XỬ TRÍ NHỒI MÁU CƠ TIM CÓ ST CHÊNH LÊN (Kỳ 5)

III. TIM MẠCH HỌC CAN THIỆP 1. Tim mạch học can thiệp (IC), cụ thể hơn là Can thiệp Vành qua da (PCI), cụ thể hơn nữa là Tạo hình MV xuyên lòng mạch qua da (PTCA), nhưng “tạo hình” ở đây chỉ là Nong: Nong MV tức “tái tưới máu” bằng phương pháp cơ học.2. Cần trung tâm trang bị chuyên sâu, êkíp thành thạo. Để biết phải nong những đoạn nào và biết có nong được không, ắt phải chụp ĐMV và xét theo 3 typ A, B, C của “Phân loại hẹp vành ở chụp MV”...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
XỬ TRÍ NHỒI MÁU CƠ TIM CÓ ST CHÊNH LÊN (Kỳ 5) XỬ TRÍ NHỒI MÁU CƠ TIM CÓ ST CHÊNH LÊN (Kỳ 5) III. TIM MẠCH HỌC CAN THIỆP 1. Tim mạch học can thiệp (IC), cụ thể hơn là Can thiệp Vành qua da(PCI), cụ thể hơn nữa là Tạo hình MV xuyên lòng mạch qua da (PTCA), nhưng“tạo hình” ở đây chỉ là Nong: Nong MV tức “tái tưới máu” bằng phương pháp cơhọc. 2. Cần trung tâm trang bị chuyên sâu, êkíp thành thạo. Để biết phải nongnhững đoạn nào và biết có nong được không, ắt phải chụp ĐMV và xét theo 3 typA, B, C của “Phân loại hẹp vành ở chụp MV” (1988 của Ryan & CS)(*). Còn ví dụ đã TSH muốn đánh giá kết quả thực sự “chưa đạt cần bổ sungbằng nong” thì cần chụp MV xét “cấp bậc” tưới máu vành theo “Phân loại TIMI”(1987 của Sheenan, Braunwald & CS; TIMI là n/c “Thrombolysis In MyocardialInfarction”) (**). 3. Chỉ định Nong MV - Cho trường hợp không thể dùng TSH được (NMCT đã quá 6 - 12 giờ; cácchống chỉ định TSH như đang có nguy cơ xuất huyết não …). Nên chỉ định nongMV ngay cho trường hợp nếu dùng TSH (1,5 - 3 giờ truyền TSH) có thể khôngkịp để qua khỏi nguy cơ biến chứng lớn đe dọa sinh mệnh (ví dụ bị blôc nhánh tráimới sinh, đang dọa NNT, RT, dọa sốc do tim …). Đó gọi là Nong MV tiên phát, -primary, direct angioplasty. Kết quả về cứu chữa cơ tim không thua TSH (dựa thửnghiệm lâm sàng lớn), còn tránh biến chứng chảy máu não và kết quả về mặt giảmtái NMCT, giảm tử suất thì tốt hơn so với TSH quy ước. Ngày nay khi có thể TSH hoặc nong MV thì dần dần có xu thế lựa nongMV trực tiếp từ khởi đầu như nêu trên. Khi nong MV họa hoằn cũng gặp kết quả xấu ngay: là thuyên tắc và bóctách MV, cần xử trí phẫu ngay. - Dùng TSH rồi nếu không đạt kết quả (vẫn đau, đoạn ST vẫn tiếp tụcchênh lên thêm): chỉ định nong MV tiếp (gọi là Nong MV cứu vãn (rescueangioplasty). - Cũng có những chỉ định nong MV sau TSH như vậy, nhưng không vìphải “cứu vãn” mà theo kế hoạch, nhằm “kết hợp được với nong” (pharmaco-invasive) cũng tức là Nong “đã được tạo thuận lợi trước” (facilitated PCI) theonhững phương thức như sau: * Dùng nửa liều TSH rồi chuyển nong MV ngay (immediate angioplasty); * Sau dùng TSH (cả liều) 2 - 7 ngày mọi bệnh nhân đều điều trị bổ sungbằng nong MV, gọi là Nong MV trì hoãn (delayed angioplasty); hoặc: * Sau dùng TSH (cũng cả liều) 2 ngày (48 giờ) nếu ai có biểu hiện TMCBcơ tim thì chọn để Nong “bổ sung”, gọi là Nong MV lựa (elective angioplasty). Các tình huống như nêu trên chúng tôi tạm gom trong bảng sau đây: XU THẾ HIỆN NAY VỀ PHỐI HỢP TSH VÀ NONG MẠCH VÀNHTRONG NMCT CẤP Biện C Spháp xử trí CĐ ợ TSH KHÔNG CHỐNG CHỈ ĐỊNH TSH k Thời T hôngđiểm SH kịp T Ngay khi Nong T TSH TSH SH ½có chẩn đoán MV SH liều, chuyể n nong MV ngay Và đã Tiên phátxét chỉ định T 0 ốtếtquả Ntức X P MVthì ấu hẫu cứu vãn T ốtếtquả48 X Ngiờ ấu MV lựa N MV Sau 48giờ - 7 ngày t rì hoãn 4. Stent - Ngày nay Nong MV luôn kèm đặt stent (khung đỡ đặt tên theo người đầutiên sáng chế nó) giảm hẳn được “tái hẹp” MV sau 6 tháng. - Nhưng lại có thể tắc lòng stent do tăng sinh của nội mạc bị kích thích tạichỗ nong, hiện cách chống là stent tẩm sẵn sirolimus. 5. Chống huyết khối Kèm với Nong MV luôn nhớ dùng: - 1 hoặc phối hợp 2, ...