Bài giảng Thú y cơ bản : MỘT SỐ KHÁI NIỆM THƯỜNG DÙNG TRONG THÚ Y part 2

4.Chẩn đoán bệnh Theo nghĩa từ cổ Hylạp, chẩn đoán- Diagnos: có nghĩa là sự hiểu biết. Chẩn đoán bệnh là sử dụng các phương pháp, phương tiện để tìm ra nguyên nhân gây bệnh giúp cho công tác điều trị bệnh được kết quả cao. Trong thú y học, và y học chẩn đoán bệnh có một ý nghĩa vô cùng to lớn, là một bước quan trọng, nhằm xác định nguyên nhân nào là cơ bản nguyên nhân nào là thứ yếu, trên cơ sở đó đưa ra liệu trình điều trị bệnh thích hợp. Chẩn đoán...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Thú y cơ bản : MỘT SỐ KHÁI NIỆM THƯỜNG DÙNG TRONG THÚ Y part 2Phạm Quang Trung Bài giảng Thú y cơ bản 4.Chẩn đoán bệnhTheo nghĩa từ cổ Hylạp, chẩn đoán- Diagnos: có nghĩa là sự hiểu biết. Chẩn đoán bệnh là sử dụng các phương pháp, phương tiện để tìm ra nguyên nhân gây bệnhgiúp cho công tác điều trị bệnh được kết quả cao. Trong thú y học, và y học chẩn đoán bệnhcó một ý nghĩa vô cùng to lớn, là một bước quan trọng, nhằm xác định nguyên nhân nào làcơ bản nguyên nhân nào là thứ yếu, trên cơ sở đó đưa ra liệu trình điều trị bệnh thích hợp.Chẩn đoán bệnh là một khoa học, đòi hỏi người bác sỹ phải có kiến thức sâu rộng khôngnhững trong chuyên môn y học mà còn nắm chắc các kiến thức về vật lý hóa học...Ngày nay với trình độ khoa học phát triển với các phương tiện máy móc kỷ thuật hiện đại đãgiúp cho công tác chẩn đoán bệnh ngày càng được chính xác.Chẩn đoán bệnh đúng thì điều trị bệnh đúng, chẩn đoán sai đưa ra phương pháp điều trị sai,không hiệu quả.Trong thú y, cũng như trong y học có nhiều phương pháp chẩn đoán được sử dụng khácnhau và được chia ra mấy phương pháp chính sau: - Chẩn đoán lâm sàng : Là phương pháp chẩn đoán dựạ vào các triệu chứng lâm sàngđể phán đoán nguyên nhân bệnh.Đây là phương pháp chẩn đoán đơn giản, nhưng độ chính xác không cao. -Chẩn đoán phi lâm sàn, hay còn gọi là chẩn đoán cận lâm sàng- chẩn đoán phòng thínghiệm. Là phương pháp dựa vào các phương tiện máy móc kỹ thuật để tìm nguyên nhânbệnh. Ví dụ như xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm phân, xét nghiệm máu, xét nghiệm đờm...Dựa và các tính chất và sự biến đổi của các thể chất đó mà tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Đâylà phương pháp chẩn đoán chính xác nhưng khá tón kém về công sức và tiền bạc. -Chẩn đoán hình ảnh- là phương pháp dự vào sự biến đổi về đại thể và vi thể mô bàotổ chức cơ quan để tìm ra nguyên nhân bệnh. Ví dụ : phương pháp chụp X.quang, nội soi,siêu âm, chụp cắt lớp citiscaner, chụp cộng hưởng từ-MRI.Với công nghệ sinh học phân tử phát triển hiện nay đang được sử dụng như chẩn đoán bệnhbằng phương pháp PCR, Elisa, HI, HA... -Điều trị để chẩn đoán- Trong thực tế có rất nhiều bệnh đã sử dụng nhiều phươngpháp nhưng vẫ không tìm ra nguyên nhân chính của bệnh, nên người ta dựa vào triệu chứngvà các dấu hiệu bệnh đề tiến hành điều trị. Đây là phương pháp mà trong thú y được sử dụngkhá phổ biến. * Tiên lượng bệnh- Là phán đoán sự tiến triển của bệnh, giúp cho công tác điều trị cómục đích và hiệu quả. Trong thú y tiên lượng bệnh là một bước vô cùng quan trọng. Sau khichẩn đoán bệnh người bác sỹ thú y cần tiên lượng được hiệu quả điều trị của ca bệnh. Tiênlượng bệnh trong thú y phải mang đầy đủ ý nghĩa về kinh tế. Ví dụ: một con bò cày kéo bịgảy chân, người điều trị bệnh cho bò phải biết được tính toán hiệu quả kinh tế, sau khi điềutrị bệnh bò đó có khả năng cày kéo trở lại tốt không, và tính toán hiệu quả giết thịt vào lúc bògảy chân, hay điều trị bệnh xong mới giết thịt...Trong y học tiên lượng mang đầy đủ đạo đức của người thầy thuốc, đạo đức nhân bản conngười, để làm yên lòngngười bệnh và người nhà bênh nhân.Khoa Chăn nuôi Thú y ĐHNL-Huế 8Phạm Quang Trung Bài giảng Thú y cơ bảnTrong thú y một tiên lượng đúng mang lại hiệu quả kinh tế cho gia chủ và cho cơ sở chănnuôi.Là sử dụng các biện pháp để ngăn ngừa và tiêu diệt các tác nhân gây bệnh, nhằm đem lạihiệu quả kinh tế trong chăn nuôi, và ngăn chặn sự lây lan bệnh từ động vật sang người vàngược lại.Trong thú y, phòng bệnh là cơ bản, trị bệnh là thứ yếu. * Phòng bệnhPhòng bệnh chung là một hệ thống phương pháp nhằm hướng tới bảo vệ sức khỏe của vậtnuôi trước nguy cơ tấn công của các yếu tố gây bệnh. Phòng bệnh là nâng cao sức khỏe , sứcđề kháng của con vật, có sức chống đỡ với bệnh tật cao, nâng cao khả năng trao đổi chất ởmức độ tối đa nhằm tạo ra sản phẩm vật nuôi ở mức độ cao nhất.Phòng bệnh riêng biệt, là các biện pháp riêng để phòng chống lại một hay nhiều bệnh nàođó. Ví dụ Phòng bệnh khó tiêu của bê nghé, bệnh viêm phổi, phải tạo điều kiện khí hậuchuồng nuôi tốt đông ấm hè thoáng, phòng bệnh còi xương cần phải bổ sung thêm vitamin D,khoáng chất Ca, P. Phòng bệnh bướu cổ phải bổ sung Iod... Đặc biệt trong thú y để phòng trừmột số bệnh truyền nhiễm thì việc vệ sinh môi trường và tiêm phòng vacxin là vô cùng quantrọng.Phòng bệnh là phải tiến hành đồng đều diện rộng, mang tính xã hội mới đem lại hiệu quả cao. * Trị bệnhLà sử dụng các biện pháp và các hóa chất để loại bỏ nguyên nhân bệnh.Điều trị bệnh cũng tuân thủ theo nguyên tắc: Nâng cao sức khỏe con vật + Điều trị lâm sàng+ Điều trị nguyên nhân. Điều trị nâng cao sức khỏe của con vật, đây là bước đầu tiên, trong thú y công tác chăm sócvật nuôi bị bệnh là vô cùng quan trọng và cần thiết : ví dụ như khâu quét dọn vệ sinh chườngtrại, che chắn về mùa Đông thoáng về mùa hè, thức ăn nước uống phải đảm bảo vệ sinh, đầyđủ các cơ chất cần thiết. Trong thú y để nâng cao khả năng ăn vào của con vật mang bệnhthường sử dụng các loại vitamin, như B.complex. A.D.E. complex.Điều trị lâm sàng, trước hết phải sử dụng các chất và biện pháp để loại bỏ các triệu chứnglâm sàng bất lợi. Ví dụ: tiêu chảy phải sử dụng các chất hạn chế tiêu chảy, cung cấp nước vàcác chất điện giải; Táo bón sử dụng thuốc chống táo bón, sốt cao dùng thuốc hạ nhiệt.... Nếukhông kịp thời điều trị cắt đứt các triệu chứng lâm sàng bất lợi thì bệnh có thể xẩy ra xuhướng phức tạp, nặng nề hơn.Hiện nay trong chăn nuôi, để hạn chế khả năng mắc bệnh của vật nuôi nâng cao hiệu quảchăn nuôi, thì việc phối hợp khẩu phần thức ăn hợp lý và bổ sung các chất muối khoáng và vitamin là vô cùng cần thiết. Tưng bước cải tạo hệ thống chuồng nuôi đảm bảo vệ sinh, khôngnhững phòng chống bệnh tật cho vật nuôi mà còn t ...