Vật lý 10 nâng cao - CHẤT RẮN

Kiến thức - Phân biệt được chất rắn kết tinh và chất rắn vô định hình dựa vào hình dạng bên ngoài, hiện tượng nóng chảy và cấu trúc vi mô của chúng. - Biết được thế nào vật rắn đơn tinh thể và đa tinh thể. - Hiểu được chuyển động nhiệt ở chất rắn kết tinh và vô định hình. - Có khái niệm tính dị hướng và đẳng hướng của tinh thể và chất vô định hình. 2. Kỹ năng - Nhận biết và phân biệt chất rắn kết tinh và vô định hình; đơn tinh thể...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vật lý 10 nâng cao - CHẤT RẮN CHẤT RẮNA. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Phân biệt được chất rắn kết tinh và chất rắn vô định hình dựa vào hình dạng bên ngoài, hiện tượng nóng chảy và cấu trúc vi mô của chúng. - Biết được thế nào vật rắn đơn tinh thể và đa tinh thể. - Hiểu được chuyển động nhiệt ở chất rắn kết tinh và vô định hình. - Có khái niệm tính dị hướng và đẳng hướng của tinh thể và chất vô định hình. 2. Kỹ năng - Nhận biết và phân biệt chất rắn kết tinh và vô định hình; đơn tinh thể và đa tinh thể. - Giải thích được tính dị hướng và đẳng hướng của các vật rắn.B. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên - Biên soạn câu 1- 6 SGK dưới dạng trắc nghiệm. - Mô hình một số tinh thể muối ăn, đồng, kim cương, than chì. - Tranh vẽ các tinh thể trên (nếu không có mô hình). 2. Học sinh - Ôn lại kiến thức về thuyết động học phân tử chất khí. C. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1 (………phút) : CHẤT RẮN KẾT TINH VÀ CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH. Hoạt động của GV Hoạt động dự kiến Nội dung chính của bài của HS© Thế nào là chất rắn? - chất rắn là chất ở - Chất rắn được chia thành 2 loại :Vật rắn? trạng thái rắn (thể chất rắn kết tinh và chất rắn vô rắn). định hình. - vật rắn là vật được 1. Chất rắn kết tinh và chất rắn cấu tạo từ chất rắn. vô định hình- Hướng dẫn HS xem - Quan sát hình ảnh và - Chất rắn kết tinh được cấu tạo từtranh vẽ của các chất nhận xét về hình dạng các tinh thể, có dạng hình học.rắn. bên ngoài của các vật Ví dụ : muối ăn, thạch anh, kim rắn. cương, …© Có thể chia chất rắn - 2 loại : Chất rắn kết - Chất vô định hình không có cấuthành mấy loại? tinh và chất rắn vô trúc tinh thể nên không có dạng© Hãy cho ví dụ định hình hình học. - cho ví dụ (dựa vào Ví dụ : nhựa thông, hắc ín, thủy SGK) tinh, … Hoạt động 2 (………phút) : TINH THỂ VÀ MẠNG TINH THỂ. Hoạt động của GV Hoạt động dự kiến Nội dung chính của bài của HS© Tinh thể là gì? 2. Tinh thể và mạng tinh thể- Hãy mô tả tinh thể - có dạng hình khối - Tinh thể là những kết cấu rắn cómuối ăn ở hình 50.1 a) lập phương hoặc khối dạng hình học xác định.và 50.2. hộp. Tại mỗi đỉnh của - Mạng tinh thể- Với sự sắp xếp có trật hình hộp có các ion Tinh thể là cấu trúc tạo bởi cáctự như vậy chúng đã tạo (Na+ và Cl–) định vị hạt (nguyên tử, phân tử, ion) liênthành mạng tinh thể. và sắp xếp có trật tự. kết chặt chẽ với nhau bằng những- Quan sát thêm cấu tạo lực tương tác và sắp xếp theo mộtcủa tinh thể kim cương, trật tự hình học trong không gianthan chì hình 50.3, 50.4. xác định gọi là mạng tinh thể. Hoạt động 3 (………phút) : VẬT RẮN ĐƠN TINH THỂ VÀ VẬT RẮN ĐA TINH THỂ. Hoạt động của GV Hoạt động dự kiến Nội dung chính của bài của HS– Thông báo cho HS - Tham gia phát biểu 3. Vật rắn đơn tinh thể và vậtbiết vật rắn kết tinh có để tìm các từ thích rắn đa tinh thểthể là đơn tinh thể hoặc hợp điền vào những - Vật rắn được cấu tạo chỉ từ mộtđa tinh thể, chỗ trống trong bản tinh thể gọi là vật rắn đơn tinh thể.– Cho HS phân biệt và thống kê phân loại các Ví dụ : hạt muối, viên kim cương,nêu ví dụ về cấu trúc vật rắn viên đá thạch anh, …đơn tinh thể với cấu trúc - Vật rắn được cấu tạo từ nhiềuđa tinh thể của các vật tinh thể con gắn kết hỗn độn vớirắn. nhau gọi là vật rắn đa tinh thể. Ví dụ : tấm kim loại. Hoạt động 4 (………phút) : CHUYỂN ĐỘNG NHIỆT Ở CHẤT RẮN KẾT TINH VÀ CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH. Hoạt động của GV Hoạt động dự kiến Nội dung chính của bài của HS- Mỗi hạt cấu tạo tinh - Không. Chúng luôn 4. Chuyển động nhiệt ở chất rắnthể có đứng yên hay dao động quanh một kết tinh và chất rắn vô địnhkhông? vị trí xác định. hình. - Các hạt cũng dao - Mỗi hạt cấu tạo nên tinh thể- Còn ở chất vô định động quanh vị trí cân không đứng yên mà luôn dao độnghình? bằng. quanh một vị trí cân bằng xác định trong mạng tinh thể. Chuyển động này được gọi là chuyển động nhiệt (ở chất kết tinh). ...