Cấp cứu hạ đường huyết

Nội dung của tài liệu trình bày đại cương, chẩn đoán, triệu chứng lâm sàng, nguyên nhân và điều trị hạ đường huyết. Để nắm chi tiết hơn nội dung kiến thức, mời các bạn cùng tham khảo tài liệu.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cấp cứu hạ đường huyết36 H ướng dẫn cHẩn đoán và điều trị bệnH n ội k HoaCẤP CỨU HẠ ĐƯỜNG HUYẾTI. ĐẠI CƯƠNG Hạ đường huyết là một tình huống cấp cứu vì nó có thể diễn biến nhanh chóng đến hôn mê, có thểgây tử vong cho người bệnh, nhưng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ mang lại kết quả tốt,người bệnh sẽ phục hồi không để lại di chứng. Do đó, việc điều trị nâng nồng độ đường máu lên phảiđược thực hiện ngay khi phát hiện bệnh nhân có hạ đường huyết. Tùy theo mức hạ đường huyết mà trên lâm sàng biểu hiện ở các mức độ khác nhau.II. CHẨN ĐOÁN 1. Chẩn đoán xác định a. Triệu chứng lâm sàng ● Các triệu chứng gợi ý hạ đường huyết: - Bệnh nhân cảm thấy mệt đột ngột, cảm giác đói cồn cào không giải thích được, có thể chóng mặt,đau đầu, lo âu, tay chân nặng nề, yếu. Mức độ nặng hơn có thể có da xanh tái, vã mồ hôi, hồi hộp đánhtrống ngực, lo âu, hốt hoảng hoặc kích động, loạn thần. - Nhịp tim nhanh, thường nhanh xoang, có thể gặp cơn nhịp nhanh thất hoặc trên thất, tăng huyết áptâm thu, có thể có cơn đau thắt ngực hoặc cảm giác nặng ngực. ● Hôn mê hạ đường huyết: - Là giai đoạn nặng của hạ đường huyết có thể xuất hiện đột ngột không có dấu hiệu báo trước.Hôn mê thường xuất hiện nối tiếp các triệu chứng hạ đường huyết nhưng không được điều trị kịp thời.Thường là hôn mê yên lặng và sâu. - Các triệu chứng đi kèm với tình trạng hôn mê có thể gặp như dấu hiệu thần kinh khu trú Babinski cảhai bên, hôn mê sâu có thể giảm phản xạ gân xương, một số trường hợp có thể xuất hiện co giật toànthân hoặc co giật cục bộ, tăng trương lực cơ. ● Phải luôn nghĩ đến hôn mê hạ đường huyết trước một bệnh nhân hôn mê chưa rõ nguyên nhân,sau tiêm tĩnh mạch dung dịch đường ưu trương bệnh nhân tỉnh lại. b. Cận lâm sàng ● Làm ngay một mẫu xét nghiệm đường máu mao mạch đầu ngón tay và lấy một mẫu máu làm xétnghiệm đường huyết tĩnh mạch trước khi tiêm hoặc truyền glucose cho bệnh nhân. Bình thường nồngđộ đường máu lúc đói là 3,9- 5,6mmol/l (70- 100mg/dl). ● Hạ đường huyết xảy ra khi nồng độ đường máu giảm xuống dưới 3,9mmol/l (< 70mg/dl). ● Khi nồng độ đường huyết dưới 2,8mmol/l (50mg/dl) xuất hiện các triệu chứng nặng của hạđường huyết. 2. Chẩn đoán độ nặng ● Hạ đường huyết mức độ nhẹ: bệnh nhân tỉnh, có biểu hiện cường giao cảm như run tay, cồn cào,hoa mắt, nhịp tim nhanh, trống ngực, vã mồ hôi. Mức đường huyết thường từ 3,3 - 3,6mmol/l. H ướng dẫn cHẩn đoán và điều trị bệnH n ội k Hoa 37 CẤP CỨU ● Hạ đường huyết mức độ trung bình: cơn hạ đường huyết có biểu hiện thần kinh như nhìn mờ, giảmkhả năng tập trung, lơ mơ, có thể rối loạn định hướng. Mức đường huyết thường từ 2,8 - 3,3mmol/l. ● Hạ đường huyết mức độ nặng: bệnh nhân có thể mất định hướng, cơn loạn thần, co giật, rối loạný thức, hôn mê. Mức đường huyết thường dưới 2,8mmol/l. 3. Chẩn đoán phân biệt Trong một số trường hợp cần phải phân biệt với các bệnh lí gây hôn mê khác hoặc có thể phối hợpvới các bệnh lí gây hôn mê khác như: - Hôn mê sau chấn thương sọ não. - Tai biến mạch máu não. - Hôn mê do các nguyên nhân chuyển hóa khác như bệnh não gan, hội chứng ure máu cao, hạ natrimáu, tăng đường huyết, ... - Hôn mê do ngộ độc thuốc nhóm an thần gây ngủ. - Nhiễm trùng thần kinh. - Sau co giật, sau cơn động kinh. - Các loạn thần cấp. 4. Chẩn đoán nguyên nhân a. Đối với người bệnh tiểu đường đang điều trị bằng insulin có thể do nguyên nhân sau: - Quá liều insulin, insulin hấp thu quá nhanh hoặc quá kéo dài do loạn dưỡng mỡ dưới da ở nhữngvùng tiêm insulin lâu ngày, tiêm ở những vùng hoạt động nhiều (tay, chân, ...) chườm nóng, xoa bópvùng tiêm sau khi tiêm insulin. - Sai lầm về chế độ ăn: + Ăn quá chậm sau tiêm insulin, ăn không đủ hoặc thiếu bữa ăn phụ. + Bỏ bữa ăn, ăn quá ít mà vẫn tiêm insulin. b. Đối với người bệnh điều trị bằng thuốc viên (sulfamid), hạ đường huyết thường có cácnguyên nhân sau: - Uống quá liều, uống thuốc xa bữa ăn chính. Không ăn nhưng vẫn uống thuốc. - Tự động uống thuốc không theo chỉ định của bác sĩ. Hoạt động thể lực quá sức. c. Đối với người bệnh không bị đái tháo đường, không điều trị các thuốc hạ đường huyết Rất hiếm có khả năng bị hạ đường huyết. Khi có hạ đường huyết phải tìm nguyên nhân và các yếutố thuận lợi gây hạ đường huyết như: - Suy gan nặng, suy gan kèm nhiễm trùng nặng. - Nhịn ăn kéo dài sau phẫu thuật đường tiêu hóa. - Suy thượng thận, suy tuyến giáp, ngộ độc rượu, ngộ độc thuốc hạ đường máu. - Bị hạ thân nhiệt, có u tiết insulin (insulinoma).III. ĐIỀU TRỊ 1. Ngừng ngay các thuốc nghi ngờ liên quan đến hạ đường huyết 2. Xét nghiệm đường máu: làm ngay một mẫu xét nghiệm đường máu mao mạch đầu ngón tay vàlấy một mẫu máu làm xét nghiệm đường huyết tĩnh ...