Báo cáo nghiên cứu khoa học: LỰA CHỌN DẠNG ĐỊA HÌNH CHUẨN KHI SOÁT XÉT TCVN 2737: 1995 DỰA TRÊN CƠ SỞ TIÊU CHUẨN CTO 36554501-015-2008 НАГРУЗКИ И ВОЗДЕЙСТВИЯ

Vấn đề đặt ra là cần lấy dạng địa hình chuẩn thế nào cho phù hợp với quy định của tiêu chuẩn Nga và điều kiện thực tế của Việt Nam. Bài báo này trình bày một số kết quả phân tích về sự lựa chọn đó.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "LỰA CHỌN DẠNG ĐỊA HÌNH CHUẨN KHI SOÁT XÉT TCVN 2737:1995 DỰA TRÊN CƠ SỞ TIÊU CHUẨN CTO 36554501-015-2008 НАГРУЗКИ И ВОЗДЕЙСТВИЯ" LỰA CHỌN DẠNG ĐỊA HÌNH CHUẨN KHI SOÁT XÉT TCVN 2737:1995 DỰA TRÊN CƠ SỞ TIÊU CHUẨN CTO 36554501-015-2008 НАГРУЗКИ И ВОЗДЕЙСТВИЯPGS. TS. NGUYỄN VÕ THÔNGViện KHCN Xây dựng T óm tắt: V iện KHCN Xây dựng hiện đang tiến h ành soát xét TCVN 2737:1995 dựa trên cơ sở tiêuchuẩn Nga CTO 3 6554501- 015 - 2008 НАГРУЗКИ И ВОЗДЕЙСТВИЯ. V ấn đề đặt ra l à cần lấy dạngđịa hình chuẩn thế nào cho phù hợp với quy định của tiêu chu ẩn Nga và điều kiện thực tế của ViệtN am. Bài báo này trình bày m ột số kết quả phân tích về sự lựa chọn đó.1. Đặt vấn đề Tiêu chuẩn TCVN 2737:1995 Tải trọng và tác động - Tiêu chuẩn thiết kế [2] đư ợc bi ên soạn dựatrên cơ s ở tiêu chu ẩn СНиП 2.01.07- 85 [3]. Trong quá trình biên so ạn, để phù hợp với việc đ ưa sốliệu đầu v ào là vận tốc gió lấy trung bình trong 3 giây thay cho vận tốc gió c ơ s ở lấy trung bình trong10 phút trong СНиП 2.01.07- 85, nên có nh ững quy định trong TCVN 2737:1995 đ ư ợc hiệu chỉnhkhác v ới tiêu chu ẩn gốc. Một trong số các nội dung đ ư ợc hiệu chỉnh đó là dạng địa hình và dạng địahình chuẩn. Hiện nay, Viện KHCN Xây dựng đang tiến h ành soát xét tiêu chu ẩn TCVN 2737:1995,trên cơ s ở dựa vào tiêu chuẩn Nga CTO 36554501- 015- 2008 Н АГРУЗКИ И ВОЗДЕЙСТВИЯ(dư ới đây viết tắt là CTO 2008) [6]. Do chúng ta chưa có các nghiên c ứu, đặc biệt là các s ố liệu c ơ bản liên quan đến các dạng địahình, bao gồm: định nghĩa, quy luật thay đổi hệ số độ cao, quy luật thay đổi hệ số xung áp lực gió, n ênchưa thể can thiệp sâu đối với các vấn đề n ày để vừa có thể không vi phạm các nguy ên tắc cơ bản vềtính toán c ủa CTO 2008 lại vừa đưa đư ợc các đặc tr ưng c ụ thể của Việt Nam vào tiêu chu ẩn. Vì v ậycũng như các tiêu chuẩn tương tự đã biên soạn, trong soát xét lần này, các quy định liên quan đ ếndạng địa hình, hệ số độ cao, hệ số xung áp lực gió… đều lấy theo CTO 2008. Vấn đề đặt ra là dạngđịa hình chu ẩn sử dụng trong CTO 2008 là như th ế n ào và trong đi ều kiện Việt Nam thì lấy sao chophù hợp.2. Các dạng địa hình và dạng địa hình chuẩn2.1. Dạng địa hình Trong các tiêu chuẩn về tính toán tải trọng gió, ngư ời ta thư ờng đưa ra một số địa hình tiêu bi ểugọi là dạng địa hình, để làm cơ s ở tính toán tải trọng gió tác động lên các công trình thực khi xâydựng trong các dạng địa hình tương t ự. Mỗi một dạng địa hình đặc trưng cho một mức độ cản gió l êncông trình. Tùy tiêu chuẩn m à có thể quy định số lư ợng và đặc trưng của các dạng địa hình, từ mứckhông có vật cản (mặt biển lặng hay mặt hồ lớn) đến trung tâm các th ành ph ố lớn, có mật độ xây dựngđày đặc, chiều cao công tr ình l ớn theo các cách khác nhau. Các ti êu chuẩn thư ờng chia thành 3 dạngđịa hình, nh ưng c ũng có tiêu chuẩn chia nhiều h ơn. Theo hệ thống tiêu chuẩn tải trọng và tác động củaLiên Xô trư ớc đây và C ộng hòa Liên Bang Nga ngày nay [3, 4, 5, 6] thì có 3 d ạng địa hình, ký hi ệu làA, B và C. S ố lư ợng dạng địa hình và định nghĩa các dạng địa hình c ủa một số ti êu chuẩn cho trongbảng 1.2.2. Dạng địa hình chuẩn Dạng địa hình chuẩn là dạng địa hình có hệ số độ cao bằng 1 ở độ cao 10m so với mốc chuẩn. Nh ưvậy, tại độ cao 10m so với mặt đất, hệ số thay đổ i áp lực gió theo độ cao có giá trị bằng 1. T ùy tiêuchuẩn mà dạng địa hình chuẩn cũng đư ợc quy định khác nhau. Trong hệ thống thống ti êu chu ẩn tảitrọng và tác động của Li ên Xô trư ớc đây và C ộng h òa Liên Bang Nga ngày nay thì dạng địa hìnhchuẩn là dạng A. D ạng địa hình chuẩn trong ti êu chu ẩn của một số nư ớc cho trong bảng 1. Bảng 1. D ạng địa hình và d ạng địa h ình chu ẩn trong một số tiêu chuẩn D ạng địa Q uy chu ẩn, tiêu Ký Định nghĩa hình c huẩn hi ệu c huẩn B ờ biển mở, h ồ, hồ chứa nư ớc, hoang mạc, bình nguyên A x СНиП 2.01.07- 85 N go ại ô, rừng cây và các vùng khác có m ột số vật cản СНиП và B đều cao hơn 10m 2.01.07- 85* Trong thành phố với các công tr ình xây dựng cao tr ên C 25m Các bờ thoáng của: biển, hồ, hồ chứa n ư ớc; các vùng A x nông thôn, k ể cả có nhà cao dư ới 10m; đồng cỏ; b ìa rừng; bình nguyên CTO 2008 V ùng ngo ại ô thành ph ố, rừng rậm v à các vùng khác có ...