CÁC LOẠI THUỐC CHỮA DỊ ỨNG MŨI

Bài kỳ này, xin tiếp tục câu chuyện dài về bệnh dị ứng mũi (hay viêm mũi do dị ứng), bàn về các cách chữa trị bằng thuốc. Những phương cách dùng để tránh một số chất hay gây dị ứng đã được trình bày trong bài trước. Sự chữa trị dị ứng mũi bằng thuốc, muốn hữu hiệu, cần dựa vào những yếu tố: - Định bệnh chính xác: Đây đúng dị ứng mũi? hay viêm mũi do siêu vi trùng (viral rhinitis: khi bị cảm, cúm)? hoặc viêm mũi cùng các xoang quanh mũi do vi trùng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁC LOẠI THUỐC CHỮA DỊ ỨNG MŨI CÁC THUỐC CHỮA DỊ ỨNG MŨI Bác sĩ Nguyễn Văn Đức, Bác sĩ Chuyên Khoa Nội Thương Bài kỳ này, xin tiếp tục câu chuyện dài về bệnh dị ứng mũi (hay viêmmũi do dị ứng), bàn về các cách chữa trị bằng thuốc. Những phương cáchdùng để tránh một số chất hay gây dị ứng đã được trình bày trong bài trước. Sự chữa trị dị ứng mũi bằng thuốc, muốn hữu hiệu, cần dựa vàonhững yếu tố: - Định bệnh chính xác: Đây đúng dị ứng mũi? hay viêm mũi do siêu vi trùng (viral rhinitis:khi bị cảm, cúm)? hoặc viêm mũi cùng các xoang quanh mũi do vi trùng(bacterial rhinosinusitis)? do một bệnh trong cơ thể (như bệnh suy tuyếngiáp trạng, ..)? do dùng thuốc (thuốc uống hoặc thuốc xịt mũi)? Đã thế, cầnxem trong mũi có gì khác bất thường như vách mũi lệch, thịt dư trong mũi,... - Triệu chứng của người bệnh: Triệu chứng nào làm bạn khổ nhất: ngứa mũi, ngứa mắt, ngứa tai vàcổ họng, hắt hơi, chảy mũi nước, hay nghẹt mũi, ..? Tùy triệu chứng nào làmkhổ bạn nhất, ta sẽ dùng thuốc thích ứng. - An toàn: Nhiều thuốc chữa dị ứng mũi gây buồn ngủ, khiến bạn không làm ăngì được, hoặc đi trong cuộc đời như đi trong mơ, lái xe gây tai nạn. Dùngthuốc như vậy, dù hữu hiệu, đời cũng mất thú, có khi ra tòa. - Ý thích của người bệnh: Bạn thích cách chữa nào, xin cho biết. Tất nhiên, điều này lại tùythuộc vào sự hiểu biết của bạn về các cách chữa trị, đồng thời, cũng vào... túitiền của bạn. Cũng xin bạn cho biết, bạn đã từng dùng những thuốc gì, kếtquả ra sao. Thử qua nhiều thuốc, có khi thuốc bạn mua bên ngoài không cầntoa bác sĩ lại giúp bạn hơn cả những thuốc mắc tiền bác sĩ biên toa cho bạn.Nên, trên đường chạy chữa cái mũi dị ứng khốn khổ, bạn nhớ ghi chép lạitên những thuốc nào bạn đã dùng qua, thuốc nào giúp, thuốc nào không. Bác sĩ trước khi ngoáy bút trên toa thuốc, sẽ đắn đo, cân phân nhữngđiều kể trên. Thêm vào đó, sự trị liệu cũng khác biệt tùy người bệnh là trẻem, vị cao niên, hoặc phụ nữ mang thai, lực sĩ thi thế vận hội, ... Thuốc uống 1. Các thuốc antihistamines: Xin nhắc lại một chút, dị ứng mũi gây do các phản ứng dị ứng khichất gây dị ứng (gọi là allergens, như những phấn hoa trong mùa này) bayvào mũi, tiếp xúc với các tế bào mast cells nằm ngay trong màng mũi. Phảnứng làm phát sinh nhiều chất hóa học, trong đó có các chất histamine,leukotrienes, ... Histamine là một trong những thủ phạm chính gây các triệuchứng. Thuốc antihistamines (chống lại histamine), bất lực hóa tác dụng củachất histamine, nên làm giảm các triệu chứng dị ứng mũi. Các thuốc antihistamines hiện được chia làm hai nhóm: - Các thuốc gây buồn ngủ (sedating antihistamines): các thuốc có thểlàm ta dật dừ, buồn ngủ, như Benadryl, Chlor-Trimeton, Tavist, Atarax,Phenergan, ... Những thuốc này được cái rất rẻ, mua không cần toa bác sĩ. Songchúng hay khiến ta dật dờ, mệt mỏi. May ra, bạn sẽ quen dần với nhữngphản ứng bất lợi của chúng sau 3 -4 ngày dùng thuốc. Thuốc còn có thể làmkhô miệng, bí tiểu, áp huyết xuống thấp, lên cân, chóng mặt, ù tai, mờ mắt,buồn nôn, ói mửa, ... Thêm vào đó, thường chúng cần được dùng nhiều lầntrong ngày, vì có tác dụng ngắn. Thuốc mới Zyrtec, cũng thuộc nhóm gây buồn ngủ, song ít gây dật dừvà những phản ứng phụ khác như các thuốc cùng nhóm, lại chỉ cần dùngngày 1 lần. - Các thuốc không buồn ngủ (nonsedating antihistamines): gồm cácthuốc Allegra, Claritin, Clarinex. (Khi đi mua thuốc, lúc móc ví trả tiền, bạncòn tỉnh hẳn người... vì chúng khá đắt). Allegra, Claritin, Clarinex ít làm khômiệng, bí tiểu, tiện lợi vì chỉ cần dùng ngày 1 hay 2 lần. Claritin nay muađược không cần toa bác sĩ. Do ít gây phản ứng phụ, ba thuốc này được các bác sĩ dùng rất nhiều.Song, mỗi cơ thể một khác, có khi bạn lại thấy một thuốc mua bên ngoàikhông cần toa bác sĩ giúp bạn hơn cả thuốc mắc tiền bác sĩ biên toa. Nếuthuốc ấy không gây phản ứng gì khiến bạn khó chịu, thì ta cứ tiếp tục dùngnó, vừa tốt vừa rẻ. 2. Các thuốc co màng mũi (decongestants): Các thuốc antihistamines, loại gây buồn ngủ hoặc loại không gâybuồn ngủ, đều chỉ làm bớt chảy mũi, hắt hơi, ngứa mũi, ngứa mắt, ngứa cổhọng, nhưng không làm bớt nghẹt mũi. Các thuốc co màng mũi mới chữa nghẹt mũi. Sudafed là một thuốc comàng mũi điển hình, chắc ai trong chúng ta cũng đã có dịp dùng. Thuốc co màng mũi có thể khiến ta nhức đầu, hồi hộp do tim đậpnhanh, khó ngủ, bứt rứt, dễ nổi nóng (irritability). Thuốc cũng làm co thắtcác mạch máu toàn cơ thể, nên có thể gây cao áp huyết, cao áp suất trongmắt (glaucoma). Các vị mang bệnh cao áp huyết, tiểu đường, bệnh tim,cường tuyến giáp trạng (hyperthyroidism), cao áp suất trong mắt, chỉ nêndùng thuốc co màng mũi dưới sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ. Thuốc co màng mũi chữa nghẹt mũi, nhưng ngược lại, khôn ...