Vi sinh: Một số vi khuẩn thường gặp

Tài liệu Vi sinh: Một số vi khuẩn thường gặp sau đây cung cấp cho các bạn các kiến thức tổng hợp vi khuẩn như đặc điểm sinh học, khả năng gây bệnh, chẩn đoán vi sinh vật, phòng bệnh và điều trị của các loại vi khuẩn khác nhau. Đây là tài liệu học tập, tham khảo cho sinh viên ngành Y và một số ngành có liên quan.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vi sinh: Một số vi khuẩn thường gặpAcinetobacterbaumannii1/Đặcđiểmsinhhọc:Hìnhthái:CầutrựckhuẩnGram()nhỏ;kosinhnhabào,kodiđộng,xếpđôihoặcđám,hiếukhí.Tínhchấtnuôicấy:MọctốttrêncácMTnuôicấythôngthường,nhiệtđộthíchhợp:3335độC.Tínhchấtsinhhóahọc:Oxidase();catalase(+);Indol();Nitrate().Độctốvàcácyếutốđộclực:+)Vỏpolysaccharid+)Fimbriae+)LPS:kíchthíchsảnsinhcytokin.+)Lipase.Tínhchấtđềkháng:Sứcđềkhángtốt,đakhángkhángsinh(MDRAB)2.Khảnănggâybệnh:Acinetobacterbaumanniilà1trong4tácnhângâynhiễmtrùngBV,thườnggặpởcácKhoaHồisứctíchcực(BNthởmáy,BNhậuphẫu,BNbỏng...);cácBNbịsuygiảmmiễndịch...Gâyviêmđườnghôhấp.Nhiễmkhuẩnhuyết.Viêmđườngtiếtniệu.Viêmdavàmômềm.Viêmmàngnão.NgoàiragầnđâycónhiềunghiêncứuchothấyviệcnhiễmA.baumanniixảyraởtrẻem.3.ChẩnđoánVSV:Chẩnđoántrựctiếp:+)Bệnhphẩm:tùythểbệnh.+)Nuôicấy,phânlập:cóthểdùngcácMTnhưMacConkey,CLEDvàMTchọnlọcnhưLeeds.+)Địnhdanhdựavàotínhchấthóasinh.+)NgoàiracóthểdùngPCR.Chẩnđoángiántiếp:ítápdụng.4.Phòngbệnh:Chưacóvacxinnênápdụngcácbiệnphápđảmbảovệsinhtrongbệnhviện.5.Điềutrị:A.baumanniiđakhángkhángsinh(khángbetalactam,tetracyclin,fluoroquinolone,amygoglycozid).Điềutrịđakhángsinh:nhưcarbapenemsorcarboxypenicillinskếthợpaminoglycoside.ListeriamonocytogenesĐẶCĐIỂMSINHHỌCTrựckhuẩnGr(+),bé,sắpxếpnhưhìnhchữnho(giốngtkbạchhầu)Diđộnghỗnloạnkhisoitươi(#tkbạchhầukodiđộng)KhuẩnlạcSmàuxám,tanmáuβnhưmộtsôliêncầu.ChứadunghuyếttốnhưstreptolysinO,váchchứathànhphầnnhưLPSnộiđộctốcủavkGr()vàgâycáctriệuchứngnhưLPSGÂYBỆNH2loại: Thainhi,sơsinh,phụnữcóthai:Listerialâytruyềnquarauthaihoặctrongkhisinhđẻ non,nhiễmkhuẩnhuyết,hayviêmmàngnãocấpsausinh14tuần.MẹnhiễmListeria thườngkhôngtriệuchứnghoặcbệnhgiốngnhưcúm. Ngườilớnsuygiảmmiễndịchnhiễmkhuẩnhuyết,viêmmàngnão(thườnggặpởBN ungthưhoặcghépthận)MIỄNDỊCHL.monocytogenesthuộcloạimầmbệnhnộitếbào,nhânlêntrongbcđơnnhân,cóthểtạothànhuhạt.MDtếbàocótácdụngbảovệ.DỊCHTỄHỌCMầmbệnhtồntạirộngrãitrongtựnhiên(sữa,phân,đất,rausống)Tiếpxúc,ănsữakovôtrùng,ănrausống.Đườngtiêuhoácũnglànơivknàytồntạivàgâynhiễmkhuẩnnộisinh.CHẨNĐOÁNVSVBệnhphẩm:nướcnãotuỷ,máu,phânNhuộmGram,soitươiNuôicấytrênthạchmáuXácđịnhbằngtínhchấtlênmenđườngPHÒNGBỆNHKocóvaccinHạnchếtiếpxúcvớinguồnbệnhvàvệsinhantoànthựcphẩmĐIỀUTRỊPenicillin,erythromycinVikhuẩnnàyítkhángthuốcksinh.VikhuẩnBrucellaĐẶCĐIỂMSINHHỌCTrựckhuẩnnhỏ,0.51.5mcm,kodiđộng,kosinhnhabào,đôikhicóvỏ,kobắtmàuGram.Hiếukhítuyệtđối,mọckém(cần37oC,pH6,có510%CO2)Kohoálỏnggelatin,kolàmđônghuyếttương,làmkiềmhoánhưngkhônglàmđôngsữa,kosinhindoltrongnướcpepton,sinhH2S,thuỷphânuremạnh,lênmenglucosekhôngsinhhơi,chuyểnhoáđườngkhácchậm.Nhạycảmvớisứcnóngvàchấtdiệtkhuẩn,chếtở60oC/1h,sốnglâutrongmtnuôicấy,bùn,nướctiểu,đất,sữathịt…Độctố:nộiđộctốgắnliềnvớivk.KhángnguyênAvàMMiễndịch:bệnhBrucellosisgâymdbềnvững(komắclại),đólàmdchéogiữanhiềuloàiBrucela,chủyếulàmdquatrunggiantếbào(lymphoTvàđạithựcbào)GÂYBỆNHBrucellakýsinhởđv,gâybệnhkhicóđkthuậnlợi.Mỗiloàicóvậtchủthíchhợp(B.arbotusbò,B.suislợn,B.canischó),chủyếulàcácđvăncỏ,conđựccóthểtruyềnmầmbệnhchoconcáivàgâysảythai.Gâybệnhchongười:(từđvốm,phân,nướctiểu,sữa)ủbệnh24tuầnsốt,mỏimệt,đauvùngtổnthương.TrongthờikỳnàycóthểdẫntớibệnhBrucellosiscấpnhiễmkhuẩnhuyết,nhiễmkhuẩnởkhớp,phủtạng,bộphậnsd,màngnão.BệnhBrucellosisxuấthiệnsaugđcấptínhnhiềuthánghoặcvàinăm,cáctriệuchứngkhôngđiểnhình:sốtnhẹvàkéodài,mệtmỏivàđaunhiềuởvùngtổnthương(khớpxương),códấuhiệuvềthầnkinh.Cơchế:xâmnhậpquatiêuhoá/hôhấp/quadabạchhuyếtmáutớigan,lách..tạoổnhiễmkhuẩnnguyênphát.Songsongvớigđnày,cóthểcóBrucellosiscấpkhivkvàomáugâynhiễmkhuẩnhuyết.Brucelatrongcơthểkýsinhnộibàobệnhmạntính,kéodài.CHẨNĐOÁNVSVBệnhphẩm:máu,mủ,hạchNuôicấy,chẩnđoánhuyếtthanh,testbìtìmKT.PHÒNGBỆNHCáchlyhoặcgiếtcácđvbịnhiễmbệnh,khửkhuẩnsữa=phươngphápPasteur,trángtiếpxúcvớigiasúcđẻnon,xửlýchấtthải,phủtạngcủasúcvậtốm.Vaccinsống/chếtchongười,đvậtĐIỀUTRỊTrongbệnhBrucellosiscấp/báncấpdùngksinhphốihợp(tetracyclin+streptomycin)Thểmạntínhksinhkocótácdụng,chủyếulàgiảimẫncảmchoBNbằngkhángnguyênliệupháp(tiêmvaccindướidavớicácliềuthấp)Trựckhuẩnthan(Bacillusanthracis)GiốngBacilluscónhiềuloàinhưngchỉcótkthangâybệnhchongườiĐẶCĐIỂMSINHHỌCTrongbệnhphẩmhìnhgậy,đầuvuông,kocólông,kodiđộng,Gr(+),đứngriêngrẽhoặcxếpchuỗi,thườngcóvỏ,12x15mcmNhabàohìnhtrứng/trụ,1mcm,ởtrungtâmvàkolàmbiếndạngthânvkTrongmtnuôicấytkthanxếpchuỗi,kovỏ,hìnhthànhnhabàosớm(2030oC,cóO2)Hiếukhítuyệtđối,mọctốtởmtthường(35oC,pH77.4)MtlỏngđáyốngcócặnbôngvànướcphíatrêntrongMtthạchkhuẩnlạcRto,vàngnhạt,xùxìLênmenkhôngsinhhơi:dextrin,glucose,levulose,maltose,saccharose,trehalose,salicin.ThuỷphânamidonKhônglênmenlactose,galactose,arabinose.Lygiảiprotein,hoálỏnggelatin.Khảnăngđềkhángyếu:chếtở38oC/1hNhabàotồntạilâu,đặcbiệttrongđất2030năm.Độctốyếu,tácdụnggầngiốngtkGr()Nhiềukhángnguyêncótácdụnggâ ...