CHẨN ĐOÁN SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE BẰNG PHƯƠNG PHÁP ELISA PHÁT HIỆN KHÁNG NGUYÊN NS1-DEN

Sốt Dengue/sốt xuất huyết Dengue (SD/SXHD) là một trong những bệnh nhiễm quan trọng nhất tại các nước thuộc vùng nhiệt đới, trong đó có Việt nam. Bộ test kít phát hiện kháng nguyên NS1-DEN trong huyết thanh bệnh nhân mới đây đã xuất hiện giúp chẩn đoán bệnh trong giai đoạn cấp. Mục tiêu nghiên cứu: Phát hiện và xác định tỉ lệ kháng nguyên NS1DEN ở bệnh nhân người lớn được chẩn đoán SD/SXHD trên lâm sàng. Phương pháp: Mô tả hồi cứu - thiết kế cắt ngang trên 66 mẫu huyết thanh của bệnh nhân người...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHẨN ĐOÁN SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE BẰNG PHƯƠNG PHÁP ELISA PHÁT HIỆN KHÁNG NGUYÊN NS1-DEN CHẨN ĐOÁN SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE BẰNG PHƯƠNG PHÁP ELISA PHÁT HIỆN KHÁNG NGUYÊN NS1-DEN TÓM TẮT Đặt vấn đề: Sốt Dengue/sốt xuất huyết Dengue (SD/SXHD) là mộttrong những bệnh nhiễm quan trọng nhất tại các nước thuộc vùng nhiệt đới,trong đó có Việt nam. Bộ test kít phát hiện kháng nguyên NS1-DEN tronghuyết thanh bệnh nhân mới đây đã xuất hiện giúp chẩn đoán bệnh trong giaiđoạn cấp. Mục tiêu nghiên cứu: Phát hiện và xác định tỉ lệ kháng nguyên NS1-DEN ở bệnh nhân người lớn được chẩn đoán SD/SXHD trên lâm sàng. Phương pháp: Mô tả hồi cứu - thiết kế cắt ngang trên 66 mẫu huyếtthanh của bệnh nhân người lớn được chẩn đoán SD/SXHD trên lâm sàng tạiBV. Thống nhất TP. HCM trong tháng 12/2006. Kết quả: Tỉ lệ kháng nguyên NS1-DEN dương tính chung c ủa lônghiên cứu là 45,45%. Tỉ lệ này ở nhóm bệnh nhân trẻ tuổi (16-40) cao hơnnhóm bệnh nhân lớn tuổi hơn (50,9% so với 18,18%, p Results: The positive NS1-DEN antigen is 45.45%, in general. Thispercentage is higher in group under 40 year olds patients – 50.9% Conclusion: Detection of NS1-DEN antigen can be used in earlyDF/DHF diagnosis and can be combined with MAC-ELISA to determine oreliminate DF/DHF diagnosis in case having atypic clinical symptoms. ĐẶT VẤN ĐỀ Khi nhân loại bước vào thế kỷ 21, bệnh Sốt Dengue/ Sốt xuất huyếtDengue (SD/SXHD) do virus Dengue gây nên vẫn là một trong những bệnhnhiễm quan trọng nhất tại các nước thuộc vùng nhiệt đới, trong đó có Việtnam. Bệnh thường gặp ở trẻ em nhưng trong thời gian gần đây ngày càngnghi nhận được nhiều ca bệnh ở người lớn. Có thể gặp ở đối tượng nàynhững biểu hiện phức tạp, kết hợp với các bệnh lý khác gây khó khăn chochẩn đoán và điều trị. Phương pháp ELISA phát hiện kháng thể IgM khángvirus dengue xuất hiện vào những năm đầu thập niên 90 của thế kỷ trước vàtiếp theo là các bộ kít được thương mại hóa đã nâng cao hiệu quả chẩn đoánbệnh nhiễm virus dengue cấp tính. Kháng thể IgM kháng virus denguethường chỉ được phát hiện vào ngày thứ 4 – 7 sau khởi phát (sốt), hạn chếkhả năng ứng dụng bộ kít trên lâm sàng vì bệnh nhân thường nhập viện vàongày thứ 2 - 4 sau sốt. Để chẩn đoán chính xác bệnh mới nhiễm virusdengue cần kết hợp cả hai phương pháp phát hiện virus và phát hiện khángthể IgM kháng virus dengue. Việc phát hiện virus qua nuôi cấy tế bào, pháthiện nucleic acid bằng các kỹ thuật sinh học phân tử hoặc phát hiện khángnguyên NS1 trong huyết thanh bệnh nhân chỉ được tiến hành trong nhữnglabo nghiên cứu(3,5,9,12) trong khi test kit phát hiện kháng thể IgM khángvirus dengue đã được lưu hành. Mới đây hãng Bio-Rad cung cấp bộ test kít phát hiện kháng nguyênNS1 của virus dengue (kháng nguyên NS1-DEN) trong huyết thanh bệnhnhân. Bộ test kit này đã xuất hiện ở Việt nam, thông tin về việc sử dụngchưa được ghi nhận cho tới thời điểm chúng tôi tiến hành nghiên cứu (tháng12/2006). Đề tài “Chẩn đoán sốt xuất huyết dengue bằng phương phápELISA phát hiện kháng nguyên NS1-DEN” được tiến hành với mục đích: - Phát hiện kháng nguyên NS1-DEN bằng phương pháp ELISA ởnhững bệnh nhân có chẩn đoán SD/SXHD trên lâm sàng. - Xác định tỉ lệ có kháng nguyên NS1 của virus dengue ở các đốitượng trên. ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Thiết kế nghiên cứu Mô tả hồi cứu – thiết kế cắt ngang. Đối tượng nghiên cứu 66 mẫu huyết thanh của bệnh nhân người lớn được chẩn đoánSD/SXHD trên lâm sàng (dựa theo tiêu chuẩn chẩn đoán lâm sàng củaWHO), đã được chỉ định làm xét nghiệm MAC-ELISA chẩn đoánSD/SXHD trước đó. Địa điểm & thời gian nghiên cứu Nghiên cứu được thực hiện vào tháng 12/2006 tại Khoa Vi sinh –Bệnh viện Thống nhất TP. HCM. Phương pháp nghiên cứu - Kỹ thuật xét nghiệm: phương pháp ELISA phát hiện kháng nguyênNS1-DEN có trong huyết thanh bệnh nhân SD/SXHD. Sử dụng bộ kit“PLATELLA DENGUETM NS1 AG 72830” và máy đọc ELISA của hãngBio-Rad. Nguyên lý kỹ thuật: đây là phản ứng ELISA kẹp chả trực tiếp. Khángthể đơn dòng kháng kháng nguyên NS1-DEN được gắn vào plate (phiếnnhựa). Cho bệnh phẩm (huyết thanh hoặc huyết t ương bệnh nhân) cùng vớicộng hợp vào giếng. Nếu trong bệnh phẩm có kháng nguyên NS1-DEN thìsẽ có phức hợp miễn dịch kháng thể - kháng nguyên – kháng thể. Phát hiệnphức hợp này bằng cơ chất tạo màu và đo ở bước sóng kép 450/620nm. Tínhkết quả dựa vào giá trị OD đo được. Độ nhạy của phương pháp được ghinhận từ 87,1% - 100% tùy thuộc typ virus dengue bị nhiễm, độ đặc hiệu là99,4 - 100%(1,7,8,10,11). - Thu thập dữ liệu nghiên cứu từ kết quả thực nghiệm và theo mẫuphiếu xét nghiệm cận lâm sàng của từng bệnh nhân. - Xử lý dữ liệu bằng các phương pháp Thống kê Y học. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Về đặc tính mẫu (bảng 1) Trong th ...