Bài giảng Thú y cơ bản : THUỐC VÀ CÁC HÓA DƯỢC THƯỜNG DÙNG TRONG THÚ Y part 1

Nội dung chính của chương: Thuốc và các hóa dược sử dụng trong thú y là một trong những nội dung quan trọng trong thú y. Trong chương này bao gồm các nội dung chính sau: - Những hiểu biết về thuốc -Tác dụng của thuốc -Phân loại nhóm thuốc -Cách sử dụng của thuốc -Các con đường đưa thuốc vào cơ thể -Những mặt tồn tại khi sử dụng thuốc -Tìm kiếm một số bài thuốc nam trong nhân gian để sử dụng, nâng cao hiệu quả kinh tế, tránh những tồn dư hóa chất trong sản phẩm,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Thú y cơ bản : THUỐC VÀ CÁC HÓA DƯỢC THƯỜNG DÙNG TRONG THÚ Y part 1 Phạm Quang Trung Bài giảng Thú y cơ bản Chương III. THUỐC VÀ CÁC HÓA DƯỢC THƯỜNG DÙNG TRONG THÚ Y Nội dung chính của chương: Thuốc và các hóa dược sử dụng trong thú y là một trong những nội dung quan trọng trong thú y. Trong chương này bao gồm các nội dung chính sau: - Những hiểu biết về thuốc -Tác dụng của thuốc -Phân loại nhóm thuốc -Cách sử dụng của thuốc -Các con đường đưa thuốc vào cơ thể -Những mặt tồn tại khi sử dụng thuốc -Tìm kiếm một số bài thuốc nam trong nhân gian để sử dụng, nâng cao hiệu quả kinh tế, tránh những tồn dư hóa chất trong sản phẩm, thịt trứng sữa..có hại cho sức khỏe cộng đồng. 1. Đại cương chung về thuốc- Khoa học dược lý- thuốc Pharmakon- từ tiếng Hy lạp cổ đại có nghĩa là thuốc- là một khoa học nghiên cứu bào chế, tác dụng, cách sử dụng của thuốc. Thực tế các thuốc được dùng trong thú y đã mang lại không ít hiệu quả chăn nuôi, góp phần hạn chế bệnh tật nâng cao sức khỏe, góp phần cải tạo môi trường. Nói chung tất cả các thuốc và hóa dược dùng trong thú y đều là những chất độc, một khi cá tác dụng là sử dụng đúng liều lượng đúng thời gian và đúng mục đích.Nếu sử dụng không đúng sẻ mang lại những kết quả xấu khôn lường. Do tính chất đọc hại của thuốc mà người ta chia thuốc ra làm 2 bảng: Độc bảng A: Những thuốc nằm trong bảng này có tính độc lực cao, bảo quản cẩn thận, liều lượng khi dùng nhóm thuốc này phải hết sức chú ý. Độc bảng B: Là những thuốc tác dụng mạnh, bảo quản cẩn thận tránh trộn lẫn với nhau sinh ra các tác dụng phụ mất tác dụng của thuốc. Do mỗi một thuốc có nhiều tác dụng khác nhau tính chất tác dụng khác nhau,nên sử dụng thuốc cần chú y những vấn đề sau: -Tên thuốc phải có rõ ràng (Tên tiếng việt, tiếng latinh, hoặc tiếng anh, cần thiết có công thức cấu tạo hóa học.) Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc khác nhau có nhiều tên khác nhau, nhưng chỉ có hai tên chính tren thuốc như sau: Tên thương phẩm- là tên thuốc có giái trị quảng cáo, làm cho người tiêu dùng dễ nhớ dễ nhận biết mang tính kích thích cho người tiêu dùng; Tên thuốc, phải là tên khoa học bằng tiến Anh, tiếng Latinh, có thể có cả công thức cấu tạo của thuốc đó. -Chỉ dẫn tác dụng của thuốc, cách bảo quản cách sử dụng, liều lượng, và các tác dụng phụ của thuốc. -Chỉ rõ các biến chứng có thể ó khi sử dụng thuốc và cách phòng tránh -Các chống chỉ định của thuốc. -Phối hợp sử dụng nhiều loại thuốc khác nhau để nâng cao hiệu quả tác dụng của thuốc. Khoa Chăn nuôi Thú y ĐHNL-Huế 25 Phạm Quang Trung Bài giảng Thú y cơ bản 2.Phân loại thuốc Thuốc tùy theo tác dụng và tính chất của thuốc mà người ta chia ra nhiều nhóm thuốc khác nhau. Trong quan niệm của người dân thuốc chia ra hai nhóm đó là thuốc tây và Đông dược. Thuốc tây là do thói quen từ lâu của con người Việt Nam, là những thuốc xuất xứ từ Bên Tây . Do những năm tháng nước ta dưới sự đo hộ của Pháp Quốc, nên những thuốc nhập từ pháp vào đều được gọi là thuốc Tây, nhưng thực tế đây là những thuốc được bào chế tổng hợp bằng con đường hóa học. Còn thuốc Bắc là những thuốc từ trung quốc có nguồn gốc là thảo mộc, thuốc nam là những thuốc thảo mộc do người Việt. Trên đây là những quan niệm do thói quen chứ không đúng theo cách phân loại của thuốc. Phần sau chúng tôi giới thiệu một số tính chất và bài thuốc Đông dược được rõ hơn. Theo tính chất tác dụng của thuốc, thuốc được chia ra làm mấy nhóm chính sau đây: 2.1. Thuốc tác dụng lên hệ thần kinh trung ương Là tất cả những thuốc và hóa chất khi vào cơ thể tác dụng trực tiếp hay gián tiếp lên hệ thần kinh trung ương. Trong nhóm thuốc này người ta chia ra hai nhóm : - thuốc ức chế và hưng phấn thần kinh. Những thuốc gây ức chế thần kinh là những thuốc nằm trong nhóm thuốc gây mê(narcose)- hay thuốc gây giấc ngủ nhân tạo. Trong thú y được sử dụng để gây mê trong phẩu thuật, trong vận chuyển gia súc tránh các tác nhânkích thích stress. Những thuốc gây hưng phấn thần kinh-là những thuốc gây những kích thích hưng phần nhiều hay ít đến hệ thần kinh trung ương. Làm cho khả năng hồi phục lại sau khi bị mệt mỏi như Strichin, caffein, Camphora, Korazol... Tất cả những thuốc tác dụng lên hệ thần kinh, hưng phấn hay ức chế đều là những thuốc gây nghiện cho cơ thể. Một số thuốc trong nhóm này: Axit barbitura, Thiopental, Hecxenalum, Phenobarbitalum, Chuoralum hydratum...Chloroformium, Ethel, Phthorothanum... Thuốc gây tê: -là những thuốc ức chế quá trình dẫn truyền xung động thần kinh. Trong thú y và y học thuốc được sử dụng như những chất gây tê trong phẩu thuất , phong bế thần kinh, giảm đau... Ví dụ: Aminazin,Triftazinum, Kalibromat Thuốc chóng co ...