Trẻ tích cực học cách sản sinh ngôn ngữ như thế nào

Trong quá trình học cách sản sinh ngôn ngữ, trẻ mầm non không hề thụ động chờ đợi người lớn dạy bảo. Trái lại, trẻ luôn tích cực thể hiện vai trò chủ động của bản thân mình trong việc học cách để sản sinh, tạo lập ngôn từ. Đầu tiên, trẻ bắt chước ngôn ngữ của người lớn một cách chọn lọc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trẻ tích cực học cách sản sinh ngôn ngữ như thế nào JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Interdisciplinary Science, 2013, Vol. 58, No. 1, pp. 100-105 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn TRẺ TÍCH CỰC HỌC CÁCH SẢN SINH NGÔN NGỮ NHƯ THẾ NÀO? Đinh Thanh Tuyến Khoa Giáo dục Mầm non, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Trong quá trình học cách sản sinh ngôn ngữ, trẻ mầm non không hề thụ động chờ đợi người lớn dạy bảo. Trái lại, trẻ luôn tích cực thể hiện vai trò chủ động của bản thân mình trong việc học cách để sản sinh, tạo lập ngôn từ. Đầu tiên, trẻ bắt chước ngôn ngữ của người lớn một cách chọn lọc. Tiếp đó, trẻ luôn cố gắng sử dụng ngôn ngữ để học ngôn ngữ với ba chiến thuật: 1). Sử dụng câu hỏi với các từ nghi vấn chuyên dụng: Ai, gì, thế nào, ở đâu, khi nào...; 2). Chiến thuật “thử những giả định bằng ngôn ngữ”; 3). Sử dụng những phát âm gây liên tưởng. Từ khóa: Trẻ em, sản sinh, ngôn ngữ, giao tiếp, chủ động, tích cực, bắt chước, chiến thuật.1. Mở đầu Ở bài báo “Trẻ tích cực học cách nghe hiểu ngôn ngữ như thế nào?”, chúng tôi đãcó dịp đề cập đến sự chủ động tích cực của trẻ trong việc học cách nghe hiểu ngôn ngữvới ba cách thức cơ bản như sau: 1). Tập trung vào mục đích chính của quá trình tươngtác; 2). Lắng nghe ngôn ngữ đầu vào của người lớn một cách chọn lọc; 3). Phản hồi cácthông điệp của người lớn. Trong bài viết này, chúng tôi đề cập tới sự chủ động tích cực của trẻ ở một phươngdiện mới - phương diện sản sinh ngôn ngữ. Khi được một năm tuổi, bằng cách cho đi haynhận lại đồ vật trong một vài tháng, trẻ đã có được một nền tảng kiến thức đáng kể vềngười và vật trong thế giới của chúng đồng thời phát triển dần khả năng kết nối giữa ngônngữ mà trẻ nghe được với những tri thức đó. Trẻ đã thực sự sẵn sàng bước sang giai đoạntiếp theo trong việc học tập ngôn ngữ. Trẻ sẵn sàng bắt đầu sản sinh, tạo lập lời nói riêngcủa mình, và người lớn cũng trở nên sẵn sàng hơn nhằm giúp đỡ trẻ trong quá trình này.Trong thực tế, hầu hết các biện pháp mà người lớn đã sử dụng trong giai đoạn đầu lĩnhhội ngôn ngữ cũng rất hữu ích cho việc học nói về những điều đã hiểu của các bé khoảng1 tuổi. Chúng ta biết rằng các em bé lắng nghe người lớn có chọn lọc. Đó là nhờ vào việcReceived June 15, 2012. Accepted January 14, 2013.Contact Dinh Thanh Tuyen, e-mail address: thanhtuyenhue@gmail.com100 Trẻ tích cực học cách sản sinh ngôn ngữ như thế nào?tập trung vào các từ và cụm từ mà người lớn nhấn mạnh, cường điệu, lặp lại, hoặc nhấnvào ở phần cuối của lời nói của họ. Nếu biện pháp này là một sự giúp đỡ hiệu quả khiếntrẻ học cách hiểu ngôn ngữ cũng được xem là một chiến lược song song - lựa chọn bắtchước những từ, cụm từ đặc biệt nổi bật và cũng đồng thời là một chiến lược không kémhiệu quả cho việc học để sản sinh ngôn ngữ.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Biện pháp 1: Bắt chước ngôn ngữ người lớn một cách có chọn lọc Hãy tưởng tượng một cảnh như sau: Bé An 15 tháng tuổi đang đi dạo chơi trongcông viên với mẹ. An hào hứng chỉ một con chim trên thảm cỏ phía trước của họ. MẹAn nhìn vào con chim và nói: Ồ, con có thấy con chim không? Con chim đấy, con chimđấy? Bé An sẽ trả lời mẹ như thế nào? Nhiều khả năng, nếu ai từng chăm sóc những đứatrẻ mới chập chững biết đi, có thể dự đoán được nhiều khả năng An sẽ đáp lại là “chim,chim” hay “chim đấy, chim đấy”. Đây có thể xem là những ví dụ tiêu biểu, quen thuộc củanhững tương tác được diễn ra nhiều lần mỗi ngày trong cuộc sống bận rộn của trẻ mới biếtđi với những người chăm sóc của trẻ. Thông qua loại hình này với tương tác tự nhiên đó,trẻ nhỏ phát triển bình thường và học cách tạo ra ngôn ngữ văn hóa của chúng. Chúng tahãy xem xét quá trình lĩnh hội ngôn ngữ trong cách giảng dạy - học tập ở ví dụ trên. Người lớn hiểu rằng các em bé không thể bắt đầu nói chuyện bằng cách thốt lêncâu hoặc cụm từ dài, vì vậy họ cắt lời nói của mình ra thành những phần nhỏ - mang kíchthước trẻ em. Trẻ em lắng nghe có chọn lọc ngôn ngữ này theo kích thước trẻ em và tậndụng sự giúp đỡ mà họ đang nhận được từ người lớn. Lúc đầu, em bé bắt chước những từmà trẻ hiểu. Vì vậy, trẻ tìm hiểu tên của các thành viên gia đình, vật nuôi, và những hìnhảnh trong những cuốn sách mà cha mẹ trò chuyện cùng với chúng hàng đêm. Trẻ cũng tìm hiểu các tên gọi cho các hành động phổ biến, chẳng hạn như chạy, ngãxuống và nhảy, và các trạng thái cơ thể khác nhau như đói, buồn ngủ hoặc bị bệnh. Trẻcũng được học những thuật ngữ liên quan đến các trạng thái vật lý như ướt, ẩm, và nóng.Cho tới giờ, điều quan trọng là việc thấy được những từ ngữ đầu tiên trẻ em học và tìmhiểu được trong những tháng đầu tiên là những từ ngữ cho phép chúng liên tưởng đến conngười, đồ vật và các trạng thái của môi trường quanh chúng. Trẻ em cũng sẽ bắt chước những từ ...