Bài giảng Phân bón và độ phì - Chương 3: Các quan hệ cơ bản giữa đất và cây trồng

Bài giảng Phân bón và độ phì - Chương 3: Các quan hệ cơ bản giữa đất và cây trồng trình bày những nội dung như sự chuyển hóa các chất dinh dưỡng trong đất, tổng quát về các tiến trình trong môi trường đất, sự trao đổi ion trong đất
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Phân bón và độ phì - Chương 3: Các quan hệ cơ bản giữa đất và cây trồng CHƯƠNG3 CÁCQUANHỆCƠBẢNGIỮAĐẤTVÀCÂYTRỒNG BÀI1:SỰCHUYỂNHÓACÁCCHẤTDINHDƯỠNGTRONGĐẤT1Tổngquátvềcáctiếntrìnhtrongmôitrườngđất Sựtươngtáccủacáctínhchấtvậtlý,hóahọcvàvisinhvậtcủađấtsẽquyếtđịnh khảnănghữudụngcủacácchấtdinhdưỡngtrongđấtđốivớicâytrồng.Nghiêncứucáctiếntrìnhvậtlý,hóahọcvàsinhhọctrongđấtgiúpchúngtacókhảnăngquảnlýđấtmột cáchthíchhợpđể tăngcườngsự hữudụngcủacácchấtdinhdưỡngtrongđấtvàkhảnăngsảnxuấtcủacâytrồng.Mụcđíchcủabàinàylàtómtắtcácphảnứngtraođổiiontrongđất,sựdichuyểncủaiontrongdungdịchđấtvàsựhấpthuioncủacâytrồng. Sựcungcấpchấtdinhdưỡngđếnrễcâytrồnglàmộttiếntrìnhđộng.Câyhấpthucácchấtdinhdưỡng(cationvàanion)từ dungdịchđấtvàgiảiphóngmộtlượngtương ứngcácionnhư H+,OH,HCO3.Khicósự thayđổinồngđộ iontrongdungdịchđất,dungdịchđấtsẽđượcđệm(cungcấp)bởicácionbịhấpthụbềmặttrêncáckhoángsét trongđất.Khicósự mấtđicủacáciontrongdungdịchđấtsẽ dẫnđếnsự giảiphóng mộtphầntươngứngcáciontừbềmặtkhoángsétnày.Đấtluôncóchứacáckhoángchất cóthểtáibổsungvàodungdịchđấtvớinhiềuloạiionkhácnhau.Ngượclạikhinồngđộcáciontrongdungdịchđấttănglêndobónphânhaydocácnguyênnhânkhácthìnhờtính đệmnàycóthểdẫnđếnsựhấpthụhaykếttủacácionnày. Cáctiếntrìnhvisinhvậttrongđấtrấtbiếnđộngcácvisinhvậthấpthucáciontrongdungdịchđấtthànhchấtdinhdưỡngchochúngtừđóchúngtổnghợpthànhcácmô củariêngchúng,khicácvisinhvậtnàychếtđicácionnàysẽđượcgiảiphóngtrảlạicho dungdịchđất.Chínhsựhoạtđộngcủacácvisinhvậtsẽhìnhthànhvàphângiảicácchất hữucơ thànhmùntrongđất.Cáctiếntrìnhđộngnàyphụ thuộcrấtnhiềuvàosự cungcấpnănglượng(carbon)củachấthữucơ,cácchấtkhoáng,vànhiềuyếutốkhác.Rễcâytrồngvàvisinhvậtđềusử dụngO2từ trongđấtvàthảiraCO2chocáchoạtđộngtraođổichấtcủachúng.Kếtquảlànồngđộ CO2trongmôitrườngđấtthườngcaohơnmôitrườngkhôngkhíbêntrên.Sựkhuếchtáncácchấtkhínàytrongđấtchịuảnhhưởngrất lớnbởiẩmđộđấtvàcácyếutốkhác,cácyếutốnàylàmthayđổipHdungdịchđất,sựhữudụngcủacácchấtdinhdưỡngtrongđất,vàkhả nănghấpthụchấtdinhdưỡngbởi cây. Nhiềuyếutốmôitrườngvàcáchoạtđộngcủaconngườicóthểảnhhưởngđếnnồngđộcáciontrongdungdịchđất,nồngđộnàysẽtươngtácvớicáctiếntrìnhhóahọc vàsinhhọctrongđất.Tấtcảcáctiếntrìnhtrênđềurấtquantrọng,quyếtđịnhđếnkhảnănghữudụngcủacácchấtdinhdưỡngđốivớicâytrồng,tuynhiêntùythuộcvàotừngchấtdinhdưỡngriêngbiệt,tiếntrìnhnàycóthểquantrọnghơntiếntrìnhkhácvàngượclại.Vídụ,cáctiếntrìnhcủavisinhvậtkháquantrọngđốivớisựhữudụngcủaNvàShơnlàcácphảnứngtraođổibềmặtcủacáckhoáng,ngượclạiđốivớiK,CavàMgcác phảnứngtraođổibềmặtcóthểlàquantrọnghơncả.Dĩnhiên,cáctiếntrìnhnàydiễn rarấtphứctạpnêntrongphầnnàychỉcóthểmôtảmộtcáchtổngquátvềsựhữudụng củacácchấtdinhdưỡngđốivớicâytrồng. 1 Dinhdưỡnghấp thubởicâytrồng Khôngkhítrong 1 đất 1 Cáciontraođổivà 2 hấpthụbềmặt 3 10 9 1 4 Dung 1 dịch 8 đất 11 6 5 Chấthữucơvà 7 12 1 Cácphầnrắnvà visinhvật khoángtrongđất Nướctrongđất Hình3.1Cáctiếntrìnhtrongdungdịchđất2Sựtraođổiiontrongđất Sự traođổiiontrongđấtxảyratrênbề mặtcủacáckhoángsét,cáchợpchấtvô cơ,chấthữucơ,vàrễ cây.Sự kếthợpcủacácionvớicácbề mặtnàyphụ thuộcvào loạikhoánghiệndiệntrongthànhphầndungdịchđấtvàcótínhchuyênbiệtchotừng loạiionlàmộttiếntrìnhthuậnnghịchtrongđó1cationhay1aniontrongthànhphầnrắnđượ ...