Bài giảng Nội cơ sở 1 - Bài 9: Khám lâm sàng bộ máy tiêu hóa

Bài giảng này giúp người học có thể: Biết được cách hỏi bệnh khi bắt đầu thăm khám bộ máy tiêu hóa, xác định tương quan giải phẫu của các cơ quan, nắm vững kỷ thuật khám lâm sàng các cơ quan tiêu hóa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Nội cơ sở 1 - Bài 9: Khám lâm sàng bộ máy tiêu hóa Khámlâmsàngbộmáytiêuhoá KHÁMLÂMSÀNGBỘMÁYTIÊUHÓAMụctiêu1.Biếtđượccáchhỏibệnhkhibắtđầuthămkhámbộmáytiêuhóa.2.Xácđịnhtươngquangiảiphẩucủacáccơquan.3.NắmvữngkỷthuậtkhámlâmsàngcáccơquantiêuhóaI.ĐẠICƯƠNG Bộ máytiêuhóabắtđầutừ miệngđếnhâụ môn,gồm ốngtiêuhóavàcáctuyếntiêuhóa.Miệngvàhậumôncóthểkhámtrựctiếp,phầncònlạinằmtrongổbụng.Muốnthămkhámphảikếthợphỏibệnh,khámlâmsàngvàcậnlâmsàng.II.HỎIBỆNH Dựavàodấuchứcnăngcóthể gợiýchẩnđoántrong1số trườnghợpđiểnhình.1ĐauCócáctínhchấtsau:1.1Vịtríxuấthiện Thượngvị,hạsườnphải,hạsườntrái.1.2Hướnglan Lênngực,rasaulưng,lênvaiphải,sauxươngức.1.3Diễnbiếncơnđau Độtngột,kéodàiâmỉ,từngcơn,chukỳ,địnhkỳ.1.4Kiểuđau Xoắnthắt,quặn,cắngtứchoặcdữdộinhưdaođâm.1.5Tưthếchốngđauđặcbiệt Gốingực,gậpđùivaòbụng,nằmsấp1.6Yếutốảnhhưởngđếncơnđau Bữaăn,rượu,thuốckhángviêmnhư Aspirin, corticoides,thuốctrunghòatoan.1.7Triệuchứngkèmtheo Buồnnôn,nôn,ợhơi,đạitiệnrốiloạnphân,sốt,chánăn,vàngda,gầy. Khámlâmsàngbộmáytiêuhoá2.Nôn Làhiệntượngcácchấtchứatrongdạ dàybị tốngrangoàibằngđườngmiệng,thuờngkèmtheobuồnnôn,lợmgiọng;chấtnôncómáu,thứcăn,nônvọt, nônkhangặptrongcácbệnhtiêuhóa;ngộđộc;viêmmàngnão,tăngápsọnão,thai nghén.3.Oẹ Docothắtcủalồngngựcvàcơ hoànhkhiđạtđếncaođiểmsẽ đẩycácthànhphầntrongdạdàyrangoàivàgâyranôn4.Ợ Làhiệntượngứalênmiệngnướcvàhơitrongdạdày,thựcquảndodạdày, tâmvị vàthựcquảncothắtkhôngđồngthờikèmcothắtcơ hoànhvàcơ thànhbụng.5.Rốiloạnnuốt. Biểuhiệnbệnhlýcủahọngvàthựcquản5.1Nuốtđau Trongviêmhọng,ápxethànhsauhọng.Nuốtđau,nuốtvướngsauxươngức.5.2Nuốtkhó Từ nhãođếnlỏng,gặptronghẹpthựcquản,ubỏngthựcquản,utâmvị,u trungthấtchènépthựcquản..5.3Trớ Thứcănxuốngchỗhẹpkhôngquađượcgâycảmgiáckhónuốtđồngthờiđingượctrởlạilênmiệnggặptronggiãnthựcquản,uthựcquản5.4Nghẹnđặcsặclỏng Gặptrongliệtmànhầu.6.Rốiloạnvềsựngonmiệng Thèmănhoặckhôngmuốnăn,đầybụng,khótiêu.7.Rốiloạnđạitiện Tiêuchảy,táobón,lỵ8.Vàngda,mắtIII.KHÁMLÂMSÀNGTIÊUHÓA Quátrìnhkhámchialàmhaiphần:Khámtiêuhóatrênvàdướ i;Khámtiêu hóagiữa.1.Khámtiêuhóatrênvàdưới Khámlâmsàngbộmáytiêuhoá1.1KhámmôiBìnhthường:màuhồng,cânxứng,ẩmướt.Bệnhlý:+Tímtrongsuytim,timbẩmsinhcótím,suyhôhấpmãn,thiếuoxymáu,sốtrét+Nhợtnhạt:trongthiếumáu.+Môikhôtrongsốtcao,nhiễmtrùng.+Herpesmôi:trongnhiễmvirus,nứtmôitronggiangmaibẩmsinh1.2Miệng Dùngđènchiếuvàđèlưỡikhám.Bìnhthường:niêmmạcmiệnghồngnhẵn,ướt.Bênhlý:+Loét:trongbệnhbạchcầucấp,nhiễmkhuẩn,viêmmiệng(noma),thiếuvitamin A,C,PP+HạtKopliktrongsởi,sưnglỗốngsténontrongbệnhquaibị1.3.Lưỡi Cóchứcnăngvậnđộng,vịgiácvàgópphầnvàophátâmBìnhthường:Hồng,ướt,gailưỡirõđều.Bệnhlý:+Trắngbẩn,đỏ,khôgặptrongnhiễmkhuẩn,đặcbiệttrongthươnghàn+Lưỡimấtgai:trongthiếumáu.+Loétphanhlưỡi:gặptronghogà.+Thâmđentrongtăngurêmáu,addison,niêmmạcdướilưỡivàngtrongứmật1.4.LợirăngLàphầnmềnbámchungquanhvàphíadướ ichânrăng.Bìnhthường:lợihồng,bóngướt.Bệnhlý:+Loétlợitrongnhiễmđộcchì,thủyngân,thiếuvitaminA,C,PP.+Viêmmũchânrăng,viêmmiệng(noma).+Răngmọcchậmtrongbệnhcòixương,răngdễ rụngtrongđáitháođường,sâu răng.1.5.Khámhọng(H1) Làngãbagiữahôhấp,tiêuhóa,vàthôngvớitaiquavòiEustachenênkhibịbệnhsẽảnhhưởngđếnnuốt,thởvànghe. Khámlâmsàngbộmáytiêuhoá Bảobệnhnhânhámiệngdùngđèlưỡ inhẹ nhàng ấnlưỡ ixuống,phátâm“a”sẽthấy:Trênlàlưỡigàvàmànghầu.Haibênlàhaituyếnhạnhnhânởgiữacộttrướcvàsau.Phíasaulàthànhhọng.+Bìnhthường:mànghầunânglêntrênlưỡigànânglêntrênvàrasau.+Bệnhlý:*Liệtmànghầumộthoặchaibêngặptrongbệnhbạchhầu(dấuvénmàng)gây sặclênmũikhinuốt.*Haituyếnhạnhnhânbìnhthườngkhôngvượtqúatrụ trước,khisưngtocómủ,giảmạcgặptrongviêmmủ,bạchhầuhoặcviêmtuyếnxơteo.*Thànhsauhọngxunghuyếtđỏrựchoặccóhạttrongviêmhọng. H1 Dựavào ...