Việc thể hiện 'cái tôi' trên mạng Internet của giới trẻ Việt Nam hiện nay

Bài viết trình bày thực trạng của việc thể hiện “cái tôi” trên mạng Internet của giới trẻ Việt Nam hiện nay cũng như vận dụng quan điểm của một số nhà xã hội học để phần nào lý giải cho hiện tượng này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Việc thể hiện “cái tôi” trên mạng Internet của giới trẻ Việt Nam hiện nay TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 31. 2016 VIỆC THỂ HIỆN “CÁI TÔI” TRÊN MẠNG INTERNET CỦA GIỚI TRẺ VIỆT NAM HIỆN NAY Hoàng Thị Phương1 TÓM TẮT Nhu cầu được khẳng định “cái tôi” của bản thân khác biệt với những người khác là nhu cầu tự nhiên của mỗi con người. Đối với giới trẻ, nhu cầu này lại càng trở nên bức thiết hơn. Sự xuất hiện của Internet và các trang mạng xã hội là một trong những cơ hội để giới trẻ Việt Nam có thể thỏa mãn nhu cầu này. Nhưng không phải ai cũng biết cách khẳng định “cái tôi” một cách đúng đắn qua mạng xã hội. Vẫn còn không ít bạn trẻ có những hành động lệch chuẩn, thiếu lành mạnh để tìm kiếm sự nổi tiếng trên cộng đồng mạng. Trong khuôn khổ bài viết, tác giả sử dụng một số quan điểm lý thuyết xã hội học để lý giải cho thực trạng này. Từ khóa: Giới trẻ và Internet, “cái tôi” của giới trẻ trên Internet. 1. MỞ ĐẦU Sự phát triển của các phương tiện truyền thông hiện đại trong đó nổi bật là Internet đã mang lại những giá trị tích cực cho con người như được thỏa mãn về thông tin, hiểu biết về thế giới, đưa con người đến gần nhau hơn và bình đẳng hơn trên phương diện tiếp cận về thông tin. Ở Việt Nam, sự xuất hiện của Internet, đặc biệt là với sự ra đời của các trang mạng xã hội đã là cơ hội để người Việt Nam đủ mọi thành phần lứa tuổi, đặc biệt là giới trẻ có thêm cơ hội để giao lưu, kết bạn, kết nối, trao đổi thông tin, thể hiện “cái tôi”… của mình với thế giới. Bên cạnh những “cái tôi” lành mạnh, vẫn còn những “cái tôi” lệch chuẩn của người trẻ. Trong bài viết này, tác giả xin đề cập đến thực trạng của việc thể hiện “cái tôi” trên mạng Internet của giới trẻ Việt Nam hiện nay cũng như vận dụng quan điểm của một số nhà xã hội học để phần nào lý giải cho hiện tượng này. 2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 2.1. Thực trạng của việc thể hiện “cái tôi” trên mạng Internet của giới trẻ Việt Nam hiện nay Việt Nam là một trong những quốc gia có tỉ lệ dân số sử dụng Internet cao (khoảng 50%), tập trung chủ yếu vào người trẻ tuổi. NetCitzens Việt Nam cho biết, độ tuổi trung bình sử dụng Internet tại Việt Nam là 29 tuổi, thấp hơn mức trung bình của thế giới (36 tuổi). 1 Giảng viên khoa Khoa học Xã hội, trường Đại học Hồng Đức 146 TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 31. 2016 Theo Điều tra Quốc gia về vị thành niên và thanh niên Việt Nam năm 2013, tỷ lệ thanh niên sử dụng Internet đạt 73%, trong đó 50,2% là thanh niên đô thị [5]. Giới trẻ Việt Nam hiện nay có điều kiện tiếp xúc với công nghệ từ khá sớm, độ tuổi để sở hữu các sản phẩm công nghệ, nhất là công nghệ liên quan đến Internet ngày càng trẻ hơn. Giới trẻ sử dụng Internet với những mục đích khác nhau nhằm thỏa mãn các nhu cầu trong cuộc sống. Một trong những nhu cầu không thể thiếu đó là nhu cầu thể hiện bản thân. Với sự ra đời của các trang mạng xã hội, nhu cầu này của giới trẻ lại ngày càng được đáp ứng nhiều hơn. Một nghiên cứu của nhóm tác giả Vũ Hoàng Hiệu, Nguyễn Thị Huệ, Đinh Mỹ Linh, Vũ Thành Long, Nguyễn Thị Phương Châm cho thấy rằng, giới trẻ hiện nay có nhu cầu thể hiện bản thân trong không gian mạng rất cao. Họ thể hiện bản thân do thói quen bộc lộ “cái tôi” tự nhiên, để mở rộng cách thức bộc lộ “cái tôi” thể hiện bản sắc trước sự chứng kiến của người khác. Đa số họ cho rằng đó là điều cần thiết và cũng là khía cạnh quan trọng tạo nên văn hóa mạng, dù coi mạng là ảo đi nữa thì mỗi bạn trẻ khi tham gia vào thế giới mạng đều muốn xác định được vị trí riêng của mình, thể hiện mình là ai, tính cách và sở thích như thế nào, muốn người khác nhìn hình ảnh mình ra sao… Chính nhu cầu này đã khiến cho hầu như ai tham gia vào mạng cũng thể hiện một nét bản sắc nào đó và mỗi bạn trẻ có chiến lược riêng để thể hiện bản sắc cá nhân trên mạng. Một số cách thức mà người trẻ hay sử dụng là: Xây dựng hình tượng hoàn mỹ cho bản thân; Chọn lọc phẩm cách tốt của bản thân; Thể hiện mình là độc đáo, khác lạ so với số đông… Bên cạnh đó, nhiều bạn trẻ coi mạng như nơi trút tâm sự hoặc xả bực dọc nên không ngại bộc lộ chính kiến về mọi việc, cả tích cực lẫn tiêu cực, qua đó mà bản sắc cá nhân sẽ tự hiện lên [3]. Như vậy, giới trẻ hiện nay thể hiện bản thân qua rất nhiều các hình thức khác nhau như thông qua việc đăng tải các bài viết thể hiện quan điểm của bản thân về các vấn đề trong xã hội hiện nay, các video tự làm… trên các trang mạng xã hội. Với sự hỗ trợ của Internet, những bài viết, video này sau khi được đăng tải sẽ lập tức được chia sẻ một cách nhanh chóng trên cộng đồng mạng rộng lớn. Nếu như trước đây không gian vùng, miền, quốc gia thực sự là những giới hạn cho việc giao tiếp và kết nối mạng lưới xã hội của giới trẻ thì hiện nay trong không gian trực tu ...