Cá Mè Vinh (Trà Vinh)

Cá Mè vinh là một loài cá thực phẩm khá phổ biến tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Cá cũng phân bố tại lưu vực sông chao Phraya (Thái Lan), Bán đảo Mã lai, Sumatra và Java. Cá có thể sống tại các vùng hạ lưu sông lớn, nhánh sông nhỏ, ao mương, nơi có độ muối thấp, hồ, và có lẽ thích ứng với các nơi nước tù đọng. Mè vinh tuy là một loài cá di chuyển nhưng chúng không đi quá xa. Cá di chuyển tại địa phương, theo mùa mưa và nước nổi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cá Mè Vinh (Trà Vinh) Cá Mè Vinh (Trà Vinh) Cá Mè vinh là một loài cá thực phẩm khá phổ biến tại các tỉnh đồngbằng sông Cửu Long. Cá cũng phân bố tại lưu vực sông chao Phraya (TháiLan), Bán đảo Mã lai, Sumatra và Java. Cá có thể sống tại các vùng hạ lưusông lớn, nhánh sông nhỏ, ao mương, nơi có độ muối thấp, hồ, và có lẽ thíchứng với các nơi nước tù đọng. Mè vinh tuy là một loài cá di chuyển nhưng chúng không đi quá xa.Cá di chuyển tại địa phương, theo mùa mưa và nước nổi để từ hạ lưu sôngCửu long ngược đền các sông nhánh, kinh mương và những vùng bị nướclụt. Cá trở về chốn cũ khi mùa nước rút. Một số nghiên cứu ghi nhận sự dichuyển của cá bắt đầu ngay từ ngày có những cơn mưa đầu mùa hay khimực nước bắt đầu dâng lên. Cá hiện đang được khai thác tại nhiều quốc gia Đông Nam Á dướidạng cá nuôi trong cáo ao, hồ nhân tạo để làm thực phẩm và một số ít đượcxuất qua các quốc gia Âu Mỹ để làm cá cảnh nuôi trong bồn kiếng, tuykhông được ưa chuộng lắm vì màu sắc kém rực rỡ. Về phương diện sinh học, cá Mè vinh được nuôi để lấy tuyến thùy(pituitary) dùng trong công nghiệp nuôi cá. Ngoài ra, Mè vinh còn được thả vào các hồ chưa nước, đập thủy điệnđể giúp kiểm soát sự phát triển của các thực vật, cỏ.. Theo FAO, tổng sản lượng cá đánh bắt trong thiên nhiên trên thế giớitrong năm 2005 vào khoảng 60 ngàn tấn và khoảng 100 ngàn tấn cá khácđánh bắt là do nuôi trong các môi trường nhân tạo. Tên khoa học và các tên khác: Barbonymus gonionotus (Puntius gonionotus) thuộc họ Cá Cyprinidae Tên Anh-Mỹ : Java Barb, Javanese barb, Puntius carp, Silver Barb,Thai Silver carp. Pháp : Barbeau argenté, Barbeau de Java ; Tây Ban Nha :Barbo plateado. Thái lan: Pla tapien khao ; Kampuchea: Trey chpin ; Lào: Pa pak (Tên Lào Pa pak : Pak = miệng ; Pa-pak = Cá miệng, tuy cá có miệng,lớn bình thường, nhưng nếu dùng ngón trỏ đưa vào để móc miệng cá thìmiệng cá phù ra rất đặc biệt..) Đặc tính sinh học: Cá Mè vinh thuộc loại cá cỡ nhỏ, chiều dài tối đa chừng 35 cm ( Cákỷ lục bắt được trong hồ Dan Tchang, Thái Lan ngày 8 tháng 7 năm 2003 cóchiều dài toàn thân 45 cm, nặng 2.1 kg); cá khai thác trung bình từ 12-20cm. Cá có thân rộng bề ngang, lưng nhô tạo thành một điểm cao là nơi vâylưng bắt đầu. Vây bụng có 8 tia, vây hậu môn dài. Thân cá màu bạc, lưngxậm hơn. Miệng không có nắp. Cá trưởng thành và phát dục khi được 1năm, bắt đầu đẻ trứng. Cá đẻ trong các tháng 5-7, nơi nước lưu thông. Cá ănthực vật thủy sinh như hydrilla, lá cây, các sinh vật nhỏ trong nước. Trong các ao-hồ nuôi, cá lớn nhanh, nuôi sau 1 năm trọng lượng cá cóthể lên đến 1 kg. Cá được dục đẻ bằng cách gây mưa nhân tạo. Trứng thụtinh sau 2-3 ngày, và nở thành cá bột. Sau 1 tháng ương trong hồ nuôi, cátăng trưởng dài 2-3 cm. Cá Mè vinh dùng làm thực phẩm: Cá Mè vinh có thịt thơm ngon, có thể khai thác quanh năm dưới dạngcá tươi. Tuy nhiên cá có rất nhiều xương nhỏ, nên thường được dùng dướidạng chiên dòn hay nghiền nát thành chả quết (như Thát lát) Tại Thái Lan và Lào, Mè vinh được dùng làm món Lap pa và Sompa Lap pa (fish tartare), tương tự như món chà cá quết tại Việt Nam , cáđược lóc hay cào lất thịt, bỏ xương và nghiền thật nhuyễn rồi trộn thêm cácphụ gia khác (tại Lào: có thêm gạo rang đã nghiền thành bột như bột thínhtại VN, tiêu, hành, riềng, v.v..) Som pa (Pickled fish), cá ngâm nước muối. Thành phần dinh dưỡng: Thành phần dinh dưỡng của Cá Mè vinh, gần như tương đương với cáThát lát (xin đọc bài Thát lát). Viện Nghiên cứu Các loại cá nuôi nhiệt đới tại Malacca, Mã lai đã sosánh thành phần dinh dưỡng của 3 loại cá: Trám cỏ, Mè vinh và Rô phi. Kếtquả ghi nhận: phần thịt của cá (bỏ nội tạng), sấy khô Chất đạm: từ 57.36 - 75.92 % Chất béo: từ 4.48 - 31.84 % Tro: 10.68 - 22.88 % Cá rô phi có nhiều chất béo hơn là Mè vinh , Trám cỏ (nạc nhất)nhưng ngược lại Trám cỏ có nhiều chất đạm hơn và Mè vinh lại chứa nghiềukhoáng chất. Cách thức nuôi và thành phần thức ăn của cá cũng tương đốiảnh hưởng đến thành phần dinh dưỡng trong cá. Mè vinh được xem là bổ dưỡng hơn trám cỏ và rô phi (HydrobiologiaSố 37-1971) Ghi chú: Một loài cá rất tương cận chỉ hơi khác biệt về màu sắc, thường gặp tạinhững nơi có cá Mè vinh là cá He vàng (Puntius altus) Cá He vàng phân bố rộng tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu long, trongcác kinh mương, ao hồ. He vàng thuộc loại cá cỡ nhỏ, dài tối đa chừng 30cm, cá khai thác thương mãi trung bình 12-15 cm, nặng 150-200 gram. Cálớn chậm, năm đầu tăng trưởng đạt 12 cm, năm thứ hai từ 16-18 cm. Thân cámàu bạc, vây lưng màu đen, vây lưng màu vàng và các vây khác màu vàng-đỏ. Cá he vàng là một trong những cá rất được ưa chuộng tại Việt Nam,cá được nuôi trong các bè nổi..Món ăn t ...