Tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học 'trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở thực vật' (sinh học 11) nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh ở trường phổ thông

Bài viết trình bày một số khái niệm công cụ như hoạt động trải nghiệm, năng lực vận dụng kiến thức vào giải quyết vấn đề thực tiễn; từ đó đưa ra quy trình tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học chủ đề “Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở thực vật” và vận dụng quy trình này để tổ chức dạy học ở Trường Trung học phổ thông Chuyên Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học “trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở thực vật” (sinh học 11) nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh ở trường phổ thông VJE Tạp chí Giáo dục, Số 463 (Kì 1 - 10/2019), tr 40-45; 34 TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG DẠY HỌC “TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG Ở THỰC VẬT” (SINH HỌC 11) NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG Phạm Thị Hồng Tú - Nguyễn Thị Hằng, Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên Lương Thị Kim Mùi - Trường Trung học phổ thông chuyên Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn Ngày nhận bài: 06/8/2019; ngày chỉnh sửa: 24/8/2019; ngày duyệt đăng: 05/9/2019. Abstract: In the article, we present some tool concepts such as experiential activity, competency to apply knowledge to solve practical problems; Since then, we have introduced a process to organize experiential activities in teaching the subject “Exchange matter and energy metabolism in plants” and apply this process to teaching in Bac Kan High school for the Gifted, Bac Kan province; At the same time, the results of the initial assessment of the effectiveness of the experiential organization to develop students competency to apply knowledge to solve practical problems are also presented. Keywords: Learning through experience, experiential activity, competency to apply knowledge. 1. Mở đầu Học trải nghiệm (experiential learning) hay còn gọi Mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông năm là “Giáo dục trải nghiệm” là một cách học thông qua làm, 2018 là giúp học sinh (HS) làm chủ kiến thức phổ thông, với quan niệm việc học là quá trình tạo ra tri thức mới biết vận dụng hiệu quả kiến thức, kĩ năng đã học vào đời trên cơ sở trải nghiệm thực tế, dựa trên những đánh giá, sống, chương trình chuyển từ tiếp cận nội dung sang hình phân tích trên những kinh nghiệm, kiến thức sẵn có. J. thành và phát triển những phẩm chất và năng lực (NL) Deway là người đưa ra quan điểm “Học qua làm, học bắt của HS, trong đó với mục tiêu gắn kết môn Sinh học với đầu từ làm”, theo ông, dạy học phải giao việc cho HS làm, chứ không phải giao vấn đề cho HS học [1]. Quan các môn khoa học khác, với Công nghệ và Toán học để điểm học từ trải nghiệm chỉ trở thành tư tưởng giáo dục giải quyết các vấn đề liên quan của đời sống. Bản thân chính thống và phát triển thành học thuyết khi gắn liền môn Sinh học là khoa học thực nghiệm, việc kết hợp giữa với các nhà tâm lí học, giáo dục học trên thế giới như: dạy lí thuyết với các hoạt động trải nghiệm (HĐTN), thực John Dewey, Kurt Lewin, Jean Piaget, Carl Jung, Paulo hành sẽ giúp HS khám phá thế giới tự nhiên, phát triển Freire, David Kolb, Carl Rogers, William James và các NL chung và NL Sinh học, trong đó có NL vận dụng kiến nhà giáo dục hiện đại sau này [2]. thức (VDKT) vào thực tiễn. Do vậy, để tổ chức dạy học HĐTN là hoạt động giáo dục do nhà giáo dục định môn Sinh học theo định hướng phát triển NL cần có hướng, thiết kế và hướng dẫn thực hiện, tạo cơ hội cho nhiều biện pháp, trong đó thiết kế và tổ chức các HĐTN HS tiếp cận thực tế, thể nghiệm các cảm xúc tích cực, là một hướng mang lại hiệu quả cao. khai thác những kinh nghiệm đã có và huy động tổng hợp Bài viết trình bày một số khái niệm công cụ như kiến thức, kĩ năng của các môn học khác nhau để thực HĐTN, NL VDKT vào giải quyết vấn đề thực tiễn; từ đó hiện những nhiệm vụ được giao hoặc giải quyết những đưa ra quy trình tổ chức HĐTN trong dạy học chủ đề vấn đề của thực tiễn đời sống nhà trường, gia đình, xã hội “Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở thực vật” và phù hợp với lứa tuổi [3]. Bản chất của HĐTN là hoạt vận dụng quy trình này để tổ chức dạy học ở Trường động giáo dục và hoạt động dạy học được tổ chức trong Trung học phổ thông Chuyên Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn; môi trường học tập trải nghiệm nhằm hình thành và phát đồng thời đưa ra kết quả đánh giá bước đầu về hiệu quả triển phẩm chất, NL cho HS. Đây là quá trình học mà của tổ chức HĐTN nhằm phát triển năng lực VDKT vào người học được tiếp cận và tác động trực tiếp với thực tế giải quyết vấn đề thực tiễn của HS. mà họ nghiên cứu, học tập, với cuộc sống thực tiễn. Theo 2. Nội dung nghiên cứu ...