Vách tế bào

Vi khuẩn được chia thành hai nhóm chính dựa trên sự khác biệt cấu trúc vách tế bào (cell wall): vi khuẩn Gram dương và vi khuẩn Gram âm. Vách tế bào của cả hai nhóm đều chứa các thầnh phần gây độc được xem là những yếu tố độc lực mạnh đóng vai trò trung tâm trong quá trình bệnh sinh của của sốc nhiễm trùng huyết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vách tế bào Vách tế bào vi khuẩnVi khuẩn được chia thành hai nhómchính dựa trên sự khác biệt cấutrúc vách tế bào (cell wall): vikhuẩn Gram dương và vi khuẩnGram âm. Vách tế bào của cả hainhóm đều chứa các thầnh phần gâyđộc được xem là những yếu tố độclực mạnh đóng vai trò trung tâmtrong quá trình bệnh sinh của củasốc nhiễm trùng huyết.Các thành phần độc tố của vách tếbào không nhân là những thànhphần cấu trúc cơ bản rất ít giảiphóng vào môi trường xung quanhnếu tế bào không bị chết và bị lygiải. Một điều trái khoáy là cáckháng sinh sử dụng trong lâm sànglại làm gải phóng một lượng lớncác thành phần gây độc này. Do đólại làm xấu hơn tình trạng bệnh sẵncó cũng như tiên lượng của bệnhnhân. Nhiều bằng chứng khoa họccho thấy rằng vi khuẩn Gr (-) và vikhuẩn Gr (+) cùng dùng chung mộtchiến lược để gây nhiễm khuẩnhuyết.Nhiễm trùng huyết là hậu quả từcác tác động liên hợp của cytokine,các thành phần bổ thể và các thànhphần của con đường đông máu. Cácthành phần của vách vi khuẩn cóthể gây nên sự sản xuất hoặc hoạthóa các chất trung gian điều hòanày. Thật vậy, các biến cố trực tiếpgây nên nhiễm trùng huyết là quátrình giải phóng các nội độctố (endotoxin hay lipopolysaccharide) hoặc giải phóng các thành phầngây độc khác của vách vi khuẩnvào trong hệ tuần hoàn.Lipopolysaccharide (LPS) vikhuẩn là một phân tử lưỡng tínhnằm trong lớp màng ngoài của váchvi khuẩn Gram âm thường đượcxem là yếu tố chính chịu tráchnhiệm trong quá trình gây nên sốcnhiễm trùng huyết. Thụ thể chínhcủa LPS là CD14, một marker bềmặt của đại thực bào. Lipid A,thành phần gây độc của phân tửLPS, gây nên sự giải phóng hàngloạt các cytokine gây viêm và hoạthóa hệ thống bổ thể và con đườngđông máu. Các nghiên cứu gần đâycho thấy các thụ thể giống Toll(Toll-like receptor), cytokine viêm,eicosanoid, gốc tự do ôxy hóa, yếutố ức chế di chuyển đại thực bào,các protein kinase truyền tín hiệuvà các yếu tố sao mã đều đóng vaitrò quan trọng trong sinh bệnh họccủa sốc nhiễm trùng huyết do vikhuẩn Gram âm.Cácmảnh Peptidoglycan và teichoicacid trong vách tế bào vi khuẩnGram dương có khả năng tạo nênnhiều hiệu ứng sinh lý bệnh giốngnhư LPS. Peptidoglycan và teichoicacid của vi khuẩn Gram dương làthành phần khởi động chính củanhiễm trùng huyết do nhóm vikhuẩn này.Các thành phần của vách tế bào ởcả vi khuẩn Gram âm và vi khuẩnGram dương đều tác động chủ yếuthông qua khởi động đáp ứng viêmbằng cách hoạt hóa cácmonocyte, đại thực bào. Các tế bàonày khi được hoạt hóa sẽ giảiphóng một loạt các cytokine, đặcbiệt là TNF α và interleukin-1. Mặckhác, cả nội độc tố lẫnpeptodoglycan đều có thể hoạt hóahệ thống bổ thể. Sự hoạt hóa nàylại làm giải phóng TNF α từ cácmonocyte và gây nên tập trungcác bạch cầu trung tính và làm comạch phổi. Như vậy, bất kể nhiễmtrùng huyết gây nên do vi khuẩnGram dương hay vi khuẩn Gramâm, dấu hiệu và triệu chứngnhiễm trùng đều khá tương tựnhau.