VIỆT NAM CÓ NGUỒN TÀI NGUYÊN ĐẤT HIẾM LANTHANID QUÝ GIÁ Khi ưu thế sản xuất các nguyên tố đất hiếm chuyển từ Mountain Pass của Hoa Kỳ sang Bayan Obo của Trung Quốc trong các năm đầu thập niên 1990 thì các ngành công nghệ cao phương Tây biết rằng đã đến lúc phải sống chung với châu Á,
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
VIỆT NAM CÓ NGUỒN TÀI NGUYÊN ĐẤT HIẾM LANTHANID QUÝ GIÁ VIỆT NAM CÓ NGUỒN TÀI NGUYÊN ĐẤT HIẾM LANTHANID QUÝ GIÁKhi ưu thế sản xuất các nguyên tố đất hiếmchuyển từ Mountain Pass của Hoa Kỳ sang BayanObo của Trung Quốc trong các năm đầu thập niên1990 thì các ngành công nghệ cao phương Tâybiết rằng đã đến lúc phải sống chung với châu Á,trong đó có Việt Nam, để bảo đảm nguồn cungyttrium và 15 nguyên tố lanthanid vốn là nguyênliệu chìa khóa cho hàng ngàn ứng dụng kỹ thuậtcao.Việc khai thác công nghiệp các quặng đất hiếm lầnlượt bắt đầu từ các năm 1950, đến nay, trải qua 4thời kỳ: Trước hết là thời kỳ khai thác monazit sakhoáng trên các bãi biển; nhưng khoáng vật phosphatđất hiếm này chứa nhiều thorium có tính phóng xạ,nên từ năm 1965 bắt đầu thời kỳ mới khai tháccarbonat đất hiếm bastnasit nơi các mạch đá vùngnúi Pass bang Colorado (Mỹ). Từ năm 1983, đất hiếmHoa Kỳ mất thế độc tôn do việc mở ra nhiều mỏ đấthiếm ở các nước khác nhau. Đến năm 1991 thì ưuthế lại nghiêng về phía Trung Quốc với sự phát hiệncác mỏ đất hiếm ngoại sinh giàu yttrium, dễ khai thác,dễ chế biến, bao gồm hai loại quặng sắt đất hiếm vàquặng laterit đất hiếm. Năm 2005 vùng mỏ BayanObo (Bạch Vân Ngạc Bác) của Trung Quốc cung cấpphần lớn nguyên liệu cho việc sản xuất 98.000 tấntrong tổng số 105.000 tấn đất hiếm của thế giới.Nguyên liệu chính của công nghệ caoSuốt 4 thập kỷ qua, các tính năng vật lý và hóa họcđặc biệt của các nguyên liệu đất hiếm là trung tâmcủa các nghiên cứu, sáng tạo, phát minh với rất nhiềuứng dụng kỹ thuật từ macro đến micro và nano chonhiều ngành công nghiệp khác nhau: xúc tác hóa họctrong ngành lọc dầu, kiểm tra ô nhiễm trong ngành xehơi, gốm lót cho các động cơ phản lực, nam châmvĩnh cửu cho các ứng dụng từ tính… và dĩ nhiêntrong các ngành chiếu sáng, luyện kim, điện tử, trongcác kỹ thuật quân sự từ màn hình radar đến tia laservà hệ thống điều khiển tên lửa. Thật hiếm có loạinguyên liệu nào như đất hiếm, vừa có tính ứng dụngphổ quát, vừa có tính kỹ thuật cao, lại vừa có nhiềutriển vọng áp dụng cho tương lai, ví như sản xuất cácthùng chứa và ống dẫn hydrogen nhiên liệu cho thờikỳ thế giới cạn kiệt dầu mỏ.Giá các kim loại đất hiếm, sau nhiều lần điều chỉnhnhờ phát hiện các trữ lượng bổ sung và cải tiến côngnghệ sản xuất, cho đến nay vẫn còn rất cao và vì thếcòn hạn chế nhiều phạm vi ứng dụng. Giá bán mỗi kýkim loại lanthanum và cerium năm 2003 lần lượt là 25và 30 USD, gadolinium và yttrium là 78 và 96 USD,erbium và ytterbium là 180 và 484 USD, đặc biệt lênđến 1.600 USD, 3.000 USD và 4.000 USD đối vớieuropium, thullium và lutetium! Nhưng, do tính chấtkhông độc hại và các tính năng hóa lý không thể thaythế nên các nguyên tố đất hiếm vẫn chiếm thế độctôn trong rất nhiều ứng dụng công nghệ cao: Nhóm Y,La, Ce, Eu, Gd và Tb cho kỹ nghệ huỳnh quang, đặcbiệt, các màn hình tinh thể lỏng; nhóm Nd, Sm, Gd,Dy và Pr cho kỹ thuật nam châm vĩnh cửu trong cácthiết bị điện, điện tử, phương tiện nghe nhìn, các máyvi tính và các loại dĩa multi-gigabyte hiện nay; đặc biệtEr trong sản xuất cáp quang và nhóm Gd, Tb, Dy, Ho,Er, Tm có moment từ cực mạnh khả dĩ phát triển kỹthuật làm lạnh từ tính thay thế phương pháp làm lạnhtruyền thống bằng khí ép như hiện nay.Nguồn tài nguyên đất hiếm Việt NamTheo Tổng cục địa chất, trữ lượng các mỏ đất hiếm ởViệt Nam khoảng 7 - 8 tỉ tấn, điều kiện khai thácthuận lợi. Đây là nguồn nguyên liệu dồi dào cho pháttriển ngành công nghiệp điện tử, thủy tinh, luyệnkim...Mỏ đất hiếm Đông Pao nằm trên địa phận xã BảnHon, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu do Công tyTNHH Nhà nước một thành viên Khoáng sản 3 quảnlý khai thác. Mỏ đất hiếm Đông Pao bao gồm trên 30thân quặng lớn nhỏ đã được tìm kiếm tỉ mỉ với tàinguyên trữ lượng đạt trên 10,6 triệu tấn R2O3; 34,7triệu tấn CaF2; 66,7 triệu tấn BaSO4. Riêng 2 thânquặng F.3 và F.7 do Tổng công ty khoáng sản ViệtNam quản lý khai thác đã được thăm dò trữ lượng.Hiện tại, mới chỉ tiến hành khai thác quặng fluorit vớisản lượng hàng năm khoảng 1.000 tấn CaF2 hàmlượng 75 - 80%, cung cấp cho luyện kim.Nguồn đất hiếm ở nước ta đã được phát hiện và khảosát hàng chục năm trước trong nền đá cổ ở miền Bắc(Promeli, 1989). Việc ban hành và gần đây sửa đổi bổsung Luật khoáng sản đã tạo điều kiện cho các nhànghiên cứu và nhà đầu tư quan tâm tốt hơn đối vớinguồn tài nguyên quý giá này, vừa có giá trị kinh tếcao vừa là tiền đề phát triển nhiều ngành công nghệcao ở ngay trong nước, nhất là khi Việt Nam gia nhậpW TO và trở thành thành viên có trách nhiệm củacộng đồng thế giới. Điều đáng mừng là cho đến naytài nguyên đất hiếm nước ta vẫn được bảo tồnnguyên vẹn, gồm các mạch đá “kiểu Mountain Pass”ở miền Bắc và các đới quặng ngoại sinh dễ khai thác“kiểu Bayan Obo” ở miền Nam. Ở Trung Quốc, nhằmmục đích hiện đại hóa ngành công nghiệp, việc“nghiên cứu cơ bản nguyên liệu đất hiếm” được xếpvào một trong 15 nội dung tối ưu tiên của Bộ khoahọc và c ...