối hận, cho phục lại quan-tước, con cháu được tập ấm.Lý-Đạo-HưngTôn-thất nhà Đường, được phong Quảng-Ninh Quận-Vương, sau vì có lỗi bịgiáng phong Huyện Công. Năm Trinh-Quán thứ 9 (635), làm Đô-Đốc Giao-Châu, vì ở phương nam khí hậu độc địa, sinh lo, chết trong lúc đương làmquan.Lý-Đạo-NgạnTrong thời Trinh-Quán (627-649), làm Thứ-Sử Giao-Châu, Rợ Lèo (sơnliêu) làm phản, Đạo-Ngạn dẹp yên.Lý-GiámCon của Ba-Vương Thần-Phù, làm Thứ-Sử Giao-Châu.Liễu-Sở-HiềnNgười Bồ-Châu, thời Trinh-Quán, (627-649), làm Đô-Đốc Giao-Châu vàQuế-Châu.Đỗ-Chính-LuânNgười châu Tương. Vua Thái-Tông biết tiếng, cho làm chức Trung-Thư Thị-Lang, Thái-Tử Tả-Thứ-Tử. Vì Thái-Tử Thừa-Kiền bị truất, biếm Chánh-Luân làm Đô-Đốc Giao-Châu.Đậu-Đức-MinhLàm Thứ-Sử Ái-Châu đời Đường.Nịnh-ĐạtThời Tắc-Thiên (Vũ-Hậu), (685-705), làm Thứ-Sử Ái-Châu.Chử-Toại-LươngTự là Đăng-Thiện, người Tiền-đường, con của Chử-Lượng, làm chức Trung-Thư-Lệnh, cuối thời Trinh-Quán (649), đổi làm Đô-Đốc Đàm-Châu và Quế-Châu Sau đó, Hứa-Kính-Tông và Lý-Nghĩa-Phủ vu tấu Toại-Lương làmphản. Vũ-Hậu giận, biếm làm Thứ-Sử Ái-Châu, được hơn một năm thì mất.Hai người con là Ngạn-Phủ và Ngạn-Hàm-Thông thứ 5 (864), Cao-Biềnbình định An-nam, mới tấu xin đưa di-hài về Dương-Địch.Sài-Triết-UyTriều Cao-Tông (650-683), bị liên luỵ vì em là Lệnh-Vũ theo Phòng-Di-Áilàm phản, phải đày ra Thiệu-Châu. Sau lại được tha, cho làm Đô-Đốc Giao-Châu.Lang-Dư-KhánhLàm quan thanh liêm, nhưng tính khắc bạc, dần-dần thăng lên chức Ngự-SửTrung-Thừa, sau vì bị lỗi, giáng làm Thứ-Sử Giao-Châu.Lưu-Diên-HựuTrong năm Thùy-Củng thứ 3 (687), làm An-nam Đô-Đốc. Lệ cũ, dân quêhằng năm nạp nữa thuế, Diên-Hựu bắt nạp toàn phần, chúng oán và mưuphản. Diên-Hựu giết người cầm đầu là Lý-Tự-Tiên; dư đảng là Đinh-Kiếngiết Diên-Hựu, chiếm cứ Giao-Châu. Tư-Mã Quế-Châu là Tào-Huyền-Tĩnhđánh chém được Đinh-Kiến.Lưu-HựuĐời nhà Đường, làm An-nam đô-hộ, nhà giàu có lớn, mỗi lần nuôi gà lợn, cóchết con nào, bắt đày tớ bồi thường gấp đôi và chẳng bao giờ ăn một món gìngon.Nguyên-Sở-Khách (1)Người Giang-Lăng, đầu niên hiệu Khai-Nguyên (713), đổi ra làm An-namđô-hộ, cùng Dương-Tư-Húc dẹp yên loạn Mai-Thúc-Loan.Tống-Chi-ĐếEm của Tống-Chi-Vấn, người cao tám thước. Trong khoảng niên-hiệu Khai-Nguyên (713-741), đã từng làm Kiếm-Nam Tiết-Độ-Sứ và Thái-Nguyên-Doãn, bị tội đày ra quận Chu-Diên. Lúc ấy có giặc Mán đánh hãm Hoan-Châu, Chi-Đễ được bổ chức Giao-Châu Tổng-Quản, dẹp yên quân Mán.Đỗ-Minh-CửNgười Dương (?), cuối đời Cảnh-Long nhà Đường (709), làm quan Uý quậnTế-Nguyên, nằm chiêm bao thấy đi vào một phủ-đường, gặp một người mặcáo xanh, vái chào rất cung kính và nói rằng: Ông sẽ làm An-nam đô-hộ, tôilà dân An-nam, nên đến đây chào mừng trước, xin ông hãy giữ gìn quí thể.Sau quả nhiên, Minh-Cử làm An-nam đô-hộ.Hà-Lý-QuangNgười Quế-Châu, năm Thiên-Bữu thứ 10 (751) làm An-nam đô-hộ, đemquân đánh Vân-Nam, thâu phục thành An-Ninh, dựng lại trụ đồng của Mã-Viện để định cương giới.Trương-Bá-NghiLàm An-nam Kinh-Lược-Sử đời nhà Đường, bắt đầu đắp thành Đại-La.Khang-KhiêmLái buôn ở phương Bắc, làm An-nam đô-hộ.Triều-HoànhNgười Nhật-Bản, trong khoảng niên hiệu Khai-Nguyên (713-741) đem hóa-phẩm đến triều-kiến, hâm-mộ phong-hóa Trung-Hoa, nhơn lưu ở lại, đổi tênlà Triều-Hoành, nhiều lần sang sứ Trung-Quốc. Năm Vĩnh-Thái thứ 2 (2),Triều-Hoành làm An-nam đô-hộ. Thời ấy có quân Mán xâm phạm cảnh giớihai châu Đức-Hoá và Long-Vũ, vua xuống ...