Tính nhạy cảm kháng sinh các dòng vi khuẩn thương hàn phân lập tại khoa Nhi Bệnh viện An Giang

Thương hàn là một bệnh nhiễm trùng toàn thân do Salmonella typhi hoặc Salmonella para typhi A, Salmonella para typhi B, Salmonella para typhi C gây ra. Bài viết này nhằm khảo sát tính nhạy cảm của vi trùng Salmonella typhi đối với các kháng sinh trên kháng sinh đồ và hiệu quả của các kháng sinh trên lâm sàng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tính nhạy cảm kháng sinh các dòng vi khuẩn thương hàn phân lập tại khoa Nhi Bệnh viện An Giang TÍNH NHẠY CẢM KHÁNG SINH CÁC DÒNG VI KHUẨN THƯƠNG HÀN PHÂN LẬP TẠI KHOA NHI BỆNH VIỆN AN GIANG BS Võ thị Nây và BS Nguyễn Ngọc Rạng, khoa Nhi BV An giangĐẶT VẤN ĐỀ Thương hàn là một bệnh nhiễm trùng toàn thân do Salmonella typhi hoặc Salmonellapara typhi A, Salmonella para typhi B, Salmonella para typhi C gây ra. Bệnh chủ yếu xảy ra ởcác nước đang phát triển nhưng có ở khắp nơi trên thế giới vì du lịch giữa các quốc gia(Thomas G. Cleary 2000). Tổ chức Y tế thế giới ước tính có 12,5 triệu ca bệnh hàng năm trêntoàn thế giới (Nelson Textbook p. 845 – 2000). Vấn đề điều trị còn nhiều khó khăn. Các loạithuốc trước kia thường dùng như Chloramphenicol, Ampicilline, Amoxicilline,Trimothoprim, Sulfamethoxazole ... nay đã có tỉ lệ kháng thuốc ở Trung Đông, Ấn Độ, ĐôngNam Á trong đó có Việt Nam (Nguyễn Thế Hùng _ 1997). Ngày nay, Cephalosporine thế hệthứ 3 và Quinolone là thuốc được lựa chọn để điều trị thương hàn. Công trình này nhằm khảo sát tính nhạy cảm của vi trùng Salmonella typhi đối với cáckháng sinh trên kháng sinh đồ và hiệu quả của các kháng sinh trên lâm sàng.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Thiết kế : đây là loại hình nghiên cứu thống kê mô tả, hồi cứu Tiêu chuẩn chọn đối tượng : tất cả bệnh nhân cấy máu tìm thấy Salmonella typhi vàSalmonella para typhi tại Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang trong năm2000. Tiêu chuẩn loại trừ : * Bệnh nhân tự ý bỏ viện * Có biến chứng ngoại khoa trong quá trình điều trị. Phương pháp thu thập số liệu : Tham khảo hồ sơ từ phòng lưu trữ của bệnh viện, tất cả các bệnh án chẩn đoán thươnghàn cấy máu tìm thấy vi trùng Salmonella typhi hay Salmonella para typhi Cấy máu : lấy máu tĩnh mạch cho vào chai cấy máu Biphastic (trường Đại học Y Dượcthành phố Hồ Chí Minh sản xuất) gồm môi trường cấy lỏng và BHI (Brain Heart Infusion) ủ ở37o C và theo dõi môi trường cấy trong 7 ngày. Bất cứ lúc nào có dấu hiệu vi khuẩn mọc, lấyvi khuẩn cấy tiếp trên thạch CAIS (Chocolate Agar Isovitex) hoặc trên thạch máu(Bloodagar), đồng thời làm một phít nhuộm gram khảo sát trực tiếp. Nếu kết quả nhuộm gramcó vi khuẩn, dùng các phản ứng sinh hóa thường qui để xác định tên vi khuẩn. Khi xác địnhđược vi khuẩn Salmonella typhi hoặc Salmonella para typhi, tiếp tục làm kháng sinh đồ bằngphương pháp khuếch tán kháng sinh trong thạch với đĩa kháng sinh ĐKS-disc ; vi trùng saukhi cấy thuần khiết được cấy vào ống 2 – 5ml môi trường dinh dưỡng lỏng (tốt nhất là TSB –Trypticase Sey Broth ) rồi ủ ở 37o C trong 2 – 8 giờ để đạt được độ đục chuẩn của muốiBarium Sulfate. Độ đục này được pha bằng cách cho 0,5ml dung dịch .175% BaCl2 . 2H2 Ovới 99,5ml H2 SO4 0,36N. Nếu thấy vi trùng quá đục thì có thể pha loãng với nước muối sinhlý hay môi trường. Cũng có thể gặt vi trùng từ mặt thạch (đã được cấy vi trùng, ủ 37o C quađêm) vào nước muối sinh lý vô trùng để đạt được độ đục chuẩn nêu trên. Trang 1 Dùng tăm bông vô trùng nhúng vào canh cấy vi trùng đã chuẩn bị, ép kiệt nước, trải đềuvi trùng trên mặt thạch Mueller Hinton. Chờ mặt thạch khô, đặt các đĩa giấy ĐSK-disc lênmặt thạch ủ hộp thạch ở 37o C đọc kết quả sau 24 giờ. Đọc kết quả bằng cách đo đường kínhvô trùng rồi so sánh với bảng tiêu chuẩn Bảng 1 : bảng tiêu chuẩn Lượng kháng sinh Đường kính (mm ) (mg) Kháng Trung gian Nhạy Ampicilline 10 £ 11 12 - 13 ³ 14 Amoxicilline 10 £ 11 12 - 13 ³ 14 Bactrim 25 £ 10 11 - 15 ³ 16 Ceftriaxon 30 £ 14 15 - 17 ³ 18 Chloramphenicol 30 £ 12 13 - 17 ³ 18 Ciprofloxacine 5 £ 15 16 - 20 ³ 21 Ofloxacine 5 £ 15 16 - 21 ³ 22 Pefloxacine 5 £ 15 16 - 20 ³ 21 Tiêu chuẩn không đáp ứng điều trị trên lâm sàng phải đổi kháng sinh : * Còn sốt cao sau 2 ngày (nhiệt độ ³ 39o C) và dấu hiệu lâm sàng khác nặng hơn như bỏ ăn, li bì, đau bụng hơn, chướng bụng nhiều, gan lách to hơn . . . * Nhiệt độ ³ 38o C quá 5 ngày Phân tích dữ liệu : Sử dụng phần mềm Epi Info 6.02 : dùng bảng 2 x 2 và phép kiểm C2 để tính tỉ suấtchênh và so sánh các tỉ lệ. Để so sánh 2 trung bình dùng ANOVA nếu mẫu phân bố chuẩnhoặc dùng test Mann – Whitney nếu mẫu phân bố bất thường ; mức khác biệt có ý nghĩathống kê cho mọi test là p £ 0,05KẾT QUẢ Có 67 trường hợp chẩn đoán thương hà ...