Bài giảng Sỏi mật - BS. Nguyễn Đức Long

Bài giảng "Sỏi mật - BS. Nguyễn Đức Long" trình bày cấu tạo và vị trí của sỏi mật, các triệu chứng học chung và riêng của sỏi mật, các phương pháp điều trị nội khoa, ngoại khoa và phương pháp phá sỏi mật. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Sỏi mật - BS. Nguyễn Đức LongSỏimật BSNGUYỄNĐỨCLONG IĐẠICƯƠNG:1. Kháiniệm: Sỏimậtlàbệnhgâyradocónhữngviênsỏi (nhỏhoặcto,bùn)nằmtronglòngốngmật (trongganhoặcngoàigan,túimật) IĐẠICƯƠNG:2.Sựthườnggặp: Đứnglượngthứhaisauviêmgancácloại.90%VĐM dosỏi Sỏiđườngmậtlớngặp95%;sỏitúimật:45%(của ViệtNam). IĐẠICƯƠNG:2.Sựthườnggặp: Phânbốsỏicònphụthuộcgiốngngười,địadư,chếđộ ănuống +CácnướcchâuPhi,Viễnđôngrấtítbịsỏimật. +ỞNhậtsỏimậtchỉchiếm5%dânsố +TâynamMỹsỏigặp70%dânsố. +CácnướcTâyâuvàNamMỹsỏimậtgặp1030% +ỞPhápnhómngườitrên20tuổi11,7% IĐẠICƯƠNG:3.Mậtcủangườibìnhthường:(Vàinétcơbản) *Cácaxítmật:Ởngườibìnhthườngtếbàogantổnghợptừ chololesterolthànhcácacidthậtnguyênthuỷ(primarybileacid): Acidcholic Acidchenodesoxyeholyc.KhixuốngruộtcácAcidmậtnguyênthuỷ=>Acidmậtthứphát (Secondarybileacid): +Desoxycholic +Lithocholic(cóvết)*Cholesterol:GantiếtraCholesterol.Cholesterollàchấtkhônghoà tantrongnướcnhưnghoàtantrongmôitrườngmuốimậttạo thànhdungdịch IĐẠICƯƠNG:4.Cơchếsựhìnhthànhsỏimật a.SựhìnhthànhsỏimậtloạiCholesterol MứcđộCholesteroltănglên,chấtlàmtan(Muốimật Lecithin)giảmxuống,Cholesterolcóxuhướngkếttủatạolên nhữngvithể,tinhthểlànhữngloạttiềnđềhìnhthànhsỏi mật.Nhữngyếutốliênquan: *Mộtlà:Sựquáthừacholesterolcóvaitròcủagan: *Hailà:vaitròcủatúimật:Túimậttáihấpthunướcdođó làmchoCholesterolđượccôđặchơn,mặtkháctúimậttiếtra MueuschấtnàycótácdụnglàmchoCholesterolvàsắctốmật dễbịkếttủa. IĐẠICƯƠNG:4.Cơchếsựhìnhthànhsỏimật b.Sựhìnhthànhsỏisắctốmật ViệtNamvàcácnướcĐôngnamÁhaygặploạisỏinày: Trứnggiunđũahoặcvỏxácgiunlàm“nhân”chosắctốmật vàcanxibámvào Giunđũalênđườngmậtlàyếutốquantrọngtạolênsỏimật vìnógâynhiễmkhuẩnvàtăngáplựctrongđườngmật. II.VỊTRÍVÀCẤUTẠOCỦASỎIMẬT.1.VịtríSỏitúimậtSỏiốngtúimậtSỏitronggan II.VỊTRÍVÀCẤUTẠOCỦASỎIMẬT.2.Cấutạosỏia.Sỏihỗnhợp:Cótínhcảnquang,thườngcónhiềuviênsỏi,cácsỏicóhìnhvòngtrònđồngtâm.b.SỏiCholesterolđơnđộc:Đặcđiểm:Sỏinàykhôngcảnquang,thườngchỉcó1hònsỏihìnhtrònhaybầudụcmàuvàngsánghaymàungàsẫm.c.Sỏisắctố:Đặcdiểmsỏinhỏcứng,màuxanhnâuhoặcxanhsẫmhoặcmàuđenóngánhkémcảnquang.d.SỏiCacbonatecanxium:Đặcđiểm:Cótínhchấtcảnquang. III.TRIỆUCHỨNGHỌC.A.TRIỆUCHỨNGHỌCCHUNG(Kphânbiệtvịtrí,sốlượng sỏi)1.Lâmsàng a.Dấuhiệucơnăng: Đaubụng: +ĐauHSP,kiểuđauquặngan. +Sảyrasaubữaănnhiềumỡ,đauvềđêm(Lúc2224giờ) +Khiđaukèmtheonôn,khônggiámthởmạnh +Cơnđaukéodàivàigiờđếnvàingày III.TRIỆUCHỨNGHỌC.A.TRIỆUCHỨNGHỌCCHUNG(Kphânbiệtvịtrí,sốlượng sỏi)1.Lâmsàng a.Dấuhiệucơnăng: Rốiloạntiêuhoá:Chậmtiêu,bụngtrướnghơi,sợmỡ,táo bón,ỉachảysaubữaăn. Cơnđaunửađầu(Migraine),đaunửađầudữdội,nônnhiều. Sốt(docóviêmđườngmật,túimật),nếukhôngviêmthì khôngsốt,nếusốtthường: +Sốtcaođộtngộtkéodàivài3giờ. +SốtvàđauHSPđiđôivớinhau(Đaunhiềuthìsốtcao) +Sốtthườngxảyrasaucơnđau(Cókhicùnghoặctrước) +Cókhisốtkéodàivàituần,hàngtháng. +Cókhisốtnhẹ37,538độ III.TRIỆUCHỨNGHỌC.A.TRIỆUCHỨNGHỌCCHUNG(Kphânbiệtvịtrí,sốlượng sỏi)1.Lâmsàng: b.Thựcthể: Vàngda: +Vàngda,niêmmạcxảyrasauđauvàsốt12ngày +Vàngdakiểutắcmật(Da,niêmmạcvàng,nướctiểuvàng, phânbạc) +Vàngdacóngứa,thuốcchốngngứakhôngkếtquả,mạch chậm. +Vàngdamấtđichậmhơnđauvàsốt III.TRIỆUCHỨNGHỌC.A.TRIỆUCHỨNGHỌCCHUNG(Kphânbiệtvịtrí,sốlượng sỏi)1. Lâmsàng: b.Thựcthể: Tamchứng:Đausốtvàngda(TamchứngCharcot)táiphát nhiềulầnkhoảngcáchgiữacácđợtvàituần,vàitháng,vàinăm. Ganto: +Tođều(Từmấpméđến56cm)tuỳmứcđộtắcmật. +Mặtgannhẵn +Mậtđộchắc +Bờtù +Ấnđautức Túimậtto +Túimậttocùngvớiganto +Túimậttođaukhisờnắn III.TRIỆUCHỨNGHỌC.A.TRIỆUCHỨNGHỌCCHUNG(Kphânbiệtvịtrí,sốlượng sỏi)2.Xétnghiệm a.Xétnghiệmmáuvàdịchmật Máu:Bilirubintoànphầntăng(BT:17mcmol/L) Dịchmật:Cósạnsỏikhônghìnhthù. b.Siêuâm Sỏitúi ...