Xạ trị bệnh ung thư hạ họng

Tài liệu "Xạ trị bệnh ung thư hạ họng" nhằm cung cấp cho học viên những nội dung về định nghĩa, chỉ định - chống chỉ định, các bước chuẩn bị, các bước tiến hành, theo dõi và xử trí tai biến sau xạ trị bệnh ung thư hạ họng. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xạ trị bệnh ung thư hạ họng XẠ TRỊ BỆNH UNG THƢ HẠ HỌNGI. ĐẠI CƢƠNG Bệnh ung thư hạ họng là một trong những bệnh ung thư đầu cổ xạ trị đóngvai trò quan trọngII. CHỈ ĐỊNH- Ung thư hạ họng, có mô bệnh học đầy đủ- Ung thư hạ họng đã phẫu thuật, hoặc không thể phẫu thuật, hoặc từ chối phẫu thuật.III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH- Thể trạng suy kiệt.- Suy hô hấpIV. CHUẨN BỊ1. Người thực hiện- Bác sỹ xạ trị.- Kỹ sư y - vật lý.- Kỹ thuật viên mô phỏng, vận hành máy xạ.2. Phương tiện- Hệ thống máy xạ (gia tốc hoặc cobalt 60)- Hệ thống cố định: giường mô phỏng, mặt nạ...…- Hệ thống chụp ct mô phỏng.- Hệ thống tính liều pts.3. Người bệnh Người bệnh được giải thích kỹ, r ràng từng bước tiến hành, những khókhăn trong quá trình điều trị để người bệnh phối hợp đặc biệt với những ngườibệnh phải mở thông dạ dày nuôI dưỡng trong suốt quá trình điều trị.V. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH1. Trước khi xạ trị người bệnh cần được hội chẩn với các bác sỹ chuyên khoa rhmnhư: tháo răng giả, nhổ răng sâu. Người bệnh được vệ sinh hàng ngày bằngfluoride.2. Đánh giá tình trạng dinh dưỡng 80 Đối với những người bệnh có tình trạng nuôi dưỡng kém, cần cân nhắc việcmở thông dạ dày, để việc cung cấp năng lượng được đảm bảo trong suốt quá trìnhđiều trị.3. Cố định người bệnh Người bệnh nằm ngửa trong quá trình mô phỏng cũng như điều trị. Ngườibệnh cổ cần được duỗi thẳng, nằm gối đầu trên gối bằng chất dẻo, phù hợp chotừng người bệnh. tư thế này giúp xương hàm dưới, khoang miệng tránh được tổnthương. người bệnh ngậm nêm miệng (nên làm bằng chất liệu có t trọng tươngđương với mô mềm) nêm miệng giúp người bệnh không nuốt trong quá trình tia vìvậy mà thanh quản không di động trong quá trình tia xạ.4. Kỹ thuật mô phỏng Kỹ thuật sử dụng phổ biến nhất đối với ung thư xoang lê, thành sau hầu vàsụn nhẫn, là sử dụng chùm phôtôn đối xứng 2 bên, 1 trường chiếu phôtôn thẳng cổtrước, và trường electron vào hạch cổ sau. Trường chiếu phô tôn đối xứng 2 bên: Giới hạn trên: được xác định là 1,5 cm trên đỉnh của đốt cổ 1 bao gồm cảhạch sau hầu. Giới hạn dưới: thấp nhất có thể, làm sao cho tránh được vai người bệnh nằmtrong trường chiếu. Giới hạn này nên là ít nhất 2cm dưới mép dưới của sụn nhẫnbao gồm cả đỉnh xoang lê. Giới hạn trước vượt quá mép da 1,5 - 2 cm bao gồm sụn giáp, mô mềm (đốivới khối u nguyên phát ở thành sau hầu thì giới hạn này là phía sau mặt da). Giới hạn sau: vượt qua gai đốt sống cổ 2 bao gồm nhóm hạch v. sau 45 gygiới hạn sau được xác định là dọc giữa thân đốt sống cổ, nếu khối u xâm lấn hoặcphát sinh từ thành sau hầu thì giới hạn sau là mép sau thân đốt sống và sử dụng kỹthuật chiếu split với chùm phôtôn 6 mv. Trường chiếu cổ thấp: Giới hạn trên: là giới hạn dưới của 2 trường đối xứng bên. Giới hạn dưới: đối với những trường hợp có nguy cơ thấp ở trung thất thìgiới hạn dưới là bờ dưới đầu trong xương đòn. Đối với trường hợp có nguy cơ cao ở trung thất thì giới hạn dưới là 5 cmdưới bờ dưới đầu trong xương đòn. Che chì 2 đỉnh phổi sao cho chiều ngang trungthất là 8 cm. Giới hạn bên: vị trí qua 1/3 ngoài xương đòn.5. Liều xạ và phân liều hàng ngày 81Đối với xạ trị sau phẫu thuật: Sau 45 gy thu trường chiếu, tránh tủy sống, cổ sau thì tăng liều lên 54 gybằng electron. Tại u nguyên phát nâng liều tới 63 - 70 gy. với phân liều hàng ngàylà 2 gy.Đối với hóa xạ đồng thời: Với ci splatin được truyền vào ngày thứ 1, 22 và 43 (100mg/m2) và truyền 5f-u vào ngày 1 - 5, 22 - 26 , và 43 - 47 với liều 1000mg/m2. Liều xạ sau 45 gy che chì tránh tủy sống nâng liều vào u, hạch tới 70 gy,(vùng cổ sau tăng liều bằng electron). Những người bệnh sau phẫu thuật hoặc mở khí quản. Lỗ mở khí quản phảiđược xạ trị với liều 60 gy, nằm trong trường chiếu đối xứng bên.VI. XỬ TRÍ TAI BIẾN1. Biến chứng cấp- Đau họng, nuốt đau, khàn tiếng, khô miệng tất cả các triệu chứng đó, dẫn đến tình trạng giảm cân, suy kiệt.2. Biến chứng muộn 82 Hoại tử sụn thanh quản, hoại tử mô mềm của thành hầu xảy ra 2- 4 %. phùnề thanh quản. khí quản xảy ra 1 - 6 . T lệ chết liên quan đến xạ đơn thuần là 1 -3 . Chảy máu do vỡ động mạch cảnh. Suy kiệt do hẹp đường tiêu hóa. Khó thở, ngất do phù nề thanh quản, vỡ động mạch cảnh. 83