Vị thuốc từ... đỉa

Ở mỗi con đỉa đều có hai cái giác, ở phía đầu có giác miệng, bên trong có 3 hàng hàm, mỗi hàm là một khối cơ, mang trên mép, có tới 300 chiếc răng nhỏ, còn giác phía đuôi, nhỏ hơn, là phương tiện dùng để đỉa có thể bám chắc vào các vật thể. Do đặc điểm cấu tạo của các giác ở miệng, vừa có một khối cơ rắn chắc, lại có nhiều răng nhỏ, đồng thời có một chất “gây tê” được tiết ra, khi cắn. Do vậy mà đỉa có thể hút máu của đối...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vị thuốc từ... đỉa Vị thuốc từ... đỉaỞ mỗi con đỉa đều có hai cái giác, ở phíađầu có giác miệng, bên trong có 3 hàng hàm,mỗi hàm là một khối cơ, mang trên mép, cótới 300 chiếc răng nhỏ, còn giác phía đuôi,nhỏ hơn, là phương tiện dùng để đỉa có thểbám chắc vào các vật thể. Do đặc điểm cấutạo của các giác ở miệng, vừa có một khốicơ rắn chắc, lại có nhiều răng nhỏ, đồngthời có một chất “gây tê” được tiết ra, khicắn. Do vậy mà đỉa có thể hút máu của đốiphương một cách dễ dàng, vì không gây ramột cảm giác đau đớn gì cả. Chỉ tới khi nocăng mới tự rơi ra. Khi đó máu ở vết cắnvẫn tự do chảy tiếp với số lượng ngang bằngvới lượng máu mà nó hút được, vì trongnước bọt của đỉa đã tiết ra một chất men cótác dụng làm máu không đông, đó là chấthirudin, bản chất là enzym hialuridase.Dùng đỉa trị bệnh như thế nào?Người ta lợi dụng tính chất hút máu của đỉađể chích máu trong những trường hợp viêmtấy ở mặt, miệng, những mụn nhọt đã mưngnhiều mủ… Và chính việc làm này đã hìnhthành ra một phương pháp chữa bệnh từ đỉavà gọi là “Liệu pháp đỉa”. Tuy nhiên liệupháp này lại bộc lộ nhiều nguy cơ lâynhiễm một số bệnh cho người. Do đó, đã cómột thời gian dài, liệu pháp đỉa đã khôngđược trọng dụng nữa. Tuy vậy, trong vòng25 năm trở lại đây, người ta đã tái sử dụngphương pháp này với các loại đỉa đã đượcchuẩn hóa “đỉa sạch”, có nghĩa là đỉa đãđược tuyển chọn và nuôi dưỡng và bảo quảntrong những điều kiện thích hợp, và được sửdụng cho việc hút máu ở những bộ phận cơthể bị ứ huyết, hoặc các ổ áp xe của phủtạng, hoặc khi cấy mô trong phẫu thuật táitạo, hoặc gắn lại các bộ phận của cơ thể, cácnơi nối ghép có những hoại tử…Ngoài ra,người ta còn dùng nước bọt của đỉa để sảnxuất nhiều loại dược phẩm để điều trị cácbệnh tim mạch, nhất là các bệnh huyết khốicó nguy cơ gây đột quỵ, hoặc các bệnh thấpkhớp, hen phế quản, tăng nhãn áp, bệnh phụkhoa…Trong YHCT, đỉa được gọi với tên thuốc làthủy điệt, có vị mặn, đắng, tính bình, có độc.Quy kinh can, tác dụng phá huyết, trục ứ,thông kinh hoạt lạc.Một số bài thuốc trị bệnh có dùng đỉa:- Trị chứng bế kinh, huyết ứ hoặc sau đẻ, cónhiều cục máu đông thành khối, gây đauđớn: dùng đỉa đã chế biến tương đương vớilượng của 30 con, đại hoàng 30g. Cả hai đềunghiền thành bột, mỗi ngày uống 5g.- Chữa máu tụ sau sinh: đỉa đã chế biến,tương đương với một con, tán thành bột,uống với rượu nóng, trong một ngày.- Trị sưng tấy, bầm tím cơ nhục do chấnthương: dùng mỗi ngày 3g bột đỉa, uống vớirượu nóng.- Trị trúng phong, tê dại: mỗi lần uống 3gbột đỉa với nước ấm.- Trị sưng lá lách: đỉa đã chế biến, dùnglượng bột, tương đương với 1 con đỉa, đansâm 3g. Dùng dưới dạng thuốc tán. Ngàyuống hai lần, mỗi lần 1-1,6g.- Chữa tắc động mạch vành: đỉa 3g, rễ câychè 30 g, kim tiền thảo 15g. Sắc uống, ngàymột thang, uống một lần.Chú ý, do đỉa có tính hoạt huyết rất mạnh(phá huyết), không dùng cho phụ nữ có thaivà những trường hợp có nguy cơ xuất huyết:trĩ xuất huyết, chảy máu cam, đa kinh…