Ứng dụng hệ thống thoát nước mưa đô thị bền vững nhằm giảm thiểu ngập úng, thích ứng với biến đổi khí hậu cho các đô thị vùng duyên hải Bắc Bộ

Bài viết nghiên cứu và đề xuất các giải pháp trong việc quản lý lượng nước mưa chảy mặt để giảm thiểu ngập úng cho đô thị và thích ứng với biến đổi khí hậu ở Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết để nắm chi tiết nội dung nghiên cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng hệ thống thoát nước mưa đô thị bền vững nhằm giảm thiểu ngập úng, thích ứng với biến đổi khí hậu cho các đô thị vùng duyên hải Bắc Bộ ÖÙNG DUÏNG HEÄ THOÁNG THOAÙT NÖÔÙC MÖA ÑOÂ THÒ BEÀN VÖÕNG NHAÈM GIAÛM THIEÅU NGAÄP UÙNG, THÍCH ÖÙNG VÔÙI BIEÁN ÑOÅI KHÍ HAÄU CHO CAÙC ÑOÂ THÒ VUØNG DUYEÂN HAÛI BAÉC BOÄ ThS. NGOÂ HUY THANH Vieän Quy hoaïch ñoâ thò vaø noâng thoân quoác gia K Ñaët vaán ñeà hi möa dieãn ra, moät phaàn nöôùc möa ñöôïc ngaám xuoáng maët ñaát, boác hôi hoaëc chaûy tröïc tieáp ra caùc ao, hoà, soâng, suoái... Tuy nhieân taïi caùc ñoâ thò ñang phaùt trieån, dieän tích beà maët ngaám nöôùc möa ngaøy moät thu heïp, thay vaøo ñoù laø söï gia taêng beà maët beâ toâng hoùa khieán cho quaù trình ngaám cuõng nhö boác hôi cuûa nöôùc trôû neân khoù khaên hôn. Ñaây chính laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân chính gaây ra ngaäp uùng cuïc boä, oâ nhieãm moâi tröôøng. Vôùi caùc hieän töôïng bieán ñoåi khí haäu (BÑKH) dieãn ra ngaøy moät thöôøng xuyeân vaø phöùc taïp, vuøng duyeân haûi Baéc boä laø khu vöïc chòu taùc ñoäng roõ neùt nhaát veà thay ñoåi löôïng möa vôùi möùc thay ñoåi taêng löôïng möa haøng naêm theo kòch baûn BÑKH trung bình thaáp (RCP4.5) trong khoaûng töø naêm 2016-2035 leân ñeán treân 20% (trong ñoù Haûi Phoøng vaø Quaûng Ninh laø 2 ñòa phöông chòu taùc ñoäng cuûa thay ñoåi löôïng möa lôùn nhaát treân caû nöôùc vôùi löôïng taêng laàn löôït laø 24,4% vaø 20,4%), ñang ñaët ra nhu caàu caáp baùch veà quaûn lyù heä thoáng thoaùt nöôùc (HTTN) hieäu quaû hôn, trong ñoù coù vieäc taïo theâm nhieàu khu vöïc coù khaû naêng thu giöõ vaø ngaám nöôùc möa moät caùch töï nhieân. Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà treân, heä thoáng thoaùt nöôùc möa ñoâ thò beàn vöõng ñöôïc ñeà xuaát nhaèm cung caáp caùc giaûi phaùp khaùc nhau trong vieäc quaûn lyù löôïng nöôùc möa chaûy maët. Nhöõng ñeà xuaát naøy khoâng nhaèm thay theá HTTN truyeàn thoáng maø giuùp ñöa theâm moät giaûi phaùp boå trôï nhaèm giaûm thieåu ngaäp uùng cho ñoâ thò, thích öùng vôùi BÑKH. Giôùi thieäu heä thoáng thoaùt nöôùc möa ñoâ thò beàn vöõng Heä thoáng thoaùt nöôùc möa ñoâ thò beàn vöõng - Sustainable Urban Drainage Systems (sau ñaây ñöôïc vieát taét laø SUDS) ñöôïc thieát keá ñeå taän duïng toái ña cô hoäi quaûn lyù nguoàn taøi nguyeân nöôùc maët. SUDS ñöôïc thieát keá nhaèm ñaït 4 muïc tieâu quaûn lyù: löôïng nöôùc möa chaûy treân beà maët, chaát löôïng nöôùc, söï tieän nghi vaø ña daïng sinh hoïc. 72 SË 93 . 2018 Quy h oπc h & t∏c gi∂ Veà cô baûn, thay vì thoaùt thaät nhanh löôïng nöôùc möa chaûy maët ra khoûi Vì vaäy, muïc ñích cuûa vieäc kieåm soaùt toác ñoä lôùn nhaát cuûa doøng chaûy laø ñoâ thò baèng caùc heä thoáng keânh, möông hoaëc heä thoáng coáng ngaàm thì ñeå haïn cheá toác ñoä chaûy taïi caùc khu vöïc phaùt trieån veà ngang baèng vôùi SUDS laøm chaäm laïi quaù trình neâu treân baèng caùc giaûi phaùp kyõ thuaät, caùc khu vöïc chöa phaùt trieån. Ñieàu naøy coù theå laøm ñöôïc bôûi quaù trình trong ñoù söû duïng trieät ñeå moïi khaû naêng löu giöõ, caûi taïo chaát löôïng laøm suy giaûm goàm laøm chaäm vaø löu tröõ doøng chaûy nöôùc maët, sau ñoù nöôùc thoâng qua heä sinh thaùi töï nhieân, vôùi muïc ñích ñem ñeán nhöõng lôïi xaû vaøo nguoàn tieáp nhaän (hình 1.3). ích cao nhaát cho con ngöôøi vaø moâi tröôøng soáng xung quanh. b. Theå tích doøng chaûy Hình 1.3: Quaù trình kieåm soaùt doøng chaûy maët khi söû duïng moâ hình SUDS Ñeå giaûm toác ñoä doøng chaûy, ngöôøi ta duøng phöông phaùp môû roäng vuøng ngaäp trong giôùi haïn vôùi muïc ñích giöõ nöôùc cho thoaùt töø töø. Toác ñoä lôùn nhaát cuûa doøng chaûy seõ ñöôïc giöõ ôû möùc cho pheùp vaø keùo daøi thôøi gian thoaùt nöôùc vaøo HTTN truyeàn thoáng hôn so vôùi tröôùc ñaây thoâng qua vieäc ñieàu chænh giaûm löôïng theå tích nöôùc möa chaûy treân beà maët töø caùc löu vöïc nhoû ñoå vaøo heä thoáng. Hình1.1: Moâ hình thoaùt nöôùc ñoâ thò beàn vöõng – SUDS Nguyeân lyù kieåm soaùt khoái löôïng nöôùc möa chaûy Hình 1.4 cho thaáy löu löôïng nöôùc chaûy treân beà maët taïi caùc khu vöïc treân beà maët phaùt trieån coù söï kieåm soaùt doøng chaûy. Söï suy giaûm naøy chæ caàn thieát Quaûn lyù löôïng nöôùc möa chaûy treân beà maët nhaèm hoã trôï cho vieäc quaûn ñoái vôùi nhöõng traän möa lôùn, ñoái vôùi nhöõng traän möa nhoû nöôùc möa seõ lyù caùc khaû naêng gaây ngaäp uùng vaø baûo veä voøng tuaàn hoaøn nöôùc. deã daøng thaám qua heä thoáng loïc hoaëc boác hôi tröïc tieáp maø khoâng caàn coù söï kieåm soaùt naøo. Vôùi muïc ñích ñaûm baûo raèng löôïng nöôùc möa chaûy traøn treân beà maët taïi caùc khu vöïc phaùt trieån k ...