Xuất khẩu gạo VN năm 2012 & Định hướng năm 2013

Kết thúc năm 2012, xuất khẩu gạo đã xác định được vị trí quán quân: Ấn Độ nắm giữ vị trí thứ nhất với 9,5 triệu tấn, thứ hai là VN với 7,8 triệu tấn, Thái Lan tụt xuống thứ 3 với 6,9 triệu tấn gạo. VN đặt mục tiêu sản lượng xuất khẩu năm 2013 đạt khoảng 7,5 đến 7,6 triệu tấn giảm một ít so với năm 2012.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xuất khẩu gạo VN năm 2012 & Định hướng năm 2013Nghiên Cứu & Trao ĐổiXuất khẩu gạo VN năm 2012& Định hướng năm 2013ThS. Trần Huỳnh Thúy PhượngĐại học Kinh tế - Luật TP.HCMKết thúc năm 2012, xuất khẩu gạo đã xác định được vị trí quán quân: ẤnĐộ nắm giữ vị trí thứ nhất với 9,5 triệu tấn, thứ hai là VN với 7,8 triệutấn, Thái Lan tụt xuống thứ 3 với 6,9 triệu tấn gạo. VN đặt mục tiêu sảnlượng xuất khẩu năm 2013 đạt khoảng 7,5 đến 7,6 triệu tấn giảm một ít so với năm2012. Tuy nhiên, với sản lượng gạo sản xuất, xuất khẩu từ năm 2005 đến năm 2012đều tăng nhưng thu nhập người trồng lúa không tăng, thậm chí giảm, nông dân VNnghèo vẫn nghèo. Theo dự báo của VFA, năm 2013 xuất khẩu gạo của VN sẽ gặpnhiều khó khăn và chịu sự cạnh tranh ngày càng gay gắt. Vì vậy, nhất thiết phảichọn một giải pháp cho gạo VN nhằm đảm bảo lợi ích của người trồng lúa cũngnhư cho thương mại lúa gạo ổn định.Từ khóa: Xuất khẩu gạo, VN, lợi ích người trồng lúa, thị trường gạo.1. Tình hình cung cầu gạo trênthế giớiTình hình cung gạo từ năm2002 đến năm 2012 liên tục tăngcả về diện tích và sản lượng. Năm2011, theo Tổ chức Nông-LươngLiên Hiệp Quốc (FAO), dự báo sảnlượng khoảng 721 triệu tấn (trongđó 481 triệu tấn gạo) tăng 2,4 triệutấn. Sản lượng lúa gạo toàn cầutăng 3% so với sản lượng năm 2010mặc dù tình hình lũ lụt hoành hànhtại một số quốc gia châu Á. Sự giatăng này là do diện tích thu hoạchlúa tăng 2,2% lên 164,6 triệu ha vớinăng suất tăng 0,8%, tương đương4,38 tấn/ha. Sản lượng lúa gạo tạiThái Lan, Pakistan, Philippines,Campuchia, Lào, Myanmar bị ảnhhưởng do thời tiết không thuận lợi,song châu Á vẫn chiếm tới 90,3%,tương đương 651 triệu tấn (trongđó 435 triệu tấn gạo) trong tổng sảnlượng lúa gạo toàn cầu năm 2011,48tăng 3% so với sản lượng năm2010. Kết quả này có được chủ yếunhờ sản lượng tăng mạnh tại mộtsố quốc gia như Trung Quốc, ẤnĐộ, Pakistan và VN, trong đó VNđạt 25,53 triệu tấn.Theo dự báo của USDA, năm2012 VN có khả năng vượt quaThái Lan để duy trì vị trí xuất khẩusố một trong xuất khẩu gạo. Cácnhà cung cấp gạo thuộc tốp 10 quốcgia xuất khẩu gạo hàng đầu còn lạilà Ấn Độ, Pakistan, Brazil,…Vìvậy, về phía cung sản lượng gạoVN chiếm vị trí hàng đầu trong cácquốc gia xuất khẩu gạo và chịu sựcạnh tranh quyết liệt từ các nước cónguồn cung gạo còn lại.Hình 1. Sản lượng và diện tích thu hoạch lúa gạo toàn cầu 2002-2011Nguồn: http://www.vietrade.gov.vn/go/2411-san-luong-lua-gao-the-gioi-van-giu-o-muc-cao.htmlPHÁT TRIỂN & HỘI NHẬP Số 9 (19) - Tháng 03-04/2013Nghiên Cứu & Trao ĐổiBảng 1. 10 quốc gia xuất khẩu gạo hàngđầu thế giới năm 2012theo dự báo của USDA Đvt: Triệu tấnXuất khẩu Dự báonăm 2011 năm 2012STTQuốc gia1Thái Lan10,646,502VN7,007,003Ấn Độ4,638,004Pakistan3,413,755Brazil1,290,906Campuchia0,860,807Uruguay0,840,858Myanmar0,770,609Argentina0,730,6510Trung Quốc0,480,50Nguồn:http://www.vietfin.net/xuat-khau-gao-viet-nam-2012-hien-tai-va-tuong-lai/2. Nhu cầu gạo trên thế giớiNăm 2012, theo dự báo nhậpkhẩu gạo của châu Phi khoảng10,5 triệu tấn, giảm 2% so vớinăm 2011. Do nguồn cung dồidào khiến một số nước nhưBenin, Guinea, Sierra Leone vàTanzania cắt giảm lượng gạonhập khẩu. Tổ chức FAO cũngdự báo lượng gạo nhập khẩucủa Ai Cập khoảng 100 nghìntấn, giảm so với mức 350 nghìntấn năm 2011. Nigeria, quốcgia nhập khẩu nhiều gạo nhấttại châu Phi, cũng được dự báosẽ giảm lượng gạo nhập khẩuxuống 8%, ở mức 1,9 triệu tấn.Ngoài lí do sản lượng năm 2011tăng thì việc chính phủ áp đặt cácbiện pháp bảo vệ mới hoạt độngsản xuất trong nước là nguyênnhân khiến nhập khẩu tại quốcgia này suy giảm. Nằm trongmục tiêu đến năm 2015 trở thànhquốc gia tự cung về gạo, Chínhphủ Nigeria sẽ áp dụng mức thuếsuất 25% đối với lúa/gạo nhậpkhẩu bắt đầu từ ngày 1/7/2012.Ngoài ra, Chính phủ có kế hoạchnâng thuế nhập khẩu gạo xayxát/bán xay xát từ 20% lên 40%cũng sẽ được triển khai. Điềunày có nghĩa là mặt hàng sẽ cómức thuế nhập khẩu 50% và dựkiến đến 31 tháng 12 năm 2012sẽ tăng lên 100%. Triển khai cácbiện pháp này sẽ đánh dấu mộtsự thay đổi trong chính sách hảiquan của Nigeria, theo đó trongnhững năm gần đây quốc gia nàyđã có những điều chỉnh giảm vềthuế suất phù hợp với lộ trình củaChương trình thuế quan chungtrong Cộng đồng kinh tế cácquốc gia Tây Phi. Trong khi đó,một số thị trường lớn khác trongkhu vực như Senegal dự kiến sẽtăng 4% lượng gạo nhập khẩulên ở mức 780 nghìn tấn; Coted’Ivoire và Nam Phi tăng lên ởmức tương ứng là 900 nghìn và950 nghìn tấn1.Nhập khẩu gạo của các nướcchâu Mỹ Latinh và vùng Caribedự báo cũng tăng 6% lên 3,7triệu tấn trong năm 2012. Dự báosản lượng trong nước giảm khiếnBrazil phải tăng lượng gạo nhậpkhẩu lên 800 nghìn tấn, cao hơn200 nghìn tấn so với năm 2011.Thiếu hụt sản lượng tại Haiti,Mexico, Panama và Peru cũngbuộc các quốc gia phải nhập khẩugạo nhiều hơn. Trong k ...