Ảnh hưởng của tâm lý nhà đầu tư đến biến động giá cổ phiếu niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Nghiên cứu này đóng góp thêm cở sở lý thuyết về nghiên cứu tâm lý hành vi nhà đầu tư bằng phương pháp gián tiếp có tác động như thế nào đến biến động giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Từ khóa: Tâm lý nhà đầu tư, giá cổ phiếu, ROE, doanh thu, CPI, GDP.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ảnh hưởng của tâm lý nhà đầu tư đến biến động giá cổ phiếu niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam Ảnh hưởng của tâm lý nhà đầu tư đến biến động giá cổ phiếu niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam Phạm Tiến Mạnh Khoa Tài chính, Học viện Ngân hàng Ngày nhận: 29/01/2023 Ngày nhận bản sửa: 05/04/2023 Ngày duyệt đăng: 14/04/2023 Tóm tắt: Nghiên cứu này sử dụng dữ liệu từ 198 công ty niêm yết trên Sở Giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) trong giai đoạn 2011- 2021 để kiểm định xem tâm lý nhà đầu tư trên thị trường có ảnh hưởng đến biến động giá cổ phiếu hay không. Bằng việc sử dụng các phương pháp nghiên cứu định lượng như OLS, FEM, REM, GLS, Hausman, Wald, Wooldridge; kết quả nghiên cứu cho thấy, tâm lý nhà đầu tư đối với từng cổ phiếu riêng lẻ, tâm lý nhà đầu tư đối với toàn bộ thị trường có tác động cùng chiều, có ý nghĩa thống kê với biến động các cổ phiếu niêm yết. Ngoài ra, khả năng sinh lời, tốc độ tăng trưởng doanh thu của doanh nghiệp cũng có ảnh hưởng tích cực đến biến động giá cổ phiếu, trong khi CPI và GDP có mối quan hệ ngược chiều. Nghiên cứu này đóng góp thêm cở sở lý thuyết về nghiên cứu tâm lý hành vi nhà đầu tư bằng phương pháp gián tiếp có tác động như thế nào đến biến động giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Từ khóa: Tâm lý nhà đầu tư, giá cổ phiếu, ROE, doanh thu, CPI, GDP Impacts of investor sentiment on stock price volatility on listed fims in Vietnam Abstract: This study uses data from 198 companies listed on the Ho Chi Minh City Stock Exchange in the period 2011-2021, to test whether or not investor sentiment in the market affects stock price movements. By using quantitative research methods such as OLS, FEM, REM, GLS, Hausman, Wald, Wooldridge; the research results show that investor sentiment for each individual stock, investor sentiment for the entire market have a positive and statistically significant impact on the volatility of listed stocks. In addition, profitability, revenue growth rate of enterprises also have a positive influence on stock price volatility, while CPI and GDP have an inverse relationship. This research contributes to the theoretical basis of investor psychology by indirect methods on how it influences on stock price movements. Keywords: Investor sentiment, stock price, ROE, revenue, CPI, GDP. Doi: 10.59276/TCKHDT.2023.07.2484 Pham, Tien Manh Email: manhpham@hvnh.edu.vn Finance Faculty, Banking Academy of Vietnam Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng © Học viện Ngân hàng Số 254- Tháng 7. 2023 22 ISSN 1859 - 011X PHẠM TIẾN MẠNH 1. Giới thiệu thị trường niêm yết tại Việt Nam. Để trả lời câu hỏi trên, nghiên cứu sử dụng dữ liệu và Từ lâu, tâm lý nhà đầu tư được coi là yếu kết quả giao dịch của 198 công ty đang niêm tố quan trọng ảnh hưởng đến biến động giá yết trên HOSE, thực hiện phân tích thông chứng khoán trên thị trường. Tâm lý nhà qua các mô hình hồi quy để đưa ra kết quả đầu tư trên thị trường là sự phản ánh thái độ nghiên cứu phù hợp nhất. Sau phần cơ sở của họ đối với biến động giá cả; với 4 yếu lý thuyết, bài nghiên cứu trình bày phương tố chính phản ánh tâm lý của nhà đầu tư, đó pháp nghiên cứu, kiểm định, đưa ra kết quả là tâm lý tự tin thái quá; tâm lý tiếc nuối; và từ đó đề xuất một số khuyến nghị dành tâm lý sợ thua lỗ; tâm lý bầy đàn (Pinglin cho các nhà đầu tư tham gia giao dịch cổ He và cộng sự, 2020). phiếu trên thị trường. Tâm lý nhà đầu tư khi tham gia giao dịch được giải thích thông qua lý thuyết về tài 2. Cơ sở lý thuyết và tổng quan nghiên cứu chính hành vi, đây là một bộ phận của kinh tế học, nghiên cứu hành vi con người và tác Lý thuyết tài chính hành vi động của nó đến thị trường tài chính. Thực Nền tảng của lý thuyết tài chính hành vi xuất tế, tài chính hành vi không tập trung nghiên phát từ học thuyết triển vọng của Tversky cứu các giá trị nền tảng của chứng khoán và Kahneman (1979) khi nghiên cứu thực mà chỉ xem xét dựa trên khía cạnh tâm lý nghiệm các mô hình mô tả về quyết định của nhà đầu tư, cố gắng giải thích vì sao họ của nhà đầu tư được thực hiện trong điều lại mua, bán chứng khoán. Bên cạnh đó, kiện có các mức độ rủi ro. Theo lý thuyết tài chính hành vi còn giải thích những biểu này, thái độ và rủi ro không tương đồng với hiện mang tính tâm lý của nhà đầu tư trên được và mất trong đầu tư; nhà đầu tư có xu thị trường tài chính, sử dụng những kiến hướng không ưa thích rủi ro trong vùng lãi thức về tâm lý học, xã hội học và tài chính khi xu hướng đầu tư tiến triển thuận lợi, học để giải thích những hành vi bất thường trong khi họ lại thích mạo hiểm nhiều hơn của nhà đầu tư (Nguyễn, 2022). trong vùng thua lỗ. Cụ thể hơn, khi khoản Việc đo lường tâm lý nhà đầu tư có thể đầu tư đã mang lại lợi nhuận, nhà đầu tư có thông qua phương pháp trực tiếp hoặc gián xu hướng nắm chắc khoản lợi nhuận hiện tiếp, như phỏng vấn, trả lời câu hỏi trong tại, đồng thời e ngại tiếp tục đầu tư thêm để quá trình đầu tư; chỉ số niềm tin người tiêu gia tăng lợi nhuận trong tương lai. Trong dùng; hoặc các sự kiện trong đời sống, kinh khi ...