Bài giảng Chuẩn đoán và điều trị choáng tim - ThS. BS. Hồ Huỳnh Quang Trí

Bài giảng "Chuẩn đoán và điều trị choáng tim" cung cấp cho người đọc các kiến thức: Định nghĩa choáng tim, chuẩn đoán choáng tim, thực hành choáng tim, nguyên nhân gây choáng tim và hội chứng mạch vành cấp, dự báo choáng tim trong hội chứng mạch vành cấp,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chuẩn đoán và điều trị choáng tim - ThS. BS. Hồ Huỳnh Quang TríCHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ CHOÁNG TIM ThS BS Hồ Huỳnh Quang Trí Trưởng Khoa Hồi sức Viện Tim ĐỊNH NGHĨA CHOÁNG TIM Choáng (shock) : tình trạng HA thấp (tâm thu < 90 mm Hg) + giảm tưới máu nặng các cơ quan (biểu hiện là rối loạn tri giác, thiểu niệu, đầu chi lạnh). Choáng tim (cardiogenic shock) : choáng do rối loạn nặng chức năng bơm của tim. CHẨN ĐOÁN CHOÁNG TIM Một số tác giả chẩn đoán choáng tim dựa và các tiêu chuẩn huyết động : chỉ số tim < 2,2 l/phút/m2 và áp lực động mạch phổi bít > 18 mm Hg. Chẩn đoán choáng tim dựa vào các tiêu chuẩn huyết động đòi hỏi phải có ca-tê-te Swan-Ganz và máy đo cung lượng tim. Đo cung lượng tim bằng ca-tê-te Swan-Ganz cho kết quả không đúng khi cung lượng tim < 2,5 l/phút và khi có thủng vách liên thất. Đo cung lượng tim bằng ca-tê-te Swan-Ganz là một phương pháp khảo sát xâm nhập, hiện không được chuộng bằng siêu âm tim. Chẩn đoán choáng tim trong các nghiên cứu đa trung tâm lớnGọi là choáng tim khi HA tâm thu < 90 mm Hg trong ít nhất 1 giờ và : Không đáp ứng với truyền dịch đơn thuần Là hậu quả của rối loạn chức năng tim, hoặc Có kết hợp với những dấu hiệu giảm tưới máu cơ quan hoặc chỉ số tim < 2,2 l/phút/m2 và áp lực ĐMP bít > 18 mm Hg.Những BN sau đây cũng được xác định là có choáng tim : BN có HA tâm thu tăng lên > 90 mm Hg trong vòng 1 giờ sau khi truyền thuốc tăng co bóp, và BN tử vong trong vòng 1 giờ sau khi bị tụt HA nhưng thỏa những tiêu chuẩn chẩn đoán choáng tim khác. Trong thực hànhPhải nghĩ đến chẩn đoán choáng tim khi thấy bệnh nhân : có HA thấp (tâm thu < 90 mm Hg) kèm dấu hiệu giảm tưới máu các cơ quan (rối loạn tri giác, thiểu niệu, đầu chi lạnh) một bệnh tim có thể gây choáng tim (ví dụ NMCT cấp) và không có biểu hiện thiếu thể tích tuần hoàn (hoặc có biểu hiện quá tải tuần hoàn). Trong thực hành Khi đã nghĩ đến choáng tim, ngoài việc theo dõi các sinh hiệu thường qui (mạch, huyết áp, nhịp thở), cần phải : Theo dõi tiền tải của BN : đặt ca-tê-te Swan-Ganz nếu có điều kiện, tối thiểu phải đặt ca-tê-te TMTT Đặt thông tiểu theo dõi cân bằng xuất nhập (mỗi 6-12 giờ) Theo dõi SpO2 Đặt ca-tê-te trong động mạch (để theo dõi huyết áp liên tục và lấy khí máu động mạch) nếu có điều kiện X-quang tại giường : đánh giá mức độ sung huyết phổi Siêu âm tim tại giường : đánh giá co bóp của các tâm thất, vận động vùng thất trái, phát hiện và đánh giá độ nặng hở van tim cấp, phát hiện thủng vách liên thất, chèn ép tim cấp. NGUYÊN NHÂN CHOÁNG TIM Hội chứng mạch vành cấp Bệnh cơ tim giai đoạn cuối Viêm cơ tim Chấn thương (giập) tim Sau mổ tim hở với tuần hoàn ngoài cơ thể Choáng nhiễm trùng kèm ức chế nặng chức năng cơ tim Tắc nghẽn buồng tống thất trái (hẹp van ĐMC, bệnh cơ tim phì đại tắc nghẽn) Tắc nghẽn đổ đầy thất trái (hẹp van 2 lá, u nhày nhĩ trái) Hở van 2 lá cấp (đứt dây chằng), hở van ĐMC cấp(Hollenberg SM, Kavinsky CJ. Ann Intern Med 1999;131:47-59)Phân loại hội chứng mạch vành cấp Nguyên nhân choáng tim trong hội chứng mạch vành cấp Suy chức năng thất trái : chiếm tỉ lệ 80%, thường tương ứng với hoại tử + TMCB nặng > 40% khối lượng thất trái. Suy chức năng thất phải (do nhồi máu thất phải) : chiếm tỉ lệ 2,8%. Dấu hiệu : áp lực TMTT  kèm phế trường sáng, không có sung huyết phổi, thành tự do thất phải vô động trên siêu âm tim. Hở van 2 lá cấp : chiếm tỉ lệ 6,9%, có thể do rối loạn chức năng hoặc đứt cơ trụ. Tử vong cao. Thủng vách liên thất : chiếm tỉ lệ 3,9%. Tử vong rất cao : Ở những BN được điều trị nội khoa tử vong là 24% sau 24 giờ, 46% sau 1 tuần và 67- 82% sau 2 tháng.(J Am Coll Cardiol 2000;36:1063-1070)(N Engl J Med 2002;347:1426-1432)Dịch tễ học choáng tim trong hội chứng mạch vành cấp Choáng tim có thể gặp trong tất cả các dạng của hội chứng mạch vành cấp, tần suất cao nhất là trong NMCT cấp với ST chênh lên (4,2 – 7,2%), kế đó là trong NMCT cấp không có ST chênh lên (2,1 – 2,9%). Trong NMCT cấp với ST chênh lên biến chứng choáng tim thường xuất hiện trong vòng 48 giờ đầu. Trong NMCT cấp không có ST chênh lên biến chứng choáng tim thường xuất hiện trễ (> 3 ngày).(Lancet 2000;356:749-756)(Circulation 1999;100:2067-2073) Tần suất choáng tim trong NMCT cấp : khảo sát 9076 BN ở Worcester (Massachusetts) 1975-1997Goldberg RJ, et al. N Engl J Med 1999;340:1162-1168 Tử vong trong NMCT cấp – có / không có biến chứng choáng tim – 1975-1997Goldberg RJ, et al. N Engl J Med 1999;340:1162-1168 Dự báo choáng tim trong hội chứng mạch vành cấp Dự báo choáng tim giúp nhận diện nhữn ...