Chứng mất ngủ - Phần 2

Làm sao để giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác nhằm điều trị mất ngủ một cách hiệu quả Ðể có thể điều trị một cách hiệu quả, ta cần giúp bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân, độ nặng nhẹ, các yếu tố ảnh hưởng đến sự mất ngủ của mình một cách càng chi tiết, càng chính xác càng tốt. Bác sĩ cần tìm hiểu tường tận sự mất ngủ của ta qua việc hỏi bệnh, sau đó khám bệnh, và có thể sẽ làm thêm một số xét nghiệm trong một số trường hợp. Chuẩn bị cung...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chứng mất ngủ - Phần 2 Chứng mất ngủ - Phần 2 Làm sao để giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác nhằm điều trị mấtngủ một cách hiệu quả Ðể có thể điều trị một cách hiệu quả, ta cần giúp bác sĩ chẩn đoánnguyên nhân, độ nặng nhẹ, các yếu tố ảnh hưởng đến sự mất ngủ của mìnhmột cách càng chi tiết, càng chính xác càng tốt. Bác sĩ cần tìm hiểu tườngtận sự mất ngủ của ta qua việc hỏi bệnh, sau đó khám bệnh, và có thể sẽ làmthêm một số xét nghiệm trong một số trường hợp. Chuẩn bị cung cấp một cách chi tiết và chính xác câu chuyện (mấtngủ) của mình là điều rất cần thiết, và thường là yếu tố quan trọng nhất giúpmình và bác sĩ chữa chứng mất ngủ của mình. Ta cần để ý ghi nhớ và cungcấp cho bác sĩ càng chi tiết càng tốt về thói quen ngủ nghê của mình. Ví dụnhư có đi ngủ và thức dậy đúng giờ không, đi ngủ và thức dậy lúc nào,thường làm gì trước lúc ngủ, lúc lên giường, phòng ngủ có yên không, nhiệtđộ thế nào, có mới đổi ca làm việc hay đi du lịch hay mới dọn nhà, đangdùng những thuốc nào, có hay uống trà, cà phê, rượu, vân vân và vân vân.Các bệnh tật về thể chất, thần kinh, tâm thần, đau nhức, vân vân, cũng có thểảnh hưởng rất nhiều đến giấc ngủ, và nhiều khi chỉ cần chữa các bệnh đikèm đó là có thể giải quyết phần lớn vấn đề mất ngủ của ta. Sau khi hỏi bệnh cặn kẽ, trong đó vai trò chủ động và chuẩn bị kỹlưỡng của bệnh nhân rất quan trọng, bác sĩ sẽ khám bệnh, dựa một phầnquan trọng vào bệnh sử cung cấp từ bệnh nhân. Rất nhiều khi, những thôngtin cung cấp từ người thân, người ngủ cùng giường với bệnh nhân, rất hữuích. Ví dụ như bệnh nhân có ngáy, có các cơn ngưng thở, có khi nào mộngdu (ví dụ như... nửa đêm ngồi dậy đi vòng vòng trong lúc ngủ mà khôngbiết) hay không. Ðể đánh giá độ trầm trọng của sự mất ngủ, ta cũng nên nhớ lại và chobác sĩ biết xem ta đã bị mất ngủ từ lúc nào, liên tục hay có từng lúc, mỗiđêm ngủ được khoảng bao lâu, khi thức dậy, ban ngày có cảm giác như thếnào (mệt mỏi, không thể tập trung, uể oải, buồn bã, hay cũng sinh hoạt bìnhthường không bị ảnh hưởng gì bởi sự thiếu ngủ cả). Cũng nên cho bác sĩ biết ta bị mất ngủ như thế nào: bị khó dỗ giấcngủ, bị thức dậy giữa giấc rồi khó ngủ tiếp lại (bao nhiêu lần mỗi đêm), haybị thức dậy sớm (khi thức dậy sớm như vậy, có phải vì lo lắng chuyện gì haykhông, hay chỉ vì tự nhiên bị mất ngủ). Ðể theo dõi kỹ lưỡng hơn, bác sĩ có thể yêu cầu ta giữ một “nhật kýngủ nghê” (sleep log), thường là trong vòng khoảng hai tuần, trong đó, tacần ghi lại những việc như là giờ đi ngủ, bị thức dậy bao nhiêu lần trongđêm, có lý do gì không (như là bị mắc tiểu, hay là lo nghĩ chuyện gì đó, haybị ai... “quậy quọ suốt đêm,” vân vân), ban ngày ngủ bao nhiêu lần, có bịbuồn ngủ ban ngày hay không, lúc thức dậy có tỉnh táo hay không... Ta cũngcó thể cũng cần phải trả lời một số bảng câu hỏi để xem ta có bị các vấn đềtâm thần, ví dụ như là trầm cảm, hay không. Trong một số ít trường hợp, bệnh nhân có thể sẽ phải trải qua một vàixét nghiệm. Một số xét nghiệm thường được thực hiện để giúp cho việc điềutrị mất ngủ là: -Polysomnography (PSG): Trong đó, bệnh nhân phải đến ngủ ở phòngnghiên cứu chuyên về việc này. Cơ thể bệnh nhân sẽ được nối với các máytheo dõi nhiệt độ, hô hấp, chuyển động của cơ thể, hoạt động của não, cũngnhư các chức năng sinh lý khác của cơ thể. Xét nghiệm này thường đượcdùng khi mất ngủ đã kéo dài quá sáu tháng, sự mất ngủ này có thể liên quanđến rối loạn của hô hấp trong lúc ngủ, và các bệnh khác đã được loại trừ. -Multiple sleep latency test (MSLT): Là một xét nghiệm nhằm đolường xem một người cần đến bao nhiêu lâu mới ngủ được, khi nằm trongmột phòng tối và yên lặng vào ban ngày. Xét nghiệm này thường chỉ cầnphải làm ở các bệnh nhân bị buồn ngủ quá mức vào ban ngày. -Actigraphy: Là một xét nghiệm nhằm ghi nhận các chuyển động củacơ thể trong lúc ngủ. Xét nghiệm này có thể cho biết bệnh nhân thực sự ngủbao lâu mỗi đêm. -Ngoài ra, trong một số ít trường hợp, nếu việc thăm khám cho thấyrằng bệnh nhân có thể bị một vấn đề về thần kinh, bệnh nhân có thể cần phảiđược nghiên cứu về chức năng hoặc cấu trúc của não, ví dụ như là làm MRIcủa não. Nếu nghi một bệnh nào đó khác có thể là nguyên nhân tiềm ẩn củachứng mất ngủ, bác sĩ có thể sẽ cần phải làm các xét nghiệm thích hợp nhằmchẩn đoán hoặc loại trừ các bệnh đó. Cần nhớ là không phải bệnh nhân nào cũng cần đến các xét nghiệmnày. Tùy theo từng trường hợp cụ thể, các bác sĩ sẽ xác định xem trường hợpnào thì cần xét nghiệm nào. Các phương cách trị mất ngủ Hai nhóm nguyên nhân chính c ủa chứng mất ngủ là mất ngủ... khôngcó nguyên nhân rõ ràng, và mất ngủ có nguyên nhân. Nếu có nguyên nhânthì trị được nguyên nhân, thường sẽ giúp giải quyết chứng mất ngủ. Còn nếukhông có nguyên nhân thì ta phải dùng các phương pháp trị thẳng vào chứngmất ngủ. ...