Vận dụng sáng tạo chiến lược lịch sự trong giao tiếp bằng tiếng Việt

Cuộc sống có vô vàn tình huống giao tiếp hoàn toàn khác nhau. Để thành công ở phương diện giao tiếp bằng tiếng Việt, vấn đề đặt ra ở bài viết này là chúng ta phải biết cách vận dụng sáng tạo chiến lược lịch sự.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vận dụng sáng tạo chiến lược lịch sự trong giao tiếp bằng tiếng ViệtTAÏP CHÍ ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 8 - Thaùng 2/2012 VẬN DỤNG SÁNG TẠO CHIẾN LƯỢC LỊCH SỰ TRONG GIAO TIẾP BẰNG TIẾNG VIỆT HOÀNG THUÝ HÀ(*)TÓM TẮT Cuộc sống có vô vàn tình huống giao tiếp hoàn toàn khác nhau. Để thành công ởphương diện giao tiếp bằng tiếng Việt, vấn đề đặt ra ở bài viết này là chúng ta phải biếtcách vận dụng sáng tạo chiến lược lịch sự.ABSTRACT There are countless situations in the life from which they are entirely different. To besuccessful in the aspect of communication in Vietnamese, the matter posed in this paper isthat we must know how to use polite strategies creatively.1. ĐẶT VẤN ĐẾ (*) đuôi cấp trên, khen không thật lòng… Xã hội tồn tại là nhờ giữa các thành Những chiến lược giao tiếp ấy có thể choviên có các mối quan hệ hiện hữu (quan hệ hiệu quả nhất thời nhưng sẽ không xâyhuyết thống, văn hoá, kinh tế…). Những dựng được mối quan hệ bền lâu, vì chúngmối quan hệ này đều được hiện thực hoá thiếu tính chân thật, phản văn hoá, gây hạithông qua giao tiếp. Giao tiếp được thực đến người khác nên sớm muộn gì cũng sẽhiện bằng nhiều phương tiện khác nhau, bị công chúng nhận ra và tẩy chay.nhưng phương tiện quan trọng nhất là ngôn Chiến lược lịch sự là chiến lược giaongữ. Làm sao để giao tiếp ngôn ngữ đạt tiếp hiệu quả nhất trong các các chiến lượchiệu quả cao đến nay vẫn là vấn đề cần giao tiếp của xã hội văn minh. Bởi vì conđược tiếp tục bàn luận. người luôn sống trong các quan hệ xã hội Bài viết này chỉ đề cập đến vấn đề vận đa dạng, phức tạp. Các quan hệ này tạo radụng chiến lược lịch sự để tăng cường môi trường sống thường xuyên của mỗi cáhiệu quả cho việc giao tiếp trực tiếp bằng nhân và ảnh hưởng đến sự hình thành nhântiếng Việt. cách và xu hướng hành động của họ. Chính2. NỘI DUNG cuộc sống đòi hỏi mỗi người phải có cách 2.1. Lịch sự là một chiến lược giao xử thế đúng đắn, thể hiện qua phép lịch sựtiếp hiệu quả nhất trong các chiến lược trong quá trình tiếp xúc với các đối tácgiao tiếp của xã hội văn minh – hiện đại khác nhau, ở những địa điểm khác nhau. Trong xã hội văn minh – hiện đại, con Đồng thời, chính con người lại chủ độngngười sử dụng rất nhiều chiến lược giao xây dựng những mối quan hệ đó một cáchtiếp như: “gió chiều nào che chiều ấy”, “vu tốt nhất cho bản thân, cho cuộc sống, gópoan giá họa”, nói xấu sau lưng, dựng phần tạo nên một xã hội ổn định, hài hoà,chuyện, “thùng rỗng kêu to”, xu nịnh, vuốt tiến bộ và văn minh hơn. Nói cách khác, trong quan hệ xã hội nói chung, lịch sự là(*) nhân tố không thể thiếu vừa để duy trì trật TS, Trường Đại học Sài GònVẬN DỤNG SÁNG TẠO CHIẾN LƯỢC LỊCH SỰ TRONG GIAO TIẾP BẰNG TIẾNG VIỆTtự công cộng, vừa để thúc đẩy quan hệ phép giải thích những hàm ý ở mỗi lượt lời,tương tác xã hội. những hình thức ngôn từ và cấu trúc phát Lịch sự là hiện tượng phổ quát nhưng ngôn trong những tình huống giao tiếp cụhình thức, phương thức biểu hiện lại mang thể” [1, tr.12].đậm màu sắc dân tộc, địa lí, lãnh thổ… Tính lịch sự trong giao tiếp bằng ngônLịch sự, như cách chúng ta vẫn thường ngữ có được là nhờ vào việc sử dụng cáchiểu, dùng để nói về hành vi ứng xử của phương tiện, biện pháp xác định với mụccon người phù hợp với phép tắc, chuẩn đích điều chỉnh, gia tăng giá trị nhân vănmực mà xã hội thừa nhận. Buộc phải lịch của các tham thể, đặc biệt là trong giao tiếpsự với người khác, làm cho họ hài lòng, đối thoại. Lịch sự trong giao tiếp bằngyêu quý mình nhưng không có nghĩa là ngôn ngữ là sự tuân thủ những chuẩn mựcthay đổi quan điểm, đi ngược với mong ngôn ngữ của xã hội. Vì vậy, ứng xử lịchmuốn của người phát ngôn. Ngược lại, một sự không hoàn toàn là sự sử dụng các chiếncuộc giao tiếp thành công là cuộc giao tiếp lược giao tiếp của cá nhân mà trực tiếp bịvừa được lòng người vừa toại ý mình. Vì tác động bởi các chuẩn mực xã hội. Việcvậy, khái niệm lịch sự mà chúng tôi quan lựa chọn sai các phương tiện lịch sự sẽ phániệm ở đây là những chiến lược giao tiếp vỡ mối quan hệ giữa người nói và ngườicủa cá nhân, nhưng những chiến lược này nghe, sẽ nhận được sự đánh giá tiêu cực từchỉ được coi là lịch sự khi nó tuân thủ xã hội.những chuẩn mực xã hội. Nhiều nhà nghiên cứu  ...