Bệnh Bò Có Thể Lây Nhiễm Sang Người

Cơ Quan Y tế Thế giới ước lượng có lối 1/3 dân số thế giới bị nhiễm lao và trong số nầy có khoảng 8-9 triệu ca biến thành bệnh lao mỗi năm. Gần đây, tin tức về bệnh lao ở người được báo chí quốc tế hâm nóng lại nhưng ít người biết được rằng loài thú nhai lại như trâu, bò hươu, nai chẳng hạn cũng có thể bị laọ Ở người, bệnh lao do trực khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra, còn tác nhân của bệnh lao bò là trực khuẩn Mycobacterium bovis. Cách gây bệnh và...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh Bò Có Thể Lây Nhiễm Sang Người Bệnh Bò Có Thể Lây Nhiễm Sang Người Cơ Quan Y tế Thế giới ước lượng có lối 1/3 dân số thế giới bị nhiễmlao và trong số nầy có khoảng 8-9 triệu ca biến thành bệnh lao mỗi năm. Gần đây, tin tức về bệnh lao ở người được báo chí quốc tế hâm nónglại nhưng ít người biết được rằng loài thú nhai lại như trâu, bò hươu, naichẳng hạn cũng có thể bị laọ Ở người, bệnh lao do trực khuẩnMycobacterium tuberculosis gây ra, còn tác nhân c ủa bệnh lao bò là trựckhuẩn Mycobacterium bovis. Cách gây bệnh và triệu chứng của hai loại bệnh lao của bò và bệnh laocủa người cũng tương tự như nhau. Bệnh lao bò là gì? Đây là một bệnh truyền nhiễm do M.bovis gây ra và thường gặp nhấtở loài bò. Bệnh cũng có thể xảy ra ở tất cả loài hữu nhũ khác kể cả loàingười. Tiên khởi, trực khuẩn M.bovis bắt đầu tấn công vào các hạch bạchhuyết (ganglions lymphatiques,lymph nodes) và gây viêm sưng các hạchnầy. Sau đó theo thời gian trực khuẩn lao lần lần lấn sang các cơ quan khácnhư phổi chẳng hạn…Tùy theo sức đề kháng của con vật mà biến chuyểncủa bệnh có thể khác nhau. Trường hợp bệnh nặng, khi mổ bò ra chúng ta cóthể thấy những u lao (tubercle) như những abcès nho nhỏ từ 0.5-1.0cmđường kính và thường tập trung dưới dạng kết chùm ở màng phổi (pleura),hoặc ở màng bụng (peritoneum). Ở thú vật, bệnh lao biến chuyển rất chậm.Dấu hiệu chung chung là bò ốm đi, yếu sức, sốt nhiều ít không chừng, biếngăn, mất cân và thỉnh thoảng hay ho từng c ơn. Đôi khi vi khuẩn ngủ cả đờitrong cơ thể mà không bao giờ gây thành bệnh cho con vật. Rất khó biếtđược là con vật đã mắc bệnh lao lúc nó đang còn sống. Bệnh thường đượcphát hiện ra lúc con thú bị hạ thịt và được thú y sĩ khám tại lò sát sinh. Bệnh lao bò là một bệnh lây nhiễm từ thú sang cho người (Zoonose). Bệnh lao bò có thể lây sang cho người nên được gọi đó là ZoonoticTB… Cần nói rõ là tại các quốc gia Tây phương, nhờ các chương trình xétnghiệm thường xuyên tại nông trại (programme d’éradication) bằng testtuberculine (chích ở khấu đuôi bò, pli caudal) để loại bỏ những con nào códương tính với bệnh lao nên ngày nay bệnh lao bò đã giảm đi rất nhiều tạicác quốc gia kỹ nghệ. Riêng Canada thì được xem như không có bò bịnhiễm lao nữa…Tại các lò sát sinh Canada, các quầy thịt bò được khám rấtkỹ. Chú trọng đặc biệt nhắm vào các hạch bạch huyết để tìm bệnh tíchlésions lymphadénites granulomateuses là dấu hiệu có thể có của bệnh laobò…Khi cắt các hạch bạch huyết vùng hàm (Submandibular), vùng sau yếthầu (retropharyngeal), vùng cuống phổi (bronchial) và vùng màng ruột(mesenteric), chúng ta thấy hạch có hơi xền xệt (caseous) đôi khi có thêmvài điểm calci hóa. Với các dấu hiệu nầy rất có thể là con vật đã bị laọ Đểcho việc chẩn doán được chính xác hơn, quầy thịt bị giam lại trong phònglạnh để chờ kết quả xét nghiệm của phòng thí nghiệm. Theo kinh nghiệmlàm việc của tác giả tại các nhà máy mổ bò ở Canada, thì rất hiếm thấy kếtquả dương tính cho biết có sự hiện diện của trực khuẩn lao M. bovis trongbệnh phẩm, nhưng thay vào dó là các loại vi khuẫn nhóm Actinobacillushoặc Actinomyces, v.v…tức không phải là vi trùng lao. Trong chăn nuôi,nhằm bảo vệ sức khỏe công cộng cho nên người ta không chủ trương chữatrị thú bị nhiễm lao. Tại Canada, bò có dương tính lúc làm test thử nghiệm sẽ bị giết bỏ vàCơ quan kiểm tra thực phẩm CFIA sẽ đền bồi thiệt hại cho nhà chăn nuôi. Bò truyền bệnh bằng cách nào? - Lúc bò ho, vi khuẩnMycobacterium bovis được phun bắn ra ngoài theo bụi nước aérosol gâynhiễm cho môi sinh, cho những con vật khác cũng như cho những ngườiđang làm việc xung quanh con vật bệnh...Ngõ hô hấp là cách lây nhiễmchính. Vi khuẩn cũng có thể nhiễm qua ngõ tiêu hóa như khi chúng ta uốngsữa vắt từ bò bị lao mà không được nấu kỹ trước đó. Uống sữa mua trong chợ an toàn hơn vì luật tại các quốc gia Tâyphương bắt buộc sữa phải được hấp khử trùng pasteurisé tại nhà máy trướckhi đem bán cho người tiêu thụ. Bệnh lao bò, một vấn đề y tế công cộng! - Ở người bị nhiễm bệnhlao bò thì dấu hiệu xảy ra thường nằm ngoài phổi (extra pulmonaire). Nhữngnơi thường gặp triệu chứng lao là ở các hạch bạch huyết vùng cổ (cervicallymphanodepathy), vùng ruột và một loại bệnh ngoài da mãn tính (chronicskin disease hay Lupus vulgaris). Ngày nay bệnh lao bò không phải là bệnh đáng quan tâm của các quốcgia kỹ nghệ giàu có nhưng nó vẫn còn là một vấn đề sức khỏe quan trọng tạiphần lớn các quốc gia đang phát triển ở những vùng Đông Nam Á, PhiChâu, Châu Mỹ La Tinh cũng như tại một số nước Đông Âu thuộc khối liênbang Sô viết ngày xưa…Tại các quốc gia Tây phương, bệnh lao nhiễm từ bòchỉ chiếm lối 1% trong tất cả trường hợp lao ở người. Bệnh lao tái xuất hiện! - Trước đây bệnh lao người (TB) cũng hoànhhành dữ dội tại các quốc gia Âu Mỹ, nhưng nhờ vào các ...