Bài giảng Đại cương ký sinh trùng: Vi nấm

Bài giảng "Đại cương ký sinh trùng: Vi nấm" giới thiệu các vấn đề về nấm như: cấu trúc tế bào, dinh dưỡng, đời sống, phân loại và sinh sản của vi nấm. Các loại thuốc kháng nấm. Kỹ thuật xác định vi nấm gây bệnh. Phương pháp chẩn đoán và điều trị các bênh do vi nấm cùng một số nội dung khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Đại cương ký sinh trùng: Vi nấm6/27/2017CẤU TRÚC TẾ BÀO- Tế bào nhân thật- Nhiễm sắc thể lưỡng bộiVI NẤMCẤU TRÚC TẾ BÀO- Không có diệp lục tốCẤU TRÚC TẾ BÀOThành tế bào- Carbohydrat: chitin, chitosan, cellulose, glucan, mannan- Protein: giàu sulfur, thường đóng vai trò enzymMàng tế bào- Phospholipid: nhiều loại, tỷ lệ thay đổi tùy theo chủng- Sterol: ergosterol, zymosterolĐiều hòa hấp thu/bài tiết Kiểm soát trao đổi chấtSinh tổng hợp thành tế bào, nang Bảo vệ tế bào Chống lại sự thay đổi ápsuất thẩm thấu…CẤU TRÚC TẾ BÀOCẤU TRÚC TẾ BÀOTế bào chấtTế bào chất- Đa nhân- Các bào quan khác: Golgi, ribosom, lưới nội chất, túi- Ty thểchuyên chở/bài tiết…- Không bào: chứa enzm,chất biến dưỡng, chất dựtrữ16/27/2017ĐỜI SỐNGPHÂN LOẠI- Dị dưỡng- Nấm men: đơn bào- Hoại sinh hoặc ký sinh- Có ích hoặc gây hại- Môi trường pH thấp (5), phát triển được ở nồng độ muốivà đường caoPHÂN LOẠIPHÂN LOẠI- Nấm sợi: đa bào- Nấm lưỡng hình- Sợi nấm có/không vách ngăn- Sợi nấm có/không màu (thuốcSợi nấmkhí sinhnhuộm Lactophenol cotton blue)- 20 – 300C ở dạng nấm sợi- 35 – 370C ở dạng nấm men- Sợi nấm dinh dưỡng và sợi nấmkhí sinh (sinh sản)Sợi nấm dinh dưỡngSINH SẢNSINH SẢNNấm menNấm men- Hữu tính: 2 tế bào men phối hợp thành lập túi và các bàotử túi- Vô tính bằng cách nảy chồi/ sinh bào tử chồi/ cắt đôi/ tạosợi nấm giảNảy chồi26/27/2017SINH SẢNSINH SẢNNấm sợiNấm men- Sinh sản bằng trứng: 2 sợi nấm nẩy 2 chồi  2 chồi hòanhập, 2 nhân giao hợp tạo trứng  Trứng theo gió đến môitrường mớiChia đôiSợi nấm giảSINH SẢNSINH SẢNNấm sợiNấm sợi- Sinh sản bằng túi: Sợi nấm sơ lập  sợi nấm hậu lập(2 nhân)  2 nhân giao hợp tạo 1 hợp tử  bào tửnằm trong túi (bào tử túi)- Sinh sản bằng đảm: tương tự sinh sản bằng túi nhưngbào tử mọc ra ngoài tạo thành đảm (bào tử đảm)Sinh sản bằng túiSINH SẢNSINH SẢNNấm sợiNấm sợiNấm túiNấm đảmSinh sản bằng đảm36/27/2017SINH SẢNSINH SẢNNấm sợiNấm sợi- Sinh sản vô tính bằng bào tử đốt/ bào tử bao dầy/ bào tửđính nhỏ/ bào tử đính lớn…Bào tử đốtBào tử bao dầyBào tử đính lớnBỆNH NHIỄM NẤMSử dụngthuốcBào tử đính nhỏTHUỐC KHÁNG NẤM• Nhóm imidazol: PO hoặc bôi, độc ganKỹ thuật yhọc• Amphotericin B: PO nếu nhiễm nấm ở ruột, IV nếu nhiễmUng thưnấm nội tạng; gây độc thậnBệnh lý(bỏng, suydinhdưỡng…)Suy giảmmiễn dịchVùng dịchtễBệnhnhiễmnấm• Flucytoxin: PO• Nystatin• Griseofulvin: PO, chỉ định khi nhiễm nấm da• Terbinafin: thường dùng trị nấm móng…KỸ THUẬT XÁC ĐỊNH VI NẤM GÂY BỆNHLy trích vi nấm từbệnh phẩm- Nuôi cấy trêncác môi trườngkhác nhauQuan sát khóm- Dạng khóm- Màu sắc- Chất tiết- Tốc độ phát triển…Quan sát đặcđiểm hiển vi- Dạng sợi nấm- Dạng bào tử- Cấu tử đặc biệtNẤM MEN GÂY BỆNH1. Candida2. CryptococcusVi nấmgâybệnhKỹ thuật sinh họcphân tửKhảo sát tính chấthóa lý, sinh lý3. Malassezia- Ánh sáng- pH- Chất dinh dưỡngđặc biệt…46/27/2017PHÂN LOẠI1. Candida albicans: tác nhân gây bệnh nhiễm Candida chủyếu ở người2. Candida non-albicans: như C.tropicalis, C.glabrata…CANDIDA SPP.HÌNH THỂĐỘC LỰC- Nấm đa hình1. Khả năng kết dính với mô ký chủ- Dạng men: hình cầu, sinh sản bằng hình thức nẩy chồi- Tính kỵ nước: tăng kết dính với mô ký chủ- Ống mầm- Mannan: liên quan đến tính kỵ nước, giảm đáp ứng miễn dịch của- Sợi nấm giả/ thật, có thể tạo bào tử bao dàyký chủ2. Tính lưỡng hình: dạng sợi giúp vi nấm phát triển dọctheo rãnh tế bào và xuyên qua các lỗ vào mô3. Sản xuất enzym ly giải các protein thuộc hàng rào miễndịch của ký chủDỊCH TỄ - BỆNH SINHDỊCH TỄ - BỆNH SINH- Hoại sinh ở người và động vật máu nóng- Các yếu tố nguy cơ- Sống chủ yếu ở niêm mạc cơ quan tiêu hóa, hiếm khi cốđịnh trên da khô và nhẵn- Gây bệnh khắp nơi trên cơ thểRăng giảHút thuốcĐái tháođường,ung thư…Suy giảmmiễn dịchNằm việnBệnhnhiễmCandidaĐặt ốngthông5 ...