Các phương pháp chiết xuất tinh dầu hoa hồng Rosa damascena Mill.

Thành phần hóa học chính của tinh dầu hoa hồng Rosa damascena Mill. đã được nhiều nhóm nghiêm cứu xác định gồm: linalool, 2-phenylethyl alcohol, citronellol, nerol, geraniol, nonadecane, n-heneicosane, n-, n-hexatriacontane, disiloxane. Trong báo cáo này, các phương pháp chiết xuất tinh dầu hoa hồng Rosa damascena Mill. được tổng hợp và so sánh để thấy được sự khác biệt về hàm lượng, thành phần tinh dầu hoa hồng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các phương pháp chiết xuất tinh dầu hoa hồng Rosa damascena Mill. CÁC PHƯƠNG PHÁP CHIẾT XUẤT TINH DẦU HOA HỒNG ROSA DAMASCENA MILL. Võ Thị Kim Thư 1 1. Viện Phát Triển Ứng Dụng, Đại học Thủ Dầu MộtTÓM TẮT Tinh dầu hoa hồng chiết xuất từ cây hoa hồng Rosa damascena Mill. có hàm lượng tinhdầu cao nhất so với các loài hoa hồng khác. So sánh các phương pháp chiết xuất tinh dầu ta thấyrằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước cho hàm lượng tinh dầu đạt (0.02-1.00 %);phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước có sự hỗ trợ vi sóng là 0.04 %; phương pháp sử dụngdung môi truyền thống (0.06-0.5 %), phương pháp sử dụng dung môi CO2 siêu tới hạn (0.02 %)và phương pháp chiết xuất bằng chất lỏng ion thu hàm lượng tinh dầu cao nhất (1.61 %). Các phương pháp chiết xuất khác nhau thu được tinh dầu có hàm lượng và thành phầnkhác nhau. Tuy nhiên, phương pháp chiết xuất bằng chất lỏng ion cho thấy hiệu quả tốt hơn vàthu được nhiều hàm lượng tinh dầu hơn. Ngoài ra, sự khác biệt về tỷ lệ thu được tinh dầu hoahồng Rosa damascena Mill. cũng phụ thuộc vào giống cây, phân bón, điều kiện thu hoạch, thờitiết và phương pháp chiết xuất. Từ khóa: chưng cất hơi nước; Rosa damascena Mill.; tinh dầu hoa hồng1. GIỚI THIỆU Rosa damascena Mill. (có nguồn gốc từ Rosa gallica L. và Rosa moschata Herm.), thuộcchi Rosa, họ Rosaceae, tên gọi chung là hoa hồng gấm mùa hè. Loài cây thấp, cây rụng lá, cóthân rộng và phân nhánh trên mặt đất. Chiều cao 0.5-1.5 m, bao phủ bởi các gai cao, cong hoặcdựng đứng và thân có kích cỡ khác nhau. Lá cây thường được chia thành năm, hiếm khi là bảy,lá nhỏ hình elip, dài, màu xanh xám ở mặt trên và xanh hơn ở mặt dưới, các lá mọc cùng nhauở thân lá. Cụm hoa thường có nhiều hoa, hoa thường mọc đơn trên các cuống dày 2–3 cm, đàihoa có hình tròn hoặc hình quả lê và thường được bao phủ bởi cuống và lông. Cánh hoa mượt,màu hồng đến tím, dài và rộng 2–3 cm. Bầu nhụy được bao quanh bởi các lá noãn bao bọc trongđài hoa, tạo thành các đầu nhụy, quả giả chín màu nâu đỏ, dài 1-1.5 cm và rộng nhất ở phầntrên (M.Nasery và nnk, 2016). Rosa damascena Mill. cần nhiệt độ vừa phải và không khí ẩm trong quá trình ra hoa đểđạt được độ phong phú hàm lượng tinh dầu. Trồng chủ yếu ở khí hậu ôn đới, thường ở độ caotừ 300-1800 m (H. Loghmani Khouzani và nnk, 2007). Rosa damascena Mill. là loài cây thuốc,được trồng làm cảnh và sử dụng ở Bulgaria, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Ấn Độ, Trung Quốc, Libya vàcác nước khác (T. Atanasova và nnk, 2016). Cây hoa hồng Rosa damascena Mill. sử dụng đểđiều trị đau bụng và đau ngực, chảy máu kinh nguyệt, các vấn đề về tiêu hóa và làm thuốcnhuận tràng, chống HIV, giảm đau, hạ huyết áp, chống co thắt, chống viêm, chống ho, hoạtđộng chống oxy hóa và tác dụng giãn phế quản (M. Mahboubi và nnk, 2011). Tinh dầu hoahồng được sử dụng trong điều trị sỏi mật, điều trị rối loạn chuyển hóa lipid, giúp chống xơcứng, chống co thắt và bảo vệ gan (T. Atanasova và nnk, 2016), điều trị bệnh tim (H. LoghmaniKhouzani và nnk, 2007). 223 Thành phần hóa học chính của tinh dầu hoa hồng Rosa damascena Mill. đã được nhiềunhóm nghiêm cứu xác định gồm: linalool, 2-phenylethyl alcohol, citronellol, nerol, geraniol,nonadecane, n-heneicosane, n-, n-hexatriacontane, disiloxane. Trong báo cáo này, các phương pháp chiết xuất tinh dầu hoa hồng Rosa damascena Mill.được tổng hợp và so sánh để thấy được sự khác biệt về hàm lượng, thành phần tinh dầu hoa hồng. 2. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU TINH DẦU HOA HỒNG ROSADAMASCENA MILL 2.1. Chiết xuất bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước (HD) Phương pháp chung của rất nhiều nhóm nghiên cứu về tinh dầu hoa hồng bằng phươngpháp HD: Hoa hồng tươi hoặc cánh hoa hồng được đưa vào thiết bị chưng cất cùng với nước sau2-5 giờ thu được tinh dầu hoa hồng. Sau dó, tinh dầu được làm khan bằng natri sulfat (Na2SO4)khan hoặc calcium cloride (CaCl2) và bảo quản trong lọ tối màu ở nhiệt độ -18oC đến 4oC. Ngoài ra nhóm nghiên cứu K. G. D. Babu tiến hành chưng cất lại phần dung dịch nướcchưng cất hoa hồng trong thiết bị Clevenger để tách tiếp tinh dầu. Tinh dầu chưng cất lại làmkhan bằng Na2SO4 khan (K. G. D. Babu và nnk, 2002). Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu H. Loghmani Khouzani tiến hành chiết xuất bằng HDnhưng bổ sung thêm 10% acid sulfuric (H. Loghmani Khouzani và nnk, 2007). 2.2. Chiết xuất bằng phương pháp sử dụng dung môi Nhóm nghiên cứu A.Younis tiến hành thí nghiệm ngâm cánh hoa hồng tươi với dung môihexane và ether dầu hỏa. Lọc bỏ nguyên liệu, cô quay loại bỏ dung môi thu được cô kết. Khuấycô kết với ethanol ở 54 oC và làm lạnh ở -30 oC trong 20 giờ, lọc bỏ sáp, cô quay loại bỏ ethanolthu được tinh dầu hoa hồng (A. Younis và nnk, 2007). Bên cạnh đó, các nhóm nghiên cứu A. Younis và K. G. D. Babu tiến hành c ...