TRÔM

Tham khảo tài liệu trôm, nông - lâm - ngư, lâm nghiệp phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TRÔM TRÔM Sterculia foetida L., 1753 Trôm quạt, trôm hôi, trôm thối, cây quả mõ, chim chim rừng, Mạy trôm Tên khác: (Tày) Họ: Trôm – Sterculiaceae Tên thương phẩm: Poon tree; wild almond, bottle tree, Java olive (Anh)Hình thái Cây gỗ lớn, rụng lá hàng năm; thân hình trụthẳng, cao 25-30 m, đường kính 60-80 cm; vỏxám nhạt, nứt nhẹ. Cành mập, thô, có nhiều sẹolá hình tim. Lá kép chân vịt, mọc so le, có cuốngdài; lá chét 5-9, hình mác, mặt trên nhạt, mặt dướimàu lục xám, lá kèm dễ rụng. Cụm hoa mọc ở ngọn, thường xuất hiện cùnglá non, gồm những chùm hẹp, nhẵn, dài 15-20cm, hoa tạp tính, màu đỏ có mùi rất thối, nên còncó tên là trôm thối; đài hình ống, mặt trong đỏ cólông; không có cánh hoa; hoa đực có cuống, bộnhị mở thành dạng chén ở đầu, bao phấn 15-20;hoa cái có bầu hình cầu họp bởi 5 lá noãn, mỗi lánoãn có 8-15 noãn. Quả gồm 1-5 đại choãi ra,màu đỏ tím, có lông, vỏ quả rất dày, khi mở giốngcái mõ; hạt 10-15, màu đen nhẵn.Các thông tin khác về thực vật Trôm - Sterculia foetida L. 1. Cành lá; 2. Hoa; 3. Quả; 4. Hạt Chi trôm (Sterculia) là một chi lớn, của họTrôm (Sterculiaceae). Ở Việt Nam chi này có 25loài, gồm nhiều loài cây gỗ lớn hay nhỏ, mọc phổ biến trong rừng tự nhiên như cây sảng(Sterculia lanceolata) hoặc cây bo (Sterculia pexa)... Nhiều cây trong chi này thường mangcùng tên là trôm hoặc bo. Vì vậy cần phải đọc kỹ phần mô tả để tránh nhầm lẫn giữa loài trômquạt với các loài trôm khác.Phân bốViệt Nam: Trôm phân bố tự nhiên tại các tỉnh Tây Nguyên: Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng vàcác tỉnh miền duyên hải Nam Trung Bộ: Khánh hòa , Ninh Thuận, Bình Thuận. Ở Ninh Thuận,trôm phân bố nhiều nơi, nhưng đặc biệt nhiều ở vùng rừng ven biển thuộc xã Phước Dinh,huyện Ninh Phước. Trôm cũng đã được trồng ở nhiều thành phố lớn như Hà Nội, thành phố HồChí Minh, Buôn Ma Thuật để làm cây cảnh và cây bóng mát trong các công viên, đường phố.Thế giới: Trôm phân bố ở các nước Nam và Đông Nam Á như: Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia, Lào,Campuchia, Philippin,Trung Quốc, Australia và Châu Phi.Đặc điểm sinh học Trôm là cây gỗ của rừng khô hạn, lượng m ưathấp, mùa khô kéo dài trong năm. Vì vậy nó rất thíchhợp với rừng khô của Ninh Thuận, Bình Thuận vàvùng Nam Tây nguyên. Ở đây lượng mưa chỉ 1.000 -1.500 mm/năm hoặc thấp hơn. Cây phân bố trên cácđất feralít vàng đỏ, đất xám trên granit hay phù sa cổ,có tầng đất trung bình đến dày, thành phần cơ giớinhẹ. Nó cũng có thể mọc trên các điều kiện đất đai, khíhậu xấu hơn nữa, nhưng khi đó cây sinh trưởng chậm,kích thước thân nhỏ. Trôm tự nhiên mọc nhiều nhất ởvùng rừng ven biển xã Phước Dinh, huyện NinhPhước. Ở đây cây cho loại nhựa (mủ) tốt: khô vàtrắng. Ngược lại trôm cũng phát triển được ở các vùngcó lượng mưa lớn như: Hà Nội, thành phố Hồ ChíMinh, khi đó cây có kích thước lớn và thời gian rụng lárất ngắn hay chỉ thay lá. Trôm rụng lá vào cuối mùa đông, ra lá non và hoađồng thời vào đầu mùa mưa, tháng 3-4. Mùa hoa tháng 2-4, mùa quả tháng 5-9.Công dụng Phân bố trôm ở Việt Nam Trôm là một loài LSNG đa tác dụng. Khi bị tácđộng vỏ trôm tiết ra một chất mủ (nhựa hay gôm) cómàu vàng hơi xanh, dễ hòa tan; khi đưa ra ngoài ánh sáng có mầu nâu. Mủ trôm dùng làmnước giải khát, giải nhiệt ngày càng được ưa chuộng. Ngoài mủ, hạt trôm có thành phần: nước35,6%; protein 11,4%, chất béo 35,5%, chất vô cơ 2,4% (gồm calci, phốt pho, sắt, magiê, kali,sulphur, đồng, …), vitamin C 5 mg/100g. Dầu hạt có tác dụng thay mỡ xào nấu thức ăn, nhưngchủ yếu để thắp sáng. Nhiều bộ phận của trôm được dùng làm thuốc như ở Java và Philippin, vỏ thân và lá noncây trôm được dùng chữa thấp khớp, thùy thũng. Nước sắc lá để chữa vết thương đã mưn gmủ. Gỗ trôm cũng được sử dụng để đóng đồ đạc thông thường. Do dáng đẹp nên trôm có thểlàm cây bóng mát hoặc cây cảnh trong các công viên.Kỹ thuật nhân giống, gây trồngNhân giống : Trôm chủ yếu trồng bằng hạt. Hạt trôm sau khi thu hái, bảo quản 2 -3 tuần lễ là có thể xử lýđể gieo ươm. Khi thu hái cần tránh làm rụng lớp lông bao quanh hạt. Hạt trôm có dầu nên phảigieo ngay, không để lâu được. Đem hạt ngâm nước ấm (2 sôi +3 lạnh) trong khoảng 24 giờ rồiủ. Sau 2-3 ngày hạt nảy mầm, đem cấy vào bầu. Dùng bầu nhỏ (kích thước 13x18 cm), vớithành phần ruột bầu bao gồm: 60% đất cát pha, 30% đất sét, 10% phân chuồng hoai. Bầu đượcđặt sâu để bề mặt bầu ngang mặt đất. Tưới ngày 2 lần. Thời gian ươm trong bầu khoảng 3tháng thì mang trồng. Trước khi đem trồng khoảng 20 ngày phải dừng tưới nước. Cây con đạttiêu chuẩn xuất vườn khi đạt được tuổi 4-5 tháng và có chiều cao 35-45 cm, đường kính gốc 3-4 mm. Kỹ thuật trồng. Hố trồng được đào kích thước 40 x 40 x 40 cm. Mật độ trồng 550 cây/ha.Thời gian trồng thích hợp nhất là vào đầu mùa mưa, thường là tháng 3 -4. Riêng vùng duyênhải Nam Trung Bộ (Ninh Thuận, Bình Thuận…) mùa trồng tốt là tháng 9 -10 (tốt nhất là từ 20/8-30/9) hàng năm. Trước khi trồng, tiến hành xử lý thực bì, bón lót phân chuồn g khoảng 10 kgcho 1 hố. Sau khi trồng 3 tháng làm cỏ và vun gốc để giữ ẩm. Năm thứ 2 và 3, mỗi năm chăm sóc 2lần, lần đầu vào lúc bắt đầu mùa mưa, lần sau vào cuối mùa mưa. Sau khi trồng 10 -15 ngàyphải tiến hành trồng dặm. Có thể trồng trôm thuần loại hoặc xen với các cây nông nghiệp và cây công nghiệp nhưđào lộn hột, mật độ trôm 500-550 cây/ha. Khoảng 8-9 năm gần đây, trôm đã được trồng thành rừng, trồng trong vườn rừng hayvườn gia đình ở Ninh Thuận và Bình Thuận. Công thức trồng Trôm + Điều+ Dứa+ Sến theo tỷlệ (1 trôm, 1 điều, 1 dứa xen sắn). Riêng Ban quản lý rừng phòng hộ đầu nguồn sông Trâu(Ninh Thu ...