Vai trò của nhân viên xã hội trong tiến trình giúp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn hội nhập cuộc sống

Bài viết Vai trò của nhân viên xã hội trong tiến trình giúp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn hội nhập cuộc sống nêu lên tình hình kinh tế xã hội; vai trò của nhân viên xã hội; những khó khăn trong các hoạt động xã hội hiện nay; vai trò của nhân viên xã hội trong công tác xã hội với gia đình.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò của nhân viên xã hội trong tiến trình giúp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn hội nhập cuộc sốngKỷ yếu Hội thảo ngày CTXH thế giới 2009 - Nhân viên xã hội - Tác nhân của sự thay đổiVAI TRÒ CỦA NHÂN VIÊN XÃ HỘI TRONG TIẾN TRÌNHGIÚP TRẺ EM CÓ HOÀN CẢNH ĐẶC BIỆT KHÓ KHĂNHỘI NHẬP CUỘC SỐNGĐiển cứu:Trẻ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ở TP. Hồ Chí MinhTS. Vũ Nhi CôngGiảng viên Khoa XHH Trường ĐHXH-NVĐHQGTPHCM1/ Tình hình kinh tế - xã hội:Từ năm 1987, Việt Nam chuyển từ cơ chế hành chánh quan liêu bao cấp sang kinhtế thị trường, đồng thời thực hiện chính sách mở cửa để phát triển nền kinh tế quốc dân.Bên cạnh mặt tích cực là thúc đẩy kinh tế phát triển, cũng có những điểm tiêu cực phátsinh. Sự phân cực giàu – nghèo đang diễn ra ở thành thị cũng như ở nông thôn.Từ một nền cơ chế kinh tế cũ chuyển sang nền kinh tế mới, vấn đề này đang tácđộng đến quan điểm sống của gia đình, cộng đồng dân cư và trẻ em. Phần lớn hệ thốnggia đình Việt Nam không theo kịp đà phát triển quá nhanh của xã hội. Ngành giáo dụcchưa có sự chuẩn bị kịp thời cho xu thế tòan cầu hóa, chưa soạn kịp những chương trìnhgiảng dạy mang tính hội nhập quốc tế.Cho đến những năm 1990, nền kinh tế Việt Nam bắt đầu phát triển, đời sống củangười dân được nâng cao. Tuy nhiên quá trình này cũng làm nảy sinh không ít nhữngmặt tiêu cực, những tệ nạn xã hội gia tăng, nhiều thanh thiếu niên sa vào con đường hưhỏng, sống phóng túng, trụy lạc; số cặp vợ chồng ly dị, ly thân ngày càng nhiều; sốthanh thiếu niên có thai sớm và nạo thai ngày càng gia tăng, cộng đồng nảy sinh nhiềusự cạnh tranh và suy giảm tinh thần đoàn kết - tương trợ trong cuộc sống.Đa số trẻ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn sống trong những gia đình tan vỡ, giađình bất hòa, thực trạng này đẩy trẻ em vào trạng thái khủng hoảng tâm lý. Tính cố kếtcộng đồng, mối liên hệ gắn kết giữa các thành viên trong gia đình cũng như các quan hệhọ hàng, quan hệ dòng tộc bị xói mòn và biến mất.2/ Vai trò của nhân viên xã hội:Đại học Đồng Tháp 3Kỷ yếu Hội thảo ngày CTXH thế giới 2009 - Nhân viên xã hội - Tác nhân của sự thay đổiNhân viên xã hội có nhiệm vụ giúp những cá nhân, nhóm và cộng đồng nhận ravấn đề, giải quyết các vấn đề khó khăn thân chủ đang gặp phải; can thiệp hoặc làm côngtác biện hộ trong tiến trình tổ chức hoạt động xã hội.Những hoạt động chữa trị, ngăn ngừa và phát triển nhằm mục đích giúp thân chủhội nhập vào cuộc sống bình thường của gia đình và cộng đồng. Tạo điều kiện cho thânchủ tham gia vào các hoạt động xã hội, giúp tăng năng lực cho cá nhân, cho nhóm trẻcó hoàn cảnh khó khăn hội nhập cuộc sống.Hiện nay, nhân viên xã hội ở Thành phố Hồ Chí Minh giữ một vai trò rất quantrọng. Họ là những người giúp cho trẻ em nghèo, trẻ bị bỏ rơi, trẻ khuyết tật, trẻ đườngphố, trẻ nghiện hút, trẻ di dân, trẻ lao động sớm, trẻ tự kỷ, trẻ bị lạm dụng tình dục v.v…giúp phục hồi về thể lý, tâm lý cho trẻ khuyết tật và trẻ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.Bên cạnh những kiến thức, kỹ năng của ngành công tác xã hội khoa học, nhân viênxã hội đã phát huy những truyền thống văn hóa tốt đẹp của Việt Nam như: “một con ngựađau cả tàu không ăn cỏ”; hoặc sự tương thân tương ái trong lúc nghèo khổ: “một miếng khiđói bằng một gói khi no”; tinh thần giúp đỡ lẫn nhau: “lá lành đùm lá rách”; hỗ trợ nhau vềtinh thần, chia sẻ với nhau về vật chất trong những lúc “tắt lửa tối đèn”.Trong quá trình làm việc với nhóm trẻ có hoàn cảnh khó khăn ở TP. Hồ ChíMinh, có nhiều nhân viên xã hội đến với công việc từ tấm lòng yêu thương, làm việc từthiện, muốn giúp đỡ người khác. Phỏng vấn hơn 100 giáo dục viên, thì hầu hết anh emđến với công việc vì yêu thích, làm lâu năm anh em có nhiều kinh nghiệm, vừa làm vừahọc những khóa ngắn hạn, một số anh em cũng đã tốt nghiệp đại học ngành công tác xãhội, xã hội học, tâm lý, tham vấn tâm lý và một số ngành liên quan.Để giải quyết những vấn đề xã hội này, hiện vẫn còn nhiều những hoạt động mangtính từ thiện. Những hoạt động từ thiện chỉ nhằm giải quyết những vấn đề trước mắt. Thiếukiến thức, kỹ năng trong hoạt động công tác xã hội chuyên nghiệp sẽ dẫn đến cách giảiquyết vấn đề không tận gốc. Tuy nhiên, trong tình hình thực tế hiện nay, đôi khi cũng cầnkết hợp giữa công tác từ thiện với các hoạt động xã hội chuyên nghiệp.Trong tiến trình thực hiện các hoạt động xã hội, nhân viên xã hội còn có nhiệm vụtổ chức đào tạo và huấn luyện, giải quyết các vấn đề bất trắc khi làm việc chung với nhau,Đại học Đồng Tháp 4Kỷ yếu Hội thảo ngày CTXH thế giới 2009 - Nhân viên xã hội - Tác nhân của sự thay đổiquản lý công việc có sự tham gia của mỗi thành viên. Bên cạnh đó nhân viên xã hội cũng ýthức về việc làm của mình, cư xử công bằng và nhân ái trong cuộc sống.3/ Những khó khăn trong các hoạt động xã hội hiện nay:Khi làm việc với nhóm trẻ có hòan cảnh khó khăn, nhân viên xã hội thường phảiđối diện với “vấn đề cha mẹ không có trách nhiệm với con cái của họ”; “cha mẹ buôngxuôi và không có khả năng giáo dục ...