Zona là một bệnh do virut gây nên (virut zona- Varicelle), biểu hiện bởi những mụn nướcở da có kèm theo đau dọc chiều dài của dâythần kinh bị tổn thương. Bệnh nhân có cảmgiác rát bỏng, châm kim hoặc đau dọc theovạt da thuộc vùng chi phối của dây thần kinhbị tổn thương. Khoảng 2 - 3 ngày sau xuấthiện vệt đỏ lan tỏa dọc theo vùng da bị đaurát, đồng thời mụn nước xuất hiện kèm theongứa sau đó vỡ ra, biến mất và để lại sẹosau 2 - 3 tuần lễ. Một số trường hợp có đauđầu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh zona thần kinhThuốc trị bệnh zona Zona là một bệnh do virut gây nên (virut zona - Varicelle), biểu hiện bởi những mụn nước ở da có kèm theo đau dọc chiều dài của dây thần kinh bị tổn thương. Bệnh nhân có cảm giác rát bỏng, châm kim hoặc đau dọc theo vạt da thuộc vùng chi phối của dây thần kinh bị tổn thương. Khoảng 2 - 3 ngày sau xuất hiện vệt đỏ lan tỏa dọc theo vùng da bị đau rát, đồng thời mụn nước xuất hiện kèm theo ngứa sau đó vỡ ra, biến mất và để lại sẹoTổn thương da do bệnh zona. sau 2 - 3 tuần lễ. Một số trường hợp có đauđầu hoặc sốt nhẹ.Bệnh có thể gây một số tổn thương: mù mắt nếu tổn thương vào dây thần kinh thịgiác; liệt mặt, mất vị giác do tổn thương vào dây thần kinh số VII (dây thần kinhmặt); viêm não khi có tổn thương não; bệnh có thể gây nguy hiểm cho thai nhi nếuphụ nữ đang mang thai mắc bệnh. Dịch ở mụn nước ngoài da có chứa mầm bệnhdo đó nên tránh tiếp xúc trực tiếp (tiếp xúc thân thể) để tránh lây nhiễm và phòngbội nhiễm. Nếu xuất hiện đau rát và những mụn nước trên da, cần đến bác sĩ thầnkinh hoặc da liễu để khám. Điều trị càng sớm, hiệu quả càng tốt. Trong trườnghợp có zona ở mắt, nên đến các bác sĩ chuyên khoa để tránh nguy cơ mù mắt.Điều trị bao gồm 2 giai đoạn: điều trị giai đoạn cấp và giai đoạn đau sau zona.Giai đoạn cấpThường phải dùng một số thuốc sau:Thuốc giảm đau: efferalgan codein (paracetamol + codein). Thuốc là loại thuốc sủibọt, có tác dụng giảm đau mạnh. Các trường hợp bệnh nhân dị ứng với thành phầncủa thuốc, hoặc bệnh nhân suy gan - thận không được dùng. Ngoài ra có thể dùngthuốc giảm đau chống viêm không corticoid như aspirin. Lưu ý, uống sau ăn no.Chống chỉ định trong trường hợp loét dạ dày - tá tràng, dị ứng với thành phần củathuốc.Corticoid (prednisolon): Liều 1mg/kg/ngày x 3 ngày đầu, sau đó giảm dần (giảm10mg mỗi 3 ngày) rồi cắt, thường uống trong vòng 15 ngày. Chống chỉ định trongtrường hợp có mẫn cảm với thuốc. Thận trọng cho người bệnh loãng xương, loétdạ dày - tá tràng, tiểu đường, tăng huyết áp, suy tim, trẻ em đang lớn. Tác dụngkhông mong muốn: mất ngủ, thần kinh dễ bị kích động, đục thể thủy tinh, glôcôm,phù, tăng huyết áp, loét dạ dày - tá tràng, loét thực quản, viêm tuỵ...Thuốc kháng virut (acyclovir, famyclovir...): viên nén 200mg, 400mg, 800mg. Liều800mg x 5 lần/ngày, mỗi lần cách nhau 4 giờ. Thời gian điều trị từ 5-7 ngày. Thuốcđược dùng ngay khi mới mắc bệnh hoặc khi có mụn nước xuất hiện. Thuốc có tácdụng làm giảm cường độ và thời gian đau sau zona, càng điều trị sớm hiệu quảcàng cao. Chống chỉ định trong trường hợp có mẫn cảm với thuốc. Tác dụng khôngmong muốn: buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng, nhức đầu. Thận trọng trongtrường hợp có thai và cho con bú.Thuốc bôi tại chỗ: trong thời gian mụn nước xuất hiện, vệ sinh nơi tổn thươngsạch sẽ, mặc quần áo sạch sẽ thoáng mát tránh bội nhiễm. Khi mụn nước vỡ, cóthể chấm bằng thuốc xanh methylen.Ngoài ra có thể dùng thêm thuốc kháng histamin (chlorpheniramine...), thuốc khôngcó tác dụng chống virut nhưng có tác dụng làm giảm ngứa tại nơi tổn thương và anthần nhẹ.Điều trị đau sau zonaAmitriptyline: viên nén 25mg, liều từ 25-75mg/ngày chia 2 lần. Lúc đầu dùng liềuthấp sau tăng dần. Thuốc có tác dụng tốt trong trường hợp đau rát bỏng, đau nhưxé. Tác dụng phụ: hạ huyết áp tư thế, ngủ gà, lú lẫn, khô miệng, run, táo bón, bíđái, tăng cân. Chống chỉ định: glôcôm góc đóng, u tuyến tiền liệt, loạn nhịp tim, rốiloạn dẫn truyền, động kinh, có thai.Trong trường hợp đau từng cơn, đau như dao đâm, đau nhói hoặc co cơ hay máycơ... có thể dùng các thuốc sau với liều thấp sau đó tăng dần tới liều tác dụng.Carbamazepin (tegretol): viên nén 200mg, liều lượng từ 400 - 1200mg/ngày. Tácdụng không mong muốn: chóng mặt, buồn nôn lúc bắt đầu điều trị (hạn chế bằngcách tăng liều dần); hội chứng tiền đình tiểu não hoặc lú lẫn do quá liều; giảm nhẹbạch cầu trung tính; rối loạn dẫn truyền tim; phản ứng đặc ứng (nhiễm độc da,viêm gan, thiểu sản tuỷ xương). Chống chỉ định: Block nhĩ - thất (nhịp tim chậm).Clonazepam (rivotril): viên nén 2mg, liều từ 1 - 4mg/ngày. Tác dụng không mongmuốn: ngủ gà, giảm trí nhớ (người già). Chống chỉ định trong trường hợp mẫncảm với thuốc.Gabapentin (neurontin): viên nén 300mg, liều từ 900mg-2.000mg/ngày. Tác dụngkhông mong muốn: ngủ gà, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, đi loạng choạng, run.Chống chỉ định trong trường hợp có thai hoặc cho con bú, dị ứng với các thànhphần của thuốc.Bệnh nhân có thể dùng một số thuốc bôi tại chỗ: voltarel gel, aspirin gel... trongvòng 4 tuần. Ngo ...