Bảo quản và chế biến rơm cho trâu bò

Trong những năm gần đây, đàn bò tăng liên tục nhờ có những ưu thế sau đây:- Thịt bò nhiều nạc, ít mỡ, thơm ngon nhất là thịt bò lai, bê lai (bò vàng nội lai với các bò đực Zebu), thịt bò được chế biến thành nhiều món ăn ngon như phở, thịt bò khô, bê thui...- Chăn nuôi bò chủ yếu là bằng cỏ, rơm, thân cây ngô, bã mía . . . và tiêu tốn lương thực rất ít chủ yếu là những lương thực thứ yếu như sắn khô, cám, bột ngô... chỉ dùng vỗ béo...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bảo quản và chế biến rơm cho trâu bò Bảo quản chế biến rơm cho trâu bòTrong những năm gần đây, đàn bò tăng liên tục nhờ có những ưuthế sau đây:- Thịt bò nhiều nạc, ít mỡ, thơm ngon nhất là thịt bò lai, bê lai (bòvàng nội lai với các bò đực Zebu), thịt bò được chế biến thành nhiềumón ăn ngon như phở, thịt bò khô, bê thui...- Chăn nuôi bò chủ yếu là bằng cỏ, rơm, thân cây ngô, bã mía . . . vàtiêu tốn lương thực rất ít chủ yếu là những lương thực thứ yếu nhưsắn khô, cám, bột ngô... chỉ dùng vỗ béo vào thời gian cuối trước khixuất bán vài tháng.- Các phụ phẩm nhất là da, xương... là nguyên liệu rất quan trọngcủa công nghiệp làm đồ da và giầy dépTrong chăn nuôi bò, lượng thức ăn yêu cầu để tăng được 1kg hơi cần: từ35 - 40kg cỏ tươi (nuôi đơn thuần là chăn thả). Hoặc từ:+ 18 - 20kg cỏ tươi+ 3,5 - 4kg rơm ủ+ 0,3 - 0,4kg cám, bột sắn (đối với nuôi vỗ béo tại chuồng).Để sản xuất ra được 1 lít sữa bò cần:+ 8 - 10 kg cỏ tươi.+ 3,5 - 4kg rơm ủ.+ 0,3 - 0,4kg cám hỗn hợp.Như vậy trong chăn nuôi bò thịt hay bò sữa, yêu cầu lượng thức ăn thô,xanh vẫn là chủ yếu. Hiện nay ngoài việc đang đẩy mạnh chuyển một sốđất đồi, đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cỏ để nuôi bò thịt,bò sữa. ở nước ta, với ưu thế có trên 4 triệu ha chuyên trồng lúa một nămtừ 2 - 3 vụ sẽ có một lượng rơm rất lớn, việc tận thu, bảo quản, chế biếnrơm sẽ là một nguồn cung cấp thức ăn thô rất quan trọng để phát triểnmạnh đàn bò các loại hiện nay.Tuy vậy ở một số địa phương do đàn trâu bò cày kéo giảm, do rơm khôchúng ăn được ít nên rất coi nhẹ việc tận thu rơm, để ẩm mục, làm chấtđốt, độn chuồng hay đốt ngay ngoài đồng lấy tro bón ruộng . . . rất lãngphí.Trước yêu cầu phát triển nhanh đàn bò, nhất là đàn bò sữa, việc tận thurơm, cả ở những vùng có đàn trâu bò kém phát triển, tận thu để chuyểnbán cho những vùng phát triển mạnh trâu bò, sẽ có lợi rất lớn cho cả haiphía.Để tận dụng tốt nguồn rơm hiện có vào phát triển đàn trâu bò, có thể ápdụng các biện pháp sau:Phơi khô kịp thời đánh đốngĐây là phương pháp bảo quản rơm đơn giản và phổ biến rộng rãi nhấthiện nay. Hãy tuyên truyền để nhiều nông dân nhận thức được vai trò vàsự cần thiết của rơm đối với phát triển chăn nuôi trâu bò. Coi việc thurơm là nhiệm vụ quan trọng thứ hai sau hạt thóc để bố trí lao động hợplý khẩn trương hơn trong việc phơi rơm rạ mau khô, đảm bảo độ ẩm 9 -10%, trông rơm vẫn còn màu xanh là thu về đánh đống kịp thời ngay.Cần lưu ý chọn nơi đánh đống rơm cao ráo, thoáng, không bị ẩm ướt,không đánh đống rơm dưới các tán cây to...Đóng bánh rơm rạĐóng bánh rơm rạ như đóng bánh cỏ khô ở các nước có bãi cỏ lớn. Bánhrơm có kích thước 50cm x 50cm hoặc 100cm x 100cm. Mỗi bánh rơmđược đóng có thể giảm thể tích so với đánh đống từ 5 - 6 lần mà lại dễbảo quản, có thể xếp vào các nhà kho rất đảm bảo cả về số lượng và chấtlượng. Phương pháp đóng thủ công có thể đóng khuôn bằng gỗ hay bằngsắt có kích thước bánh như trên. Xếp rơm vào rồi dùng bàn ép, ép chặtrơm xuống, sau dùng dây thép hay đai sắt cố định như gói bánh chưng.Chế biến rơm bằng urêRơm khô tỷ lệ đạm rất thấp 3 - 4%, tỷ lệ xơ rất cao tới 33 - 34% lạinhiều silic nên trâu bò không thể ăn dược nhiều.Nhưng nếu rơm được chế biến sẽ khắc phục được tốt các hạn chế trênđây, giúp trâu bò ăn được nhiều rơm gấp 2 lần so với không được chếbiến, tỷ lệ tiêu hoá tăng 14 - 15%, lượng đạm dễ tiêu tăng lên khá.Phương pháp chế biến, ủ rơm bằng urê như sau:- Nguyên liệu gồm có:+ Rơm: 100kg+ Urê: 3 - 4kg+ Vôi bột: 0,5kg+ Muối ăn: 0,5kg+ Lượng nước sạch: 100 lít- Dụng cụ để ủ:+ Đóng thùng gỗ+ Đào hố, lót nilon (nơi đất đồi núi)+ Xây bể nửa nổi, nửa chìm, cạnh bể có một rốn để hứng nước ủ từ bểchảy ra có thể múc tưới lên lớp rơm trên cùngKích thước thùng, bể... tuỳ theo số lượng trâu bò nuôi. Mỗi hộ chăn nuôitrâu bò nên làm từ 2 - 3 cái thì mới có rơm ủ đủ cung cấp thường xuyêncho đàn trâu bò ăn.- Cách tiến hành làm như sau:Ban đầu cân 10kg rơm bó lại làm mẫu, các bó sau bó tương tự như bóđầu cho nhanh.Rải đều số rơm bó đầu (10kg) vào thùng hay bể ủ, dùng ôdoa (bình tưới)101, múc đầy nước rồi cân 0,3 - 0,4kg urê; 0,50g vôi; 50g muối ăn đổvào ôdoa khuấy cho tan hết, rồi tưới đều lên lớp rơm vừa rải.Những lớp sau cũng làm tương tự như vậy cho đủ 100 - 200kg rơm...Trên cùng lấy nilon bọc kín rồi dùng bao tải đậy lại (ủ yếm khí). Thờigian ủ từ 7 - 10 ngày trở lên, tốt nhất là sau 21 ngày mới cho trâu bò ăn.- Cách cho trâu bò ăn:Rơm sau khi ủ vẫn vàng thơm và mềm là được, lấy tới đâu cho ăn hết tớiđó. Đồng thời sau khi lấy rơm ủ ra phải nhanh chóng đậy kín lại để tránhkhông khí vào nhiều làm đen sản phẩm ủ.Rơm ủ lấy ra phải để khoảng 30 phút để bay hết mùi hắc rồi mới rải chotrâu bò ăn, 2 - 3 ngày đầu nên trộn 1/2 rơm ủ với rơm khô. Sau khi bò đãăn quen thì mỗi bữa cho ăn từ 5 - 6kg rơm ủ.Cần nhớ là khi bắt đầu cho bò ăn rơm ủ ở bể thứ nhất, là bắt đầu ủ bể thứhai thì khi cho ăn hết bể thứ nhất sẽ có rơm ủ đã đủ thời gian theo yêucầu (rơm ngấu) để cho đàn bò ăn tiếp mà không bị gián đoạn. ...