Báo cáo: VAMC – Từ kỳ vọng đến khả năng thực tế

Báo cáo: VAMC – Từ kỳ vọng đến khả năng thực tế trình bày về hiệu ứng tích cực từ hoạt động xử lý nợ xấu của VAMC, bản chất quá trình xử lý nợ xấu của VAMC, kiến nghị về mô hình xử lý nợ xấu của VAMC. Mời bạn đọc cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo: VAMC – Từ kỳ vọng đến khả năng thực tế VAMC – TỪ KỲ VỌNG ĐẾN KHẢ NĂNG THỰC TẾ Vũ Hoàng Cương- K14NHTMI Nguyễn Thu Hoa- K15NHTMN Vũ Thị Minh Huệ- K15TCDNC Vấn đề tìm kiếm một mô hình xử lý nợ xấu phù hợp cho Việt Nam đã được đặtra từ năm 2011, khi bắt đầu có những dấu hiếu cảnh báo về mức nợ xấu tăng cao củahệ thống ngân hàng và những hệ lụy của nó đối với nền kinh tế. Trong năm 2012, yêucầu1 này càng trở lên cấp bách bởi khối nợ xấu ngày một phình to (tỷ lệ nợ xấu theothông báo của NHNN tính đến 30/9/2012 là 8,82%) và đã trở thành “cục máu đông”nghẽn mạch tăng trưởng. Những tháng đầu năm 2013, nợ xấu tiếp tục xu hướng tăngvà tình hình cũng không khả quan mặc dù bản thân các ngân hàng đã có những biệnpháp tự xử lý nhằm giảm nợ. Chính vì mức độ nghiêm trọng của vấn đề nên sự ra đờicủa Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) vào ngày26/7/2013 sau hơn 2 năm bàn thảo với nhiệm vụ chính là xử lý khối nợ xấu khổng lồcủa ngành ngân hàng được công chúng kỳ vọng rất lớn. Ngay sau khi ra đời, VAMCđã tạo được dựng được niềm tin với nền kinh tế và đời sống xã hội sau khi thu nhậnmột loại các hồ sơ xin bán nợ xấu của các ngân hàng. Tuy nhiên, với cơ chế xử lý nợxấu như hiện nay, liệu VAMC có thể đáp ứng lại được những niềm tin và kỳ vọng củacông chúng hay không sau những hiệu ứng tích cực ban đầu? Bản chất của quá trìnhxử lý nợ xấu của VAMC là gì khi mà “công ty” này đặt mục tiêu xử lý hàng trămnghìn tỷ đồng nợ xấu trong khi vốn điều lệ chỉ có 500 tỷ? VMAC đang phải đối mặtvới những những tồn tại và trở ngại gì? Đó là những câu hỏi mà bài viết có gắng giảiquyết. 1. Hiệu ứng tích cực từ hoạt động xử lý nợ xấu của VAMCVMAC chính thức đi vào hoạt động vào ngày 26/7/2013 sau hơn 2 năm tìm hiểu,nghiên cứu với nhiêu tranh luận, bàn thảo. Việc thành lập VAMC dựa trên kinhnghiệm của nhiều quốc gia trên thế giới trong quá trình xử lý nợ xấu ngân hàng sauthời kỳ tăng trưởng nóng. Chỉ ít lâu sau khi hoạt động, VAMC đã có hợp đồng muabán nợ đầu tiên với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam vàongày 1/10/2013. Giá trị phát hành của trái phiếu đặc biệt cho hợp đồng là 1.723 tỉđồng. Giá trị của khoản nợ trên sổ sách là 2.451 tỉ đồng. Giá trị của tài sản đảm bảocác khoản nợ trong hợp đồng khung có tổng 3.640 tỉ đồng. Mục tiêu của VAMC năm1 Tỉ lệ nợ xấu là tỷ lệ giá trị giữa nợ xấu (nợ nhóm 3, 4, 5) so với tổng số nợ từ nhóm 1 đến nhóm 5 theo quyếtđịnh số 18/2007/QĐ-NHNN. Theo kế hoạch, ngày 1/6/2013, thông tư 02/2013/TT-NHNN ban hành 21/01/2013quy định quy định về phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dựphòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài sẽ có hiệu lực. Tuynhiên, hiệu lực của thông tư này đã được hoãn lại 1 năm, tức là đến 1/6/2014 để hỗ trợ cho quá trình xử lý nợxấu của VAMC.42 | P a g enay dự kiến mua được từ 30 đến 35 nghìn tỷ đồng nợ xấu. Trong khi đó, tính đến10/11/2013, VAMC đã mua được 12.430 tỉ đồng nợ xấu của 15/23 ngân hàng có hồ sơđề nghị bán nợ xấu cho VAMC với tổng số nợ xấu lên đến 38.000 tỉ đồng, trong đó cócả những ngân hàng không thuộc diện phải bán nợ xấu (các ngân hàng có tỷ lệ nợ xấukhông quá 3%). Không chỉ gặp thuận lợi ban đầu khi mua nợ xấu, việc bán lại nợ xấu củaVAMC cho bên thứ ba cũng có những tín hiệu khả quan khi mà nhiều nhà đầu tư nướcngoài, tổ chức tài chính quốc tế ngỏ ý muốn mua lại các khoản nợ xấu của VAMC.Theo TS. Lê Xuân Nghĩa (thành viên hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệquốc gia), các nhà đầu tư nước ngoài sẵn sàng mua số lượng rất lớn nợ xấu của ViệtNam (sgtt.vn, 13/10/2013). Như vậy, với những kết quả khả quan trên, bước đầu có thể thấy VAMC đangtạo đà cho quá trình xử lý nợ xấu ở Việt Nam. Nhưng liệu bước đà này có lâu dài vàlực đà đủ mạnh hay không để có thể đi đến cùng giải quyết triệt để vấn đề nợ xấu?Muốn trả lời câu hỏi này cần xem xét bản chất quá trình xử lý nợ xấu hiện nay củaVAMC. 2. Bản chất quá trình xử lý nợ xấu của VAMC Trước khi chính thức khai trương đi vào hoạt động, Chính phủ và Ngân hàngNhà nước (NHNN) đã ban hành các bản quy phạm pháp luật làm cơ sở pháp lý chohoạt động của VAMC. Đầu tiên, đó là Nghị định 53/2013/ND-CP quy định về việcthành lập, tổ chức và hoạt động của VAMC. Tiếp đó lần lượt là các thông tư19/2013/TT-NHNN quy định về việc mua bán, xử lý nợ xấu của VAMC và cuối cùnglà thông tư 20/2013/TT-NHNN quy định về việc tái cấp vốn của NHNN với các ngânhàng thương mại (NHTM) trên cơ sở trái phiếu đặc biệt do VAMC phát hành. Về cơ bản, các văn bản này chính là bộ khung cho cơ chế xử lý nợ xấu củaVAMC, có thể tóm tắt bằng sơ đồ sau:43 | P a g e ...