Vai trò của bảo hiểm đối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam

Bài viết nhằm đáp ứng các yêu cầu, xu hướng mới trong điều kiện nước ta hiện nay thì cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp đẩy mạnh hoạt động bảo hiểm hơn nữa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò của bảo hiểm đối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam VAI TRÒ CỦA BẢO HIỂM ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI Ở VIỆT NAM PGS.TS. Hoàng Mạnh Cừ Phó Trưởng khoa, Khoa Ngân hàng - Bảo hiểm Học viện Tài chính Tóm tắt Hoạt động bảo hiểm kinh doanh có vai trò quan trọng đối với sự ổn định và phát triển kinh tế - xã hội. Ở Việt Nam, tuy đã đạt được những kết quả đáng kể, song hoạt động của thị trường bảo hiểm trong thời gian qua vẫn bộc lộ những hạn chế nhất định: quy mô thị trường còn nhỏ, vốn kinh doanh của các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) còn hạn chế, văn bản pháp lý chi phối còn bất cập, cạnh tranh không lành mạnh vẫn còn tiếp diễn... Nhằm đáp ứng các yêu cầu, xu hướng mới trong điều kiện nước ta hiện nay thì cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp đẩy mạnh hoạt động bảo hiểm hơn nữa. Từ khóa: Vai trò của bảo hiểm, bảo hiểm ổn định kinh tế - xã hội, bảo hiểm phát triển kinh tế - xã hội 1. Sự phát triển của thị trường bảo hiểm đã từng bước đáp ứng được yêu cầu ổn định và phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam Sau gần 30 năm mở cửa thị trường, hoạt động kinh doanh bảo hiểm tại Việt Nam đã đạt được tốc độ tăng trưởng và phát triển nhanh, đóng góp đáng kể cho việc giảm thiểu rủi ro trong sản xuất, kinh doanh và đời sống xã hội, cải thiện môi trường đầu tư, giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước, góp phần tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội. Điều đó được thể hiện qua số liệu tại Bảng 1 sau đây. Bảng 1. Tình hình phát triển thị trường bảo hiểm Việt Nam giai đoạn 2018 - 2021 TT Chỉ tiêu Năm 2018 Năm 2019 Năm 2020 Năm 2021 1 Số lượng các doanh nghiệp 65 67 71 72 2 Doanh thu phí (tỷ đồng) 133.146 160.185 185.960 217.338 - Bảo hiểm phi nhân thọ 46.970 53.366 56.669 57.880 - Bảo hiểm nhân thọ 86.176 106.819 129.291 159.458 3 Tỷ trọng phí bảo hiểm/GDP (%) 2,36 2,65 2.98 3,37 73 TT Chỉ tiêu Năm 2018 Năm 2019 Năm 2020 Năm 2021 4 Bồi thường, trả tiền (tỷ đồng) 39.260 43.761 48.768 52.169 5 Dự phòng nghiệp vụ (tỷ đồng) 241.092 291.735 364.793 449.669 6 Đầu tư trở lại nền kinh tế (tỷ đồng) 324.262 378.504 468.563 577.069 7 Giải quyết việc làm (người) 929.562 1.068.151 1.102.297 1.204.714* (*: Tính toán của tác giả) Nguồn: Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm - Bộ Tài chính, Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam Tính đến ngày 31/12/2021, thị trường bảo hiểm Việt Nam đã có 72 doanh nghiệp được phép hoạt động (trong đó có 32 DNBH phi nhân thọ, 19 DNBH nhân thọ, 02 doanh nghiệp tái bảo hiểm, 19 doanh nghiệp môi giới bảo hiểm) và 01 chi nhánh nước ngoài. Trong những năm qua, mặc dù tình hình kinh tế có nhiều khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, song hoạt động bảo hiểm kinh doanh ở Việt Nam đã đạt được kết quả tương đối khả quan. - Thị trường đạt tốc độ tăng trưởng cao so với tốc độ tăng GDP. Tổng doanh thu phí bảo hiểm toàn thị trường giai đoạn 2018 - 2021 tăng bình quân hơn 21%/năm. Cơ cấu tỷ trọng doanh thu phí bảo hiểm trong GDP cũng tăng nhanh, từ 2,36% GDP (năm 2018) lên 2,98% (năm 2020) và đạt 3,37% (năm 2021). Thị trường ngày càng được hoàn thiện với đầy đủ các yếu tố; số lượng và chất lượng sản phẩm ngày càng tăng nhằm phục vụ tốt hơn nhu cầu bảo hiểm của nền kinh tế, tổ chức và dân cư - Hoạt động bảo hiểm đã đóng vai trò tích cực đến việc ổn định nền kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân. Tổng số tiền bồi thường, trả tiền bảo hiểm trong 4 năm gần đây là 183.958 tỷ đồng, riêng năm 2021 là 52.169 tỷ đồng, trong đó có nhiều vụ tổn thất lớn như: vụ hỏa hoạn tại Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông, theo ước tính, số tiền bảo hiểm là 450 tỷ đồng, số tiền bồi thường thuộc phạm vi bảo hiểm khoảng 150 tỷ đồng (Công ty này đã mua bảo hiểm cháy nổ tại Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Dầu khí Việt Nam – PVI); vụ tổn thất cháy kho hàng hóa gia dụng của Công ty Sunhouse miền Nam với tổng số tiền Tổng Công ty Cổ phần Bảo Minh chi trả trên 43 tỷ đồng… Việc giải quyết bồi thường tốt giúp các doanh nghiệp ổn định sản xuất, kinh doanh; giúp người dân sớm ổn định đời sống; giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội. - Các DNBH đã tạo lập nguồn vốn lớn và dài hạn cho đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội: Tổng số tiền các DNBH đã huy động để đầu tư trở lại cho nền kinh tế lên đến 577.069 tỷ đồng năm 2021. Vốn đầu tư này chủ yếu từ dự phòng nghiệp vụ. Năm 2021, tổng dự 74 phòng nghiệp vụ của các DNBH đạt 449.669 tỷ đồng. Đây là nguồn vốn rất có ý nghĩa để đầu tư phát triển kinh tế. - Hoạt động của thị trường bảo hiểm đã góp phần tăng thu cho ngân sách nhà nước, giải quyết công ăn việc làm cho xã hội và nâng cao nhận thức của người dân về bảo hiểm. Các DNBH đã đóng góp các khoản thuế vào ngân sách nhà nước. Số lượng lao động trong ngành Bảo hiểm đến năm 2020 đã lên tới 1.102.297 người (nhân viên và đại lý bảo hiểm). Nhận thức về vai trò, ý nghĩa của b ...